Tornado

22 iyun 2007-ci ildə Kanadanın Manitoba əyalətində qeydə alınan F5 kateqoriyalı tornado

Tornado və ya Amerika qasırğası − topa yağış buludları ilə əlaqəli şəkildə fırlanan sütunşəkilli hava axınıdır. Tornado buludlardan yerə qədər uzanır və böyük dağıdıcı gücə sahib olan təbii fəlakətdir. Əksər tornadoların hərəkət sürəti 65–180 km/saat arasında dəyişir, eni 75 metrə bərabər olur və bir neçə kilometr hərəkət edir. Xüsusi təhlükəli tornadolar isə 450 km/saatdan artıq sürətə, 1,5 km-dən böyük enə malik olmaqla yanaşı, yerdə 100 km-dən artıq yol qət edə bilirlər. Tornado haqqında ilk elmi nəzəriyyə 1917-ci ildə Alfred Vegener tərəfindən irəli sürülmüş və indiyədək doğru olaraq qəbul edilməkdədir.

Su hövzəsinin üzərində meydana gələn hava burulğanı, yerdən çəkdiyi sular ilə su tornadosu yarada bilər.

• 
  1949-cu ildə ABŞ-nin Kanzas ştatında tornado
• 
  Stouton qəsəbəsinə yaxınlaşan F5 kateqoriyalı tornado
• 
  Oklahoma ştatında F5 kateqoriyasından böyük tornado. Eni təxminən 1,5 kilometr.

Həmçinin bax

• ABŞ-Kanada tornadosu (1985)

Xarici keçidlər

• Fotos von Tornados Arxivləşdirilib 2006-06-13 at the Wayback Machine
• Familie von Wasserhosen über dem Adriatischen Meer Arxivləşdirilib 2007-09-27 at the Wayback Machine
• European Severe Storms virtual Laboratory (ESSL) (englisch)
• European Severe Weather Database (ESWD) (englisch)
• The Tornado and Storm Research Organisation (TORRO) (englisch)
• NSSL: National Severe Storm Laboratory, USA (englisch)
• What is a Tornado? Essay von Charles A. Doswell, Cooperative Institute for Mesoscale Meteorological Studies, Norman (OK), USA (englisch)
• Was ist ein Tornado? Die deutsche Übersetzung des Doswell-Artikels von Felix Welzenbach Arxivləşdirilib 2006-06-14 at the Wayback Machine
• Abbildungen von Tornados (englisch)