Vikipediya:Vikimedia strategiyası (2017)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Qarşıdakı 15 ildə
nəyə nail olmaq lazımdır?
2030-cu ildə Vikimedia hərəkatını nə cür görmək istəyirsiniz?

Son 16 ildə Vikimedia hərəkatı kiçik bir könüllü qrupundan dünyanın hər yerində fəaliyyət göstərən, yerli nümayəndəlikləri, donorları, tərəfdaşları olan, müxtəlif tədqiqatçıları, istifadəçiləri, oxucuları, kompüter mühəndislərini cəlb edən böyük bir cəmiyyətə çevrilmişdir. Odur ki, bizi belə bir sual düşündürür: 15 ildən sonra biz özümüzü harada görmək istəyirik? Müxtəlif mövzular üzrə bu sualın cavabını Sizdən eşitmək istəyirik. Fikirlərinizi bizimlə bölüşməkdən çəkinməyin.

Bu müzakirənin əsas qarşıda duran sualını fərqli başa düşmək olar:

  • Qarşıdakı 15 ildə bizim ortaq fəaliyyətimizi nə istiqamətləndirməlidir?
  • Biz qarşıdakı 15 ildə dünyaya necə təsir etmək istəyirik?
  • Qarşıdakı 15 ildə ən vacib hədəf hansıdır?
  • Növbəti 15 ildə bizim hərəkatı nə istiqamətləndirə və həvəsləndirə bilər?
  • Biz növbəti 15 ildə hərəkatın inkişafını necə sürətləndirə bilərik?
  • Qarşıdakı 15 ildə biz nə ilə məşhurlaşacağıq?


2030-cu ildə Azərbaycanda Vikimedia layihələrinin vəziyyəti[mənbəni redaktə et]

Fikrimcə, bu məsələ bizim viki-cəmiyyət üçün qlobal viki layihələrdən daha maraqlıdır. Odur ki, istifadəçilərdən başqa fikirlərlə yanaşı, bu məsələyə dair də münasibət bildirmələrini xahiş edirəm. Azərbaycan dilində Vikipediya artıq 13 ildir mövcuddur və bu gün gəldiyi mövqe göz önündədir, düşünürəm ki, bugünkü vəziyyəti start nöqtəsi kimi götürsək, 13 il sonra, yəni 2030-cu ildə bu sahədə inkişaf daha yüksək həddə çata bilər. Orta və ali təhsil müəssisələrində Vikipediya və digər viki-layihələrdən standart dərs vəsaiti kimi istifadə olunmasını görə bilərik bəlkə də.--Wertuose (müzakirə) 10:54, 31 mart 2017 (UTC)[cavabla]

Növbəti 13 il[mənbəni redaktə et]

Hələ ki, Vikipediyanın uyğun alternativi yoxdur. Düşünmürəm ki, 2030-cu ilə qədər bu mümkün olsun. Qarşıdakı 13 ildə vikiçilərin ortaq fəaliyyəti ilk növbədə şəffaf formada təşkilati məsələlərə istiqamətləndirilməlidir. Bu ona görə lazımdır ki, vikiçilərinin məşğulluğunun operativliyi təmin edilsin. Onlar zəruri materialları daha rahat və münasib formada əldə edə bilsinlər. Bizim qarşıdakı 13 ildə dünyaya təsir etmək istəyimiz o qədər də asan olmayacaq. Çünki bəzi dövlətlər və yaxud da qurumlar bu təsirlərə əks-təsir göstərməyə meylli ola biləcəklər ki, bu da müəyyən hallarda bir sıra vikiçilərin fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması və yaxud da fiziki məhvi ilə nəticələnə bilər. Amma ümumilikdə bu səhədə ciddi irəliləyişlərə nail olunacaq. İlk növbədə dünya insanı daha sürətlə ona lazım ola biləcək informasiyalarla ilə təmin olunmaq imkanlarına malik olacaq. Qarşıdakı 13 ildə ən vacib hədəflər ilk növbədə texniki vasitələrlə təmin edilmiş ofislərə malik vikiçi təşkilatlarının, vikiklublarının, vikikafelərin və s. bu kimi qurumların sayının çoxaldılması olmalıdır. Növbəti 13 ildə bizim hərəkatı ilk növbədə könüllülərin artması istiqamətləndirə bilər. Həvəsləndirməyə gəldikdə isə, şəxsən mənim buna ehtiyacım yoxdur. Çünki bundan sonra 3 dəfə də dünyaya gəlsəm yəqin ki, yenə də vikiçi olaram. Amma təcrübəmdən deyə bilərəm ki, bir çox insanların bu layihədən uzaqlaşmasının əsas səbəbi məhz tələbata uyğun həvəsləndirici vasitələrin olmamasıdır. Bu vasitələr nədir? İlk növbədə təbii ki, obyektiv qiymətləndirmə və maddi məsələlər bu zaman ön plana çıxır... Biz növbəti 13 ildə hərəkatın inkişafını ilk növbədə müasir texnologiyalara və münasib texniki imkanlara malik olmaqla sürətləndirə bilərik. Bu isə özlüyündə tamamlana biləcək bir işdir. Belə ki, onsuz da müasir dövrdə qeyd etdiyim bu iki məsələ – müasir texnologiyalara və münasib texniki imkanlar hər gün təkmilləşir, qiymət və çeşid baxımından daha çox insan üçün əlçatan olur. Ona görə də bunu elə də ciddi problem kimi görmürəm. Məşhurlaşmağa gəldikdə isə, düşünürəm ki, Vikipediya artıq kifayət qədər məşhurdur. Ona görə də qarşıdakı 13 ildə bunu özümüzə dərd etməməliyik. --►Cekli829 12:44, 31 mart 2017 (UTC)[cavabla]

