Vahid Milli Hərəkat (Gürcüstan)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Vahid Milli Hərəkat
Sədri Mixeil Saakaşvili, Qriqol Vaşadze
Qurucu
Quruluş tarixi oktyabr 2001
Baş qərargah
İdeologiya Populizm, Liberal konservatizm, milli liberalizm, Avroatlantizm, Avropaya meyllik, Antikommunizm
İdeoloji spektr mərkəz sağ
Üzvlüyü
Saytı unm.ge
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar


Vahid Milli Hərəkat (VMH) (gürcü: ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა, Ertiani Natsionaluri Modzraoba, ENM) Gürcüstanda Qızılgül inqilabından sonra hakimiyyətə gələn Mixail Saakaşvili tərəfindən qurulan siyasi partiyadır.

Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]

VMH 2001 -ci ilin oktyabrında Mixail Saakaşvili tərəfindən yaradılıb. Bu islahatçı partiyadır və NATOAvropa Birliyi ilə daha sıx əlaqələrin qurulmasının, habelə özünü separatçı elan edən AbxaziyaCənubi Osetiya dövlətləri üzərində Tbilisinin nəzarətinin bərpasının tərəfdarıdır.

Əslində sol mərkəzli bir partiya, Qızılgül İnqilabından sonra mövqeyini sağ mərkəzə köçürdü və siyasi, iqtisadi və mədəni liberalizmi vətəndaş millətçiliyi ilə birləşdirdi. Əsas siyasi prioritetləri arasında hərəkatın əsas dəstəyi olan yoxsullara sosial xidmətlərin yaxşılaşdırılması, korrupsiya ilə mübarizə və bizneslə məşğul olmaq üçün inzibati maneələrin azaldılması var idi. VMH liderləri özlərini liberal-mühafizəkar adlandırırlar və 2007-ci ilin sentyabrında partiya sağ mərkəzçi Avropa Xalq Partiyasının müşahidəçi üzvü oldu.

Saakaşvili və digər gürcü müxalifət liderləri 2003 -cü ilin noyabr ayında Vahid Millətlər Hərəkatı, Birləşmiş Demokratlar Birliyi, Milli Həmrəylik Birliyi və "Kmara" gənclik hərəkatını Prezident Eduard Şevardnadze hökumətinə qarşı bir araya gətirmək üçün "Vahid Xalq İttifaqı" yaratdılar.

Prezident Şevardnadzenin məcburi istefası ilə nəticələnən 2003 -cü ilin noyabrında baş verən siyasi böhranda Vahid Milli Hərəkat və onun müxalifətdəki tərəfdaşları mərkəzi rol oynadı. Yerli və beynəlxalq müşahidəçilərin çoxsaylı qanun pozuntularına görə tənqid etdikləri 2 Noyabr 2003 -cü il parlament seçkilərinin nəticələrinə Müxalifət partiyaları da ciddi etiraz etdilər.[1] Şevardnadzenin süqutundan sonra partiya Birləşmiş Demokratlar və Milli Həmrəylik Birliyi ilə birləşərək Saakaşvilini böyük səs çoxluğu ilə qazandığı 4 yanvar 2004 -cü il prezident seçkilərində müxalifətin əsas namizədi kimi tanıtdı. Vahid Milli Hərəkat və Birləşmiş Demokratlar 5 Fevral 2004 -cü ildə birləşdi və VMH adını qorudu. 2008 -ci il parlament seçkilərində VMH səslərin 59,1% -ni qazandı. Lakin 2012 -ci il seçkilərində 40,3%-ə enərək parlamentdə Gürcü Arzusu partiyasından sonra ikinci ən böyük partiya oldular.[2] Partiya 2016 -cı il parlament seçkilərində 27,11% səs topladı. Qısa müddət sonra 12 yanvar 2017 -ci ildə Tbilisinin keçmiş meri Davit Bakradze, onların tərəfdarları və Gürcüstanın keçmiş prezidenti Mixail Saakaşviliyə sadiq partiya üzvləri arasında baş verən münaqişə nəticəsində partiya 12 Yanvar 2017 -də ayrıldı. Saakaşvili, seçkilərdən sonra partiyanın Parlamentə daxil olma qərarını rədd etmiş və Saakaşvilinin xaricdəki statusu səbəbiylə rəsmi olaraq boş qalan bir partiya üzvlərinin onun yerinə sədr təyin etmək təşəbbüsünə qarşı çıxmışdı. Bölünmə günü Ugulava bəyan etdi: "Partiyanı dağıtmaqda bir nəfər məsuldur - partiyanı quran şəxs". VMH-in seçki siyahısının əksəriyyəti Avropa Gürcüstanına keçdi və VMH-nin parlamentdə 6 üzvü qaldı.

24 Mart 2019 -cu ildə Mixail Saakaşvili partiyanın sədri vəzifəsindən getdi. Onun yerinə öz namizədi Qriqol Vaşadze gəldi. [3] 15 dekabr 2020 -ci ildə Qriqol Vaşadze Partiya sədri vəzifəsindən istefa verdi və növbəti seçkilərdə Nika Melia rəqibi Levan Varşalomidzeyə qalib gəldi.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Shevardnadze quits to avoid bloodshed" Arxivləşdirilib 2021-06-28 at the Wayback MachineThe Sydney Morning Herald.
  2. ""Civil.Ge | Parliament Endorses Credentials of Two New MPs"". 2022-09-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-03.
  3. "UNM Elects New Chairman, Governing Body" Arxivləşdirilib 2021-10-03 at the Wayback MachineCivil Georgia.