Tanzilya Akçurina

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin

[mənbə göstərin]

Tanzilya Akçurina
Tanzilya Xasanovna Akçurina
Doğum tarixi (76 yaş)
Doğum yeri Ağdam rayonun Ağcəbədi kəndi
Vətəndaşlığı Azərbaycan Respublikası
Elm sahəsi kimya
Elmi dərəcəsi texnika üzrə fəlsəfə doktoru
Elmi adı dosent
İş yeri Aşqarlar Kimyası İnstitutunda aparıcı elmi işçi
ica.az

Tanzilya Xasanovna Akçurina (29 may 1947) — kimyaçı alim. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının akademik Ə.Quliyev adına Aşqarlar Kimyası İnstitutunda aparıcı elmi işçi, dosent, texnika üzrə fəlsəfə doktoru.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tanzilya Akchurina 1947-cı il mayın 29-da Ağdam rayonun Ağcəbədi kəndində anadan olub. Orta təhsilini Bakı şəhər 8 saylı məktəbdə aldıqdan sonra, 1964-cü ildə M.Əzizbəyov adına Neft və Kimya İnstitutunun (hazırkı Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) kimya-texnologiya fakultəsinin axşam şöbəsinə qəbul olunub. O,1969-cu ildən AMEA Aşqarlar Kimyası İnstitutunda işləyir. İnstitutu bitirərək, əvvəl mühəndis, 1975-ci ildə isə baş mühəndis vəzifəsinə keçirilmişdir.

Tanzilya Akchurina 1975-ci ildə AMEA-nın “Neft Kimyası və neft-kimya sintezi” ixtisası üzrə aspiranturasının qiyabi şöbəsinə daxil olub. O, 1983-cü ildə termoanalitik tədqiqatlar sahəsi üzrə dissertasiya işini müdafiə edərək texnika elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. Həmin ildə o, kiçik elmi işçi, 1986-ci ildə elmi işçi, 1994-cü ildə böyuk elmi işçi, 2003-cü ildə isə aparıcı elmi işçi vəzifəsinə seçilib. AR-sı Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyası 25 oktyabr 2005-ci il tarixli qərarı ilə T.X.Akçurinaya neft kimyası ixtisası üzrə dosent elmi adı vermişdir.

Elmi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tanzilya Akçurina elmi fəaliyyətinin əsas istiqamətini sürtkü yağlarında aşqar kimi işlənən üzvi maddələrin termoanalitik tədqiqatlarının elmi əsaslarının işlənib hazirlanması təşkil edir. O, institutun “Aşqarların analizi və fiziki-kimyəvi tədqiqatları” laboratoriyanın termoanalitik tədqiqatlar üzrə işlərinin mütəxəssisidir. T. Akchurina aşqarların termoanalitik tədqiqinə dair üsulları işləyib hazırlayıb və müxtəlif tipli aşqar kimi işlənən institutda yeni sintez olunmuş üzvi maddələrin sistematik fundamental tədqiqatlarını aparır.

Elmi əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

T.X.Akçurina 95 elmi əsərin, o cümlədən 54 məqalə, 38 tezis, 2 müəlliflik şəhadətnaməsi və 1 AzR patentinin müəllifidir. Onun əsərlərinin 50-si xaricdə çap olunmuşdur, 9 məqaləsi isə beynəlxalq bazalarında referatlaşdirilan və indeksləşdirilən jurnallarda nəşr olunub.

Elmi məqalələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Дериватографические исследования сополимеров изобутилена с a-метилстиролом и дициклопентадиеном // Химия и технология топлив и масел, 1975, №6, с.45-47, Библ. 7 назв. // Ахмедов А.И., Гусейнзаде С.М., Левшина А.М.
  • Термостабильность и реакционная способность эфиров ксантогеновой и дитиокарбаминовой кислот по отношению к металлам // Химия и технология топлив и масел, 1979, №7, с. 45-48, Библ. 3 назв. //.
  • Синтез и исследование антиокислительной активности трехъядерных экранированных фенолов // Нефтехимия, 1980, т. 20, №6, с. 901-907, Библ. 17 назв. // Зейналова Г.А., Гусейнзаде С.М., Бахши-заде А.А., Кязим-заде А.К.
  • Исследование замещённых 5-трет-бутил-2-оксифенил-сульфидов как ингибиторов окисления методами термического анализа // Нефтехимия, 1983, т. 23, №5, с.684-688, Библ. 5 назв. // Гусейнзаде С.М., Кулиев Ф.А., Фарзалиев В.М.
  • Термическая стабильность сополимеров децилметакрилата со стиролом // Химия и технология топлив и масел, 1984, №4, с. 33-34, Библ. 2 назв.// Ахмедов А.И., Гусейнзаде С.М., Левшина А.М.
  • Термическая стабильность сополимеров децилметакрилата с дициклопентадиеном // Нефтехимия, 1987, т. 27, № 4, с. 563-566, Библ. 4 назв. // Ахмедов А.И., Гусейнзаде С.М., Левшина А.М.
  • Термическое разложение эфиров диэтилдитиокарбаминовой кислоты // Химия и технология топлив и масел, 1988, № 10, с. 24-27, Библ. 5 назв. // Гусейнзаде С.М.
  • Термоаналитические исследования полимерных соединений как вязкостных присадок к смазочным маслам // Нефтехимия, т. 30, № 4, 1990, с.545-550, Библ. 9 назв. // Эфендиева С.С.
  • Термоаналитические исследования синтетических масел на основе a-олефинов // Химия и технология топлив и масел, 1993, т. 29, вып. 5-6, с. 297-299, Библ. 5 назв. // Ахмедов А.И., Эфендиева С.С., Исаков Э.У.
  • Термоаналитические исследования ингибиторов окисления синтетических масел // Нефтехимия, 1996, т. 36, № 1, с. 73-75, Библ. 2 назв. // Кязим-заде А.К., Гадиров А.А.
  • Изучение термической устойчивости сополимеров алкилметакрилатов с о-аллилфенолом // Журнал прикладной химии, 2011, т. 84., вып.4, с. 639-642, Библ. 3 назв. // Ахмедов А.И., Гасанова Э.И., Гамидова Д.Ш., Исаков Э.И.

Müəllif şəhadətnamələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Смазочная композиция // А.с. № 1102265 (СССР), 1984 // Зейналова Г.А., Бахши-заде А.А., Кязимзаде А.К.
  • Способ получения многофункциональной присадки к смазочным маслам // А.с. № 1436495 (СССР), 1988 // Зейналова Г.А., Нагиева Э.А., Мамедова А.А.

Patentləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Motor yağlarına alkilfenolyat aşqarının alinma üsulu // Azərbaycan Patenti İ 2012 0033, 2012, № a 2008 0128 // Kazımzadə Ə.K., Nağıyeva E.Ə., Məmmədova R.Ə., Nəsirova S.İ.

Beynəlxalq konfranslarda iştirakı[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Определение содержания масла-разбавителя и термической стабильности некоторых присадок методами термического анализа // Изд. ЦНИИТЭНефтехим, Москва, Тезисы докл. III Всесоюзной Конф. «Синтез, технология и применение присадок к смазочным маслам», Дрогобыч, 1982 // Гусейнзаде С.М.
  • Способ определения содержания полиизобутилена в его концентрированных растворах в индустриальном масле // Изд. «ЦНИИТЭНефтехим. Москва. Доклады IV Всесоюзной Конф. «Синтез, технология и применение присадок к смазочным материалам». 1987 // Гусейнзаде С.М.
  • Alkilfenolyat tipli katkılar sentezi zamanı alkilfenolun formaldehidle ve ammonyakla kondensasyon prosesinin termoanalitik incelenmesi // Meruzelerin tezisi. XV Türkiye Ulusal Kimya Kongresi, Kimya bölümü, İstanbul, Türkiye. 4-7 Eylül 2001 // Yaşar Genel, Ali Riza Kul, Beybala Hasanov.
  • Sürtgü yağlarına viskozite katkıları gibi uygulanan polimtr bileşiklerin termik kararlılığının değerlendirme kriterleri // Meruzelerin tezisi. XVI Türkiye Ulusal Kimya Kongresi, Selşuk Üniversitesi, kimya bölümü, Konya, Türkiye. 10 - 15 Eyül 2002. // İsrafil Tozlu, Beybala Hasanov.
  • Термоокислительная стабильность некоторых производных малеиновой кислоты в качестве смазывающих присадок к синтетическим маслам // Тезисы ХХVI Международной научно-технической конференции «Химические реактивы, реагенты и процессы малотоннажной химии», Минск, Беларусь, 2-4 окт.2012 // Эфендиева Х.К., Алиева М.Н., Гасанова А.М.

Beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tanzilya Akchurina 1995-ci ildən ABŞ-nın Nyu-York Elmlər Akademiyasinin fəxri elmlər doktoru və üzvüdir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]