5.475 gün sonra[mənbəni redaktə et]

15 il çox böyük bir müddətdir. Həmin zamana qədər vəziyyətin necə olacağını təxmin etmək heç də asan deyil. Düşünürəm ki, 15 il sonra Azviki ən azından çex və ya macar vikipediyalarından birinin indiki varmış olduğu səviyyəyə çatacaq. İdarəçilərimizin sayı 60-70 arası, aktiv istifadəçilərimizin sayı isə 2.000-3.000 arasında dəyişəcək. Viki görüşlər təkcə Bakı şəhərində yox, eyni zamanda Gəncə, Sumqayıt, Qax, Lənkəran, Naxçıvan və digər bölgələrdə də təşkil ediləcək. 2030-cu ildə cəmiyyətə vikipediyanı təbliğ etməyə ehtiyac qalmayacaq. Orada necə fəaliyyətin göstərməyin qaydaları, bəsit təməl biliklər komputer arxasında oturmuş hər bir şəxsə məlum olacaq. 2030-cu ilə qədər arbitaj məhkəməsinin tam şəkildə formalaşdırılmasını, qaydaların və sistem məlumatlarının 100% -lik tərcümə və təsdiq olunmasını, İP redaktələrin məhdudlaşdırılaraq yüksək patrul nəzarətinin tətbiq olunacağına inanıram. O zaman bizim o qədər seçilmiş məqaləmiz olacaq ki, Ana səhifəyə bir çıxan məqaləni ikinci dəfə orada görməyəcəksiniz. 2030-cu ildə Ana səhifənin ayrı-ayrı bölmələri üzrə tam formalaşmış peşəkar idarəçilər və istifadəçilərimiz olacaq. Cekli829-un 1 milyonuncu redaktəsinə şahidlik edəcəyik və bir çox başqa yeniliklər də bizi gözləyəcək. Əsas məsələlərdən biri bot proqramları vasitəsi ilə edilə biləcək kütləvi məqalə əlavələrinin qarşısının alınmasıdır ki, biz buna nail olmuşuq. Azvikiyə öncədən demək düşmür və ona görə də nəsə konkret təklif vermək istəmirəm. Yuxarıda yazdığım məsələlər öz həllini həmin zamana qədər tapacaq buna sadəcə inanın. --BaskervillDe gəlsin ! 13:31, 31 mart 2017 (UTC)[cavabla]

Bu il nə edəciyik bəs?[mənbəni redaktə et]

