Vinilxlorid
Vinilxlorid | |
Ümumi | |
---|---|
Sistematik adı | Vinilxlorid |
Kimyəvi formulu | CH2=CHCl |
Molyar kütlə | 62,498 q/mol |
Fiziki xassələri | |
Sıxlıq | 0,9106 q/sm³ |
Termik xüsusiyyətlər | |
Ərimə nöqtəsi | − 153,8 °S |
Qaynama nöqtəsi | − 13,8 °S |
Vinilxlorid (xloretilen) - CH2=CHCl-halogenli doymamış karbohidrogendir.
Xassələri[redaktə | əsas redaktə]
Vinilxlorid havadan ağır, zəif xloroform iyli, rəngsiz qazdır, asanlıqla alışıb yanır. Vinilxlorid dixloretan, xloroform, efir, neft karbohidrogenlərində yaxşı, suda isə çox pis həll olur.
Alınması[redaktə | əsas redaktə]
Vinilxlorid ilk dəfə 1935-ci ildə Reno tərəfindən dixloretanı natrium hidroksidin spirtli məhlulu ilə işləyərək almışdır.
Sənayedə[redaktə | əsas redaktə]
- Asetilenin qaz və maye fazada katalizatorun (HgCl2) iştirakı ilə hidroxlorlaşdırılması ilə :
CH≡CH + HCl → CH2=CHCl
- 1,2-dixloretanın dehidroxlorlaşdırılması ilə:
CH2Cl−CH2Cl +NaOH → CH2=CHCl+ NaCl+ H2O
Kimyəvi xassələri[redaktə | əsas redaktə]
- Vinilxlorid öz-özünə polimerləşir.Katalizatorun iştirakı ilə maye halında polimerləşdikdə termoplastik qatrana çevrilir:
- Vinilxlorid halogenləri və hidrogen-halogenidləri asanlıqla özünə birləşdirir:
CH2=CHCl + HCl → CH3−CHCl2
Tətbiqi[redaktə | əsas redaktə]
Vinilxloriddən alınan polivinilxlorid, eləcə də onun vinilasetat, vinilidenxlorid və s. vinil birləşmələri ilə birgə polimerləri sənayenin müxtəlif sahələrində geniş tətbiq olunan mühüm materiallardır. Plastik kütlə, sintetik lif, boya maddələri, süni dəri və s.istehsalında çox işlədilir.
Təhlükəsizliyi[redaktə | əsas redaktə]
Vinilxlorid keyidici narkotik maddədir. Havada az miqdarda olduqda insanın başı gicəllənir, çox olduqda isə insan şüurunu tamam itirir.
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
N.Ə.Səlimova, B.Ş.Şahpələngova. Ümumi kimya texnologiyası.Bakı 2013.