Əsədulla bəy Muradxanov

Əsədulla bəy Muradxanov
Fayl:Esedulla bey Muradxanov.jpg
Doğum tarixi	18 sentyabr 1866(1866-09-18)
Doğum yeri	Salyan, Azərbaycan
Vəfat tarixi	28 yanvar 1942(1942-01-28) (75 yaşında)
Vəfat yeri	Salyan, Salyan rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ
Təhsili	Zaqafqaziya Müəllimlər Seminariyası
Fəaliyyəti	siyasətçi
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

|}

MURADXANOV Əsədulla bəy (1866, Salyan - 1942, orada) - ictimai-siyasi xadim, maarifpərvər-publisist. Rusiyanın 1-ci Dövlət Dumasının deputatı. Görkəmli pedaqoq-alim, professor Mərdan Muradxanovun atasıdır.

Həyatı

Qori Müəllimlər Seminariyasını bitirmiĢ (1886), həmin ildən Kürdəmirdə müəllim iĢləmiĢdir. Uzun illərdən sonra müəllimlikdən uzaqlaĢan Əsədulla bəy Cavad qəzasının kəndlilərlə əlaqə Ģöbəsində kargüzar və tərcüməçi kimi fəaliyyət göstərmiĢdir. 1906 ildə Bakı quberniyasının Cavad qəzasından Rusiyanın 1-ci Dövlət Dumasına deputat seçilmiĢdir. Dumada Xalq Azadlıq Partiyasına mənsub olmuĢdur. Əlimərdan bəy TopçubaĢov, Ġsmayıl xan Ziyadxanov, Məmmədtağı Əliyevlə birlikdə çarizmin Rusiya imperiyasında yaĢayan xalqlar arasında ədavət salmaq siyasətinə qarĢı çıxmıĢ, qeyri-rus xalqlarını milli muxtariyyəti ideyasını müdafıə etmiĢdir. Duma çar Nikolay tərəfindən qovulduqdan sonra Muradxanov Peterburqdan Salyana qayıtmış, burada bir neçə maarifçinin fəal iştirakı ilə əhali arasında mədəni-maarif iĢləri aparmıĢ, "cəmiyyəti-xeyriyyə" yaratmıĢ, kitabxana-qiraətxana açmıĢ, həvəskar teatr cəmiyyəti təĢkil etmiĢ və s. xeyriyyə iĢləri ilə məĢğul olmuĢdur. Dövri mətbuatda çıxıĢ etmiĢ, inqilabdan əvvəl "Brokhauz və Yefron ensiklopedik lüğəti"ndə məqalələri çap olunmuĢdur. Əsədulla bəy 1926 ildə Bakıya köçmüĢ və Qara Ģəhərdə mülki məhkəmənin sədri vəzifəsində çalıĢmıĢdır. 1929 ildən təqaüdə çıxmıĢdır.

Mənbə

• Seyidzadə D.B., Azərbaycan XX əsrin əvvəllerində: müstəqilliyə aparan yollar, B., 2004;
• Azərbaycan teatr salnaməsi, B., 1975.

Həmçinin bax

• Rusiya İmperiyasının Dövlət Duması