Mitoxondri: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Amirobot (müzakirə | töhfələr)
k r2.7.1) (Bot redaktəsi əlavə edilir: ur:مائٹو کونڈریا
Tek1 (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 14: Sətir 14:
13. [[Hüceyrə mərkəzi]]]]
13. [[Hüceyrə mərkəzi]]]]


'''Mitoxondriya''' - əksəriyət [[eukariot]] orqanizmalarda olan zərlə çevrələnmiş [[cisimcik]]. 1-10 mikrometr böyüklüyündə olurlar.
'''Mitoxondri''' - (yun.mitos-sap,tel, xondrion-dən ,dənəvər ) [[eukariot]] hüceyrədir, uzunluğu 1-10 mikrometr, eni isə 0,25-1,00 mikrometr ölçüsündə olurlar.
Bioloji ədəbiyyatlarda onun kəşf olunması haqda müxtəlif fikirlər mövcuddur. Belə ki, N.Qrin , U.Staut, D.Teyler (1980) göstərdilər ki, mitoxondrini ilk dəfə olaraq əzələ hüceyrəsində Mixaelis 1850-ci ildə görmüş və tənəffüs prosesində xüsusi rolunu qeyd etmişdir.
Bitki və heyvan hüceyrələrinin əksəriyyətində mitoxondrilər (yun.mitos-sap,tel, xondrion-dən ,dənəvər ) var.Onlar müxtəlif formalı mikroskopik cisimlər olub diametrinin ölçüsü 0.2-1 mkm-ə qədər olur.Ona görə işıq mikroskopunda mitoxondrilər yaxşı görünür, onların formasını və sayını nəzərdən keçirmək mümkün olur.Müxtəlif toxumların hüceyrələrində mitoxondrilərin sayı eyni deyildir.
A. Lenincer (1966) qeyd edir ki, mitoxondrini 1894-cü ildə R.Altman görmüş ''bioplast'', 1897-ci ildə isə Benda mitoxondri adlandırmışdır.
Bəzi, ədəbiyatlarda isə, bu [[orqanoid]]in kəşfi tarixi 1890-ci il, başqa birində isə 1898-ci il göstərilir. <ref>Tibbi Biologiya və Genetikanin əsasları. C.Ə.Nəcəbov, R.Ə.Əliyev, Ə.P.Əzizov. Baki-2008. səh.68</ref>

Mitoxondrilərin elektron – mikroskopik şəkilində aydın olur ki, onların xarici örtüyü iki membrandan- xarici və daxili qatdan ibarətdir.Xarici membran hamardır.Daxili membran mitoxondrinin içərisinə doğru yönəlmiş çoxlu qırışlardan ibarətdir.Bu qırışlar krist (lat. Krista-pipik,çıxıntı) adlanır.Müxtəlif hüceyrələrdə kristlərin sayı da eyni deyildir. Bu say onlar və yüzlərlə ola bilər. Kristlər iş görən əzələ hüceyrələrində sayca artıq olur. Embrion heceyrələrində kristlərin sayı azdır.mitoxondrilərin əsas funksiyası universal enerji mənbəyi olan ATF sintez etməkdir. Ona görə mitoxondriləri xloriplastlarla birlikdə hüceyrənin *güc* stansiyaları adlandırırlar.Hüceyrələrdə mitoxondrilər ikiyə bölünməklə çoxalır və öz funksiyalarını yerinə yetirir.
Mitoxondrilərin elektron – mikroskopik şəkilində aydın olur ki, onların xarici örtüyü iki membrandan- xarici və daxili qatdan ibarətdir.Xarici membran hamardır.Daxili membran mitoxondrinin içərisinə doğru yönəlmiş çoxlu qırışlardan ibarətdir.Bu qırışlar krist (lat. Krista-pipik,çıxıntı) adlanır.Müxtəlif hüceyrələrdə kristlərin sayı da eyni deyildir. Bu say onlar və yüzlərlə ola bilər. Kristlər iş görən əzələ hüceyrələrində sayca artıq olur. Embrion heceyrələrində kristlərin sayı azdır.mitoxondrilərin əsas funksiyası universal enerji mənbəyi olan ATF sintez etməkdir. Ona görə mitoxondriləri xloriplastlarla birlikdə hüceyrənin *güc* stansiyaları adlandırırlar.Hüceyrələrdə mitoxondrilər ikiyə bölünməklə çoxalır və öz funksiyalarını yerinə yetirir.


Sətir 23: Sətir 26:
[[Kateqoriya:Orqanellər]]
[[Kateqoriya:Orqanellər]]


== İstinadlar ==
<references/>
{{Link FM|ca}}
{{Link FM|ca}}



10:37, 23 yanvar 2011 tarixindəki versiya

Tipik heyvan hüceyrəsinin diaqramı. Qeyd olunmuşlar orqanoidlərdir. 1. Nüvəcik 2. Nüvə 3. Ribosom 4. Vezikula 5. Dənəvər endoplazmatik retikulum 6. Holci aparatı 7. Hüceyrə divarcığı 8. Hamar endoplazmatik retikulum 9. Mitoxondriya 10. Vakuol 11. Hialoplazma 12. Lizosoma 13. Hüceyrə mərkəzi

Mitoxondri - (yun.mitos-sap,tel, xondrion-dən ,dənəvər ) eukariot hüceyrədir, uzunluğu 1-10 mikrometr, eni isə 0,25-1,00 mikrometr ölçüsündə olurlar. Bioloji ədəbiyyatlarda onun kəşf olunması haqda müxtəlif fikirlər mövcuddur. Belə ki, N.Qrin , U.Staut, D.Teyler (1980) göstərdilər ki, mitoxondrini ilk dəfə olaraq əzələ hüceyrəsində Mixaelis 1850-ci ildə görmüş və tənəffüs prosesində xüsusi rolunu qeyd etmişdir. A. Lenincer (1966) qeyd edir ki, mitoxondrini 1894-cü ildə R.Altman görmüş bioplast, 1897-ci ildə isə Benda mitoxondri adlandırmışdır. Bəzi, ədəbiyatlarda isə, bu orqanoidin kəşfi tarixi 1890-ci il, başqa birində isə 1898-ci il göstərilir. [1]

Mitoxondrilərin elektron – mikroskopik şəkilində aydın olur ki, onların xarici örtüyü iki membrandan- xarici və daxili qatdan ibarətdir.Xarici membran hamardır.Daxili membran mitoxondrinin içərisinə doğru yönəlmiş çoxlu qırışlardan ibarətdir.Bu qırışlar krist (lat. Krista-pipik,çıxıntı) adlanır.Müxtəlif hüceyrələrdə kristlərin sayı da eyni deyildir. Bu say onlar və yüzlərlə ola bilər. Kristlər iş görən əzələ hüceyrələrində sayca artıq olur. Embrion heceyrələrində kristlərin sayı azdır.mitoxondrilərin əsas funksiyası universal enerji mənbəyi olan ATF sintez etməkdir. Ona görə mitoxondriləri xloriplastlarla birlikdə hüceyrənin *güc* stansiyaları adlandırırlar.Hüceyrələrdə mitoxondrilər ikiyə bölünməklə çoxalır və öz funksiyalarını yerinə yetirir.

İstinadlar

  1. Tibbi Biologiya və Genetikanin əsasları. C.Ə.Nəcəbov, R.Ə.Əliyev, Ə.P.Əzizov. Baki-2008. səh.68

Şablon:Link FM