3 idarəçinin bir neçə istifadəçinin mövqeləri əksər hallarda üst-üstə düşür, eyni sözlər, eyni dəsti-xətt. Belə düşünürəm ki, bir nəfər digərlərinin hesabından istifadə edir. Bu barədə gələcəkdə danışmaq olar. 30 il sonra nə edəcəyik sualına cavab tapmaq üçün əvvəlcə hesabat verilsin ki, ötən il nə etmişik, hansı problemləri həll etmişik, bu il nə edəcəyik, hansı layihələri həyata keçirəcəyik? Ötənilki hesabatla və bu ilin planı ilə tanış olsaq, məlumumuz olacaq ki, yaxşı heç nə yoxdur, heç bir inkişafdan söhbət gedə bilməz, köhnə problemlər çözülməyib, qaydaların təkminləşdirilməsi, qəbul edilməsi sıfır, belə biz 2030-cu ilə gedib çıxa bilməyəcəyik. Apelyasiya yox, Arbitraj yox. İdarəçilərin qərarı yalnız bloklanma və blokun açılması ilə məhdudlaşır, müzakirələr vaxt alır, sonda qərar qəbul olunmur. Səlahiyyətli həmkarlar gəlsinlər, hesabat versinlər ötən il qaydalarla bağlı nə ediblər və bu il nə edəcəklər? Vikigörüşlər boş şeylərdir, bunlardan danışmasınlar. Mükafatlardan da o cümlədən. Hələ indiyə qədər kimin nə şəkildə mükafat alması açıq şəkildə bəyan edilməyib. Kitabxananın Molla Nəsrəddinlərindən başqa, o da başqa qurumun mükafatı idi. Uzun sözün qısası, 2030-cu ildən əvvəl bizə bu il maraqlıdır. Bu il nələri edəcəyik? Aydın Məmmədov (müzakirə) 14:54, 31 mart 2017 (UTC)[cavabla]

Növbəti 7 il ərzində Vikipediyanı (və başqa Vikimediya layihələri) istifadə imkanı görmə çətinlikləri olan hamı üçün yaradılmalı. Bunun üçün, bütün məqalələrin səsli versiyaları yazdırmalıyıq həm də, Brayl əlifbasına tərcümə etməliyik ki, məqalələrimizi həm qulaq asmaq, həm də hüsusi Brayl dispeyi ilə oxumaq mümkün olsun.

Əslində, bunun üçün 4 il də yətər olacaq. Qalan 3 il ərzində isə görmə çətinliyi yaşayanlar üçün Vikipediyanı (vbVl) redaktə etməyə imkan verən texnologiya yaradılmalıdır və Vikimediya Fondu bunda öz rolunu oynamalıdır. --Мурад 97 (müzakirə) 21:39, 3 aprel 2017 (UTC)[cavabla]

Vikimania müzajirələrinin elektron şəkildə keçirilməsi[mənbəni redaktə et]

Neçə ildir ki, vikimaniya müzakirələri müxtəlif ölkələrdə keçirilir. Bu müzakirələr elektron şəkildə keçirilsə, daha əlverişli olar.----►Salmanland (User′s talk)16:40, 27 aprel 2017(UTC)

Vikimedia hərəkatı 13 ilə[mənbəni redaktə et]

Düşünürəm ki 13 ildən sonra dünyada olan əksər insanlar Vikipediyadan istifadə edəcək (təqribən 3 milyard).Hətta Vikipediya o qədər inkişaf edəcək ki BMT nin sammitləri Vikipediya istifadəçiləri arasında keçirəcək.Vikipediyada o qədər məqalə olacaq ki ən passiv istifadəçinin 1 milyondan çox redaktəsi olacaq.İUPAC və digər elmi birliklər Vikipediya da onlayn fəaliyyəy göstərəcək.☺☺☺[[Kateqoriya:]]

1, 3, 5, 7, 10, 13 illik hədəflər[mənbəni redaktə et]

Düşünürəm ki, 13 illik hədəf və məqsədlərdən əlavə qısa müddətli, hədəf və məqsədlərə ehtiyac var. Məsələn, 1 il sonra nə görmək istəyirik, 3 il sonra nə görmək istəyirik?

Mən Almaniyada magistratura oxuduğum müddətdə ingiliscə vikipediyadan demək olar ki, hər gün istifadə edirdim. Bizdə vikipediyada elmi, texnoloji məqalələr çox azdır. Bizdəki tələbə də vikipediyadan yararlanır, amma bizdə informasiya çox azdır. Universitetləri və akademiyanı necə vikipediyaya cəlb etmək olar? Məsələn, mənim BDUda yaxşı bir müəllimim var idi. Ona vikipediyanı izah etdim, həvəsli idi yazmağa da. Bir məqalə yazmışdı, kimsə bunun məqaləsində yanlış düzəlişlər etmişdi. Həvəsdən düşdü və bir daha məqalə yaratmadı. Uzun sözün qısası, bu prosesi necə qurmaq olar? Necə yaxşı mütəxəssis və bilik addamlarını vikipediyaya dəvət etmək olar? Məsələn, mən Almaniyada yaşayıram və Azərbaycandan burada yaşayan yüzlərlə keyfiyyətli mütəxəssislər var. Onların bir hissəsi, içi mən qarışıq yazmağa ciddi vaxt ayırsa, bizdəki vikipediya çox sürətlə inkişaf edər.

