Vələs

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Vələs
Carpinus foliage.jpg
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Vələs (lat. Carpinus)[3]tozağacıkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.[4] Azərbaycanda Pip adı ilə məşhurdur.

Azərbaycanın dərman bitkiləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Digər növləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Carpinus fruit.jpg

Təbabətdə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mətbəxdə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycanın İsmayıllı rayonunun Basqal kəndi üçün ənənəvi olan pip dolmasının hazırlanmasında vələs yarpağından istifadə olunur.[6][7]

Lazım olan ərzaqlar:

  • Qoyun əti – 108 q;
  • Düyü – 30 q;
  • Baş soğan – 20 q;
  • Göyərti (keşniş, şüyüd və nanə) – 15 q;
  • Vələs-(Pip) yarpağı – 40 q;
  • Qatıq – 20 q;
  • Ərinmiş yağ – 10 q;
  • Duz;
  • İstiot;
  • Darçın.

Hazırlanma qaydası:

Qoyun ətinin yumşaq hissəsi baş soğanla birlikdə ətçəkən maşından keçirilir. Qiyməyə yumru düyü, xırda doğranmış göyərti (keşniş, şüyüd, nanə), duz, istiot və bəzi hallarda isladılmış noxud ləpəsi qatılır.

Təzə vələs yarpaqları qaynar suda pörtlədilir, duza qoyulmuş yarpaqlar isə yarımhazır vəziyyətə gəlincə suda bişirilir. Qiymə yaxşı qarışdırılır. Hər yarpağa orta hesabla 25 q. qiymə bükülüb qazana yığılır, üzərinə su tökülüb hazır olana kimi (bir saat) bişirilir. Stola verildikdə ayrıca qabda qatıq qoyulur.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. səh. 432. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
  2. Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753.C. 2. səh. 998.
  3. Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
  4. Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
  5. "Carpinus fangiana". Rogers Trees and Shrubs. 2011-07-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-07.
  6. İsmayıllıda “Sənətkarlar bayramı”, Mədəniyyət.- 2011.- 7 sentyabr.- S. 8;9
  7. Pip dolması resepti - Dadlı.az