Attila İlhan: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 53: Sətir 53:
[[Şəkil:Attila40-1.JPG|150px|right|thumb|]]
[[Şəkil:Attila40-1.JPG|150px|right|thumb|]]
[[Şəkil:Attila40-2.JPG|150px|right|thumb|]]
[[Şəkil:Attila40-2.JPG|150px|right|thumb|]]
[[Şəkil:Attila40-3.JPG|150px|right|thumb|]]
[[Şəkil:Attila45-1.JPG|150px|right|thumb|]]
[[Şəkil:Attila45-1.JPG|150px|right|thumb|]]
[[Şəkil:Attila45-2.JPG|150px|right|thumb|]]
[[Şəkil:Attila45-2.JPG|150px|right|thumb|]]

09:37, 16 fevral 2011 tarixindəki versiya

Attila İlhan
türk. Attilâ İlhan
Fayl:Attila02.JPG
Doğum tarixi 15 iyun 1925(1925-06-15)[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 10 oktyabr 2005(2005-10-10)[2] (80 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi ürək tutması
Dəfn yeri
  • Aşiyan qəbiristanlığı[d]
Təhsili
Fəaliyyəti ssenarist, şair, yazıçı, jurnalist, roman yazıçısı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Attila İlhan Türkiyə Cümhuriyyətinin ən görkəmli şairlərindən biridir.

Həyatı

Fayl:Attila-1.JPG
Fayl:Attila-2.JPG
Fayl:Attila30-1.JPG
Fayl:Attila30-2.JPG

Attila İlhan 1925-ci il iyun ayının 15-i Menemendə doğulub. Onun tam adı Attila Hamdi İlhandır.İlk və orta təhsilini İzmir və atasının işi ilə bağlı olaraq müxtəlif bölgələrdə bitirdi.İzmir Atatürk Litseyinin birinci sinifində Nazim Hikmətin şeri ilə bir qıza yazdığı məktuba görə 1941-ci ilin Fevral ayında 16 yaşında həbs olunaraq, məktəbdən uzaqlaşdırıldı.Üç həftə nəzarət altında qalır və iki ay həbsxanada yatır. Türkiyənin heç bir yerində təhsil ala bilməyəcəyi haqqında ona sənəd verilir və beləliklə o təhsilinə ara vermək məcburiyyətində qalır.Lakin Danıştayın qərarı nəticəsində 1944-cü ildə onun oxumaq hakkı yenidən bərpa olunur və o İstanbul Işık Litseyinə daxil olur. Litseyin son sinifində əmisinin xəbəri olmadan "CHP Şiir Armağanı"da Cabbaroğlu Məhəmməd şeri ilə bir çox tanınmış şairi geridə qoyuraq ikinci yerə layiq görülür. 1946-cı ildə məzun olur. Daha sonra o İstanbul Hüquq Fakültəsinə daxil olur və orada "Yığın" ve "Gün" kimi dərgilərdə ilk şerləri çap olunmağa başladı. Beləliklə 1948-ci ildə şairin öz imkanları daxilində Duvar adlı ilk şer kitabı yayımlandı.

Paris illəri

1949-cu ildə universitetin ikinci ilində Nazim Hikməti qurtarmaq hərakatına qatılmaq üçün ilk dəfə Parisə gedir. Attila İlhan bu hərakatda aktiv rol oynayır. Fransız xalqı və oradakı ətrafından topladığı müşahidələr onun daha sonrakı əsərlərində yer alan bir çox surətə və hadisə təməl olur. Türkiyəyə geri dönəndə isə onu polislə tez-tez problemləri baş verir. "Sansaryan Han" soruşturmalar onun ölüm, təhlükə mövzularında işlədiyi əsərlərdə əhəmiyyətli rol oynayır. O bir neçə dəfə də nəzarət altına alınır.

İstanbul - Paris - İzmir Üçgəni

1951-ci ildə "Gerçek" qəzetindəki bir yazısına görə izlənilməsinə gətiribçıxarınca şair yenidən Parisə üz tutmalı olur. O bu dövrdə Fransada həm fransız dilini və həm də Marksizmi öyrənir. 1950-ci illər Attila İlhanın öz həyatını İstanbul-İzmir-Paris üçgənində yaşadığı və Türkiyədə yavaş-yavaş tanınmağa başladığı dövr olur. Ö öz yurduna döndükdən sonra Hüquq fakültəsində təhsilini davam etdirməyə başlayır. Lakin axırıncı kursda jurnalistiyə başlamasıya təhsilini yarımçıq qoyur. Kino ilə əlaqələri onun 1953-cü ildə "Vatan" qəzetindəki tənqidi yazıları ilə başlayır.

Sənətdə çox yönlülük

1957-ci ildə "Erzincanda" əsgərliyini, yəni vətənə xidməti borcunu yerinə yetidikdən sonra Attila İlhan İstanbula gəlir və o, kino işlərinə böyük yer ayırır. Onbeşə yaxın kino işlərinə Ali Kaptanoğlu adıyla imza atır. İstəklərini kinoda tapa bilməyən Atilla İlhan 1960-cı ildə Parisə geri dönür. Sosyalizmin gəldiyi keçidləri və televiziya işçiliyi araşdırıldığı bu zamanlar atasının vəfatı ilə birlikdə onun İzmir dövrünə təkan verir. İzmirdə keçən 8 il ərzində o, Demokrat İzmir qəzetində baş redaktor vəzifəsini həyata keçirir. Həmin illərdə o, "Yasak Sevişmek" ve "Aynanın İçindekiler" seriyasından "Bıçağın Ucu" kitabları işıq üzünü gördü. Attila İlhan 1968-ci ildə evlənir və bu evlilik 15 il ömür sürür.

İstanbula Dönüş

1973-cü ildə "Bilgi Yayınevinin" müşavirliyi vəzifəsini icra etmək üçün Ankara şəhərinə köçür. "Sırtlan Payı" və "Yaraya Tuz Basmak" əsərlərini həmin şəhərdə qələmə alır. 1981-ci i lə qədər Ankara şəhərində qalan şair "Fena Halde Leman" adlı romanını qələmə alır və beləliklə İstanbula köçür. Attila İlhan qazet jurnalistliyinə "Milliyet" və "Gelişim" Yayınları ilə davam edir. Attila İlhan bir ara Güneş əzetində və 1993-1996 illərdə Meydan qəzetində yazmağa davam edir. 1996-cı ildən etibarən o, öz yazarlığına "Cumhuriyet" qəzetində davam etdirməyə başladı. 1970-ci illərdə Türkiyədə televiziya yayınlarının başlaması və geniş kütlələrə çatdırılması ilə bərabər Attila İlhan da senari yazmağa başlayır. Beləliklə "Sekiz Sütuna Manşet", "Kartallar Yüksek Uçar" və "Yarın Artık Bugündür" serialları xalq tərəfindən bəyənilərək izlənilir.

Mənbə

Şəkillər

Fayl:Attila30-3.JPG
Fayl:Attila40-1.JPG
Fayl:Attila40-2.JPG