Digər tərəfdən bizdə botlara olan qıcığı aradan qaldırmaq lazımdır. 10 il sonra ola bilər ki, botlar insanlardan daha yaxşı məqalə tərcümə edə bilsin. Bu çox optimistik yanaşmadır, amma texnologiya çox sürətlə inkişaf edir. Machine Learning, Natural Language Processing kimi sahələr çox sürətlə inkişaf edir. İnsan əməyinə qənaət edilə biləcəklər hissələri botlar və texnologiyaya vermək lazımdır. Nİyə avtomatik edilə biləcək işlərə vaxt sərf olunsun ki?

Gələcək illərdə Vikimedia olaraq Bakıda ofis açıb, maliyyə almaq barədə də düşünməyə dəyər. Polşa Vikimediyasına baxıram, bu il üçün 15 000$ PRa pul xərcləyəcəklər. Bizdə də gələcək illərdə buna nail olmaq lazımdır. Alismayilov (müzakirə) 11:49, 2 iyul 2017 (UTC)[cavabla]

13 illik hədəf[mənbəni redaktə et]

Gələcəkdə vikipediyanın dərs vəsaitinə çevrilməsi heçdə absurt görünmür. Məsələn dünən biri ilə tanış oldum ordan burdan dedim mən vikidə məqalə yazıram və s. və ilaxır. Onunda vikiyə marağının olduğunu gördüm. Soruşanda ki, bəs yazılan məlumatların sizə bir xeyiri var? dediki bəs becə böyükdür. Onda düşündüm ki, nə xoş bizə. Açığı çox sevindim. Düşünürəm ki, bu mümkündür. Sadəcə daha çox məqalə yazaraq ən azı 1 milyonu keçmək, məqalələrdə mübaliğə, yalan, tərəfli olmayan və birdə millətimizin mənafeyinə (kimlərinsə mənafeyi yox ha) zid olmayan mövqe tutmaq, tam və dolğun informasiya vermək mümkün olsa mümkündür. Yaxın gələcəkdə vikipediya daha böyük əhəmiyyətə malik olacaq əgər könüllülər daha aktiv olsalar. Maliyyə məsələsidə mühümdür. Çünki kimi vikiyə dəvət edirəm deyir orda pul?. Deyirəm ə kişi millətə xidmət edirsəndə. Bildiyindən yazda._Q🅾⚓Ç🅾Ⓜ🅰Q (müzakirə) 01:35, 15 iyul 2017 (UTC)[cavabla]

Vikimedia 2030[mənbəni redaktə et]

Fikrimcə vikimedianın lahiyələri 2030-cu ilə qədər o qədər çox inkişaf edəcək ki, vikipediyanın seçilmiş məqalə bölməsində təkrarlanan məqalələr görməyəcəyik. Bu yaxşı məqalə və seçilmiş siyahılar üçün də keçərli olacaqdır. Vikipediyada məqalələrin sayı həddən artıq artacaq. Azərbaycanca vikipediyanın özündə 1 milyondan çox məqalə yer alacaq. Bu nəticə daha iri vikipediyalar üçün milyard belə ola bilər. 2030-cu ildə vikipediyada o qədər aktiv istifadəçi olacaq ki, idarəçilik statusu almaq üçün 1000 yox, 10000 redaktə tələb olunacaq. Artıq dünyanın hər yerində olan insanlar da vikipediyada fəaliyyət göstərəcəklər. Vikipediya insanlar üçün çətin görünən proqramlaşdırma sistemi yox, bir həyat tərzi olacaq. 2030-cu ildə insanlar artıq kitabxanalarda istədikləri kitab üçün saatlarla gəzməyəcəklər. Onlar vikimənbədən istifadə edəcəklər. Vikimania konfranslarına getmək vikimediaçılar üçün illik istirahətə çevriləcək. Çünki 2030- cu ilə demək olar ki, bütün vikimediaçılar vikimania konfranslarında iştirak edəcəklər. Hətta vikimedia fondunda ən aktiv istifadəçilərin milyarddan çox redaktəsi olacaqdır. Çox "passiv" istifadəçilərin isə 100000 dən çox redaktəsi olacaq.Corc vaşington(Henri Cons Junior) 05:27, 15 avqust 2017 (UTC)[cavabla]