Taypanlar

Taypanlar
Taypanlar
Elmi təsnifat
	XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Taypanlar
Beynəlxalq elmi adı
	Oxyuranus James Roy Kinghorn, 1923;
ITIS	700237
NCBI	8666

Taypanlar^[2]^[3] və ya taipanlar^[4] — Elapidae ailəsindəki Oxyuranus cinsinə aid ilanlar.

Taksonomiya

Ümumi ad, taypan, antropoloq Donald Thomson tərəfindən, Avstraliyanın Kvinslend, Mərkəzi Keyp York yarımadasının Vik-Mungkan aborigen xalqı tərəfindən istifadə edilən sözdən sonra yaradılmışdır.^[5] Vik-Mungkan xalqı bu adı, Aborigen Avstraliya mifologiyasında Göy qurşağı ilanı kimi tanınan əcdad yaradıcı varlığına istinadən istifadə edirdi. Cins adı yunan dilindən ὀξῠ́ς (oxys: iti, iynəyə bənzər) və οὐρανός (ouranos: tağ, xüsusən də göy qübbəsi) sözlərindən gəlir və Kinghornun cinsin digər bütün elapidlərdən ayırdığını qeyd etdiyi damağın tağındakı iynəyə bənzər ön prosesə aiddir. Tez-tez sitat gətirilən "iti quyruqlu" mənası (οὐρά, oura, "quyruq" və Latın anus sözü ilə qarışdırmaya əsasən) həm etimoloji, həm də morfoloji cəhətdən səhvdir.^[6]

İstinadlar

↑ Pyron R. A., Burbrink F. T., Wiens J. J. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes (ing.). // BMC Evol. Biol. BMC, Springer Science+Business Media, 2013. Vol. 13, Iss. 1. P. 93. ISSN 1471-2148 doi:10.1186/1471-2148-13-93 PMID:23627680
↑ "Taypan ilanı vuran gənc sağ qalıb". musavat.com. İstifadə tarixi: 2025-03-14.
↑ "Qurbağa dünyada ən zəhərli ilanlardan birini yedi". BiG.Az (az.). İstifadə tarixi: 2025-03-14.
↑ "Qorxduğumuz zəhərin müsbət tərəfləri". Milli.Az (az.). 2012-09-17. İstifadə tarixi: 2025-03-14.
↑ Anthony S. Mercatante and James R. Dow. Facts On File Encyclopedia Of World Mythology And Legend (Third). New York, New York USA: Facts On File. 2009. 817–818. ISBN 9780816073115.
↑ Meagher, David (2012). An etymology of the scientific names of Victorian snakes. The Victorian Naturalist 129(1): 54-60.

Xarici keçidlər

[_b197d991c980b3cf-1] Pyron R. A., Burbrink F. T., Wiens J. J. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes (ing.). // BMC Evol. Biol. BMC, Springer Science+Business Media, 2013. Vol. 13, Iss. 1. P. 93. ISSN 1471-2148 doi:10.1186/1471-2148-13-93 PMID:23627680

[2] "Taypan ilanı vuran gənc sağ qalıb". musavat.com. İstifadə tarixi: 2025-03-14.

[3] "Qurbağa dünyada ən zəhərli ilanlardan birini yedi". BiG.Az (az.). İstifadə tarixi: 2025-03-14.

[4] "Qorxduğumuz zəhərin müsbət tərəfləri". Milli.Az (az.). 2012-09-17. İstifadə tarixi: 2025-03-14.

[5] Anthony S. Mercatante and James R. Dow. Facts On File Encyclopedia Of World Mythology And Legend (Third). New York, New York USA: Facts On File. 2009. 817–818. ISBN 9780816073115.

[6] Meagher, David (2012). An etymology of the scientific names of Victorian snakes. The Victorian Naturalist 129(1): 54-60.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Lüğətlər və ensiklopediyalar	Britannica (onlayn)
Taksonomiya	GBIF · iNaturalist · NCBI · IRMNG · ITIS TSN · WoRMS
Normativ yoxlama	LCCN: sh99002782 · Microsoft: 2777975926