Traqus şorangəsi
| Traqus şorangəsi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Traqus şorangəsi |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Traqus şorangəsi (lat. Salsola tragus) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin şorangə cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür. Qafqaz endemikidir.
Qısa morfoloji təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Gövdəsi 10-50 sm hündürlükdə, sarımtıl-yaşıl, yoğunlaşmış, çılpaq birillik bitkidir. Yarpaqları növbəli, qalınlaşmış, sərtvari, təqribən gönvari, güclü tikanlı v əyiləndir. Çiçəkləri təkdir. Çiçəkyanlığı çılpaqdır, meyvələmədə sərtdir, bitişikdir, qanadşəkilli çıxıntıları inkişaf etməmişdir. Toxumları horizontaldır.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Çiçəkləmə və meyvə əmələgətirmə dövrü iyul-oktyabr aylarına təsadüf edir. Kserofit, işıqsevən, duzlaşmaya davamlıdır. Toxumla çoxalır. Düzən ərazilərdə, dəniz sahili psammofit-halofit senozlarının tərkibində tək-tək rast gəlinir.
Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kür-Araz ovalığı (cənub hissədə) və Lənkəran ovalığı (Xəzər ətrafında), Abşeron (Zabrat ətrafında), Qobustan (dəmir yolunun yaxınlığında).
Sayı və tendensiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Populyasiyası azalır, mənfi təbii və antropogen amillərə həssaslığı gələcəkdə bu təhlükələrin təsirin artması ehtimal etməyə əsas verir.
Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Xəzər dənizinin səviyyəsinin dəyişilməsi, infrastrukturun inkişafı səbəb olur.
Mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mühafizə üçün xüsusi tədbirlər aparılmır . Biotoplarda antropogen və texnogen təsirləri azaltmaq məqsəd ilə yasaqlıqların təşkili populyasiya səviyyəsində genetik tədqiqi, toxumlarının toxum bankında saxlanılması, bərpasını təmin etmək, yeni arealını aşkar etməkdir.