Tomas Alva Edison
Tomas Edison | |
---|---|
Tomas Alva Edison | |
![]() | |
Doğum tarixi | 11 fevral 1847[1][2][3][…] |
Vəfat tarixi | 18 oktyabr 1931[4][1][2][…] (84 yaşında) |
Vəfat səbəbi | şəkərli diabet[3] |
Vətəndaşlığı | |
Uşağı | 6 |
Fəaliyyəti | mühəndis, ixtiraçı, riyaziyyatçı, sahibkar, ssenarist, iş adamı[d], kinorejissor, fizik |
Fəaliyyət illəri | 1877-ci ildən |
![]() |
|
![]() |
Tomas Alva Edison (11 fevral 1847[1][2][3][…] – 18 oktyabr 1931[4][1][2][…]) — dünya şöhrətli amerikalı ixtiraçı və sahibkar.
Amerika Birləşmiş Ştatlarında onun adına 1098, xaricdə isə 3 min patent mövcuddur. O teleqrafı, telefonu, kino aparatını təkmilləşdirmiş, elektrik lampasının sənaye üsulu ilə istehsalını təşkil etmişdir. O həmçinin elektrovoz istehsalına başlamış, fonoqraf kəşf etmişdir. Onun təklifi ilə telefon danışığının əvvəlində "alo" deyilməyə başlanmışdır.
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Tomas Edison orta məktəbdə cəmi 3 ay oxumuşdur. İlk 3 aylıq təlimdə ciddi irəliləyiş göstərə bilmədiyinə görə, müəlliməsi Toması "kütbeyin" adlandırmış və bundan sonra o, evdə anası tərəfindən təhsil almalı olmuşdu. Edison yazırdı: "Anam mənə o qədər inandı, o qədər əmin oldu ki, onun ümidlərini qırmamaq üçün nəsə etməli olduğumu anladım".
Tomas Alva Edison 1876-cı ildə Amerika Birləşmiş Ştatlarında tədqiqat xarakterli ilk laboratoriya açmışdır.
Dünyada sənaye və ictimai məqsədlər üçün işlədiləcək ilk elektrik stansiyası məhz Edisonun rəhbərliyi altında 1882-ci ildə qurulmuşdur.
Heç bir insan həyatında Edison qədər patent almamışdır.
85 yaşında axır saatlarında o öz həyat yoldaşına demişdi: "Əgər ölümdən sonra nəsə varsa, bu yaxşıdır. Yox yoxdursa, bu da yaxşıdır. Mən yaşadığım həyatda mümkün qədər yaxşı işlər görməyə çalışdım..."
Şəxsi keyfiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Edison zəhmətkeşliyi və məqsədyönlülüyü ilə fərqlənirdi. Elektrik lampası üçün daxili xətti material axtararkən o, 6 min materialı sınaqdan keçirmişdir. Lampanın kömür zəncirinin xarakteristikasını tərtib edərkən o 45 saat laboratoriyada fasiləsiz işləmişdi. Ömrünün axır günlərinə qədər o gündə 15-16 saat işləyirdi.[5]

Nikola Tesla, məşhur Amerika ixtiraçısı onun haqqında deyirdi:
Əgər Edison ot tayasında iynə itirsəydi mütləq iynəni tapana qədər samanları tək-tək götürüb kənara qoyacaqdı[6]
Edisonun məşhur deyimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Dahi – bir faiz ilham, 99 faiz isə alın təridir.
- Narahatçılıq — razı qalmamaqdır. Razı qalmamaq isə tərəqqinin birinci şərtidir. Mənə tam razı qalan adam göstərin və mən isbat edim ki, o uğursuz adamdır.
- Sivilizasiyanın birinci vəzifəsi insanı düşünməyi öyrətməkdir.
- Mən vegeterianam və içki içmirəm, ona görə də ağlımı işlətməyin yolunu tapıram.
- Mən məğlubiyyəti sevmirəm.
Tomas Edisonun İxtiraları[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Fonoqraf (1877)
- Akkumulyator
- Telefona müasir görkəm vermişdir
- Elektriklə işləyən ilk qatarları o qurmuşdur.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 4 Thomas A. Edison // Internet Speculative Fiction Database (ing.). 1995.
- ↑ 1 2 3 https://www.biography.com/people/thomas-edison-9284349.
- ↑ 1 2 Цверава Г. К. Эдисон Томас Алва // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1978.Т. 29 : Чаган — Экс-ле-Бен. С. 566–567.
- ↑ Tomas Alva Edison
- ↑ Tomas Alva Edison, Məşhurların psixologiyası, Vladimor Qakov
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Edison.me.uk[ölü keçid]
- IdeaFinder.com Biografi Arxivləşdirilib 2008-12-20 at the Wayback Machine
- ThomasEdison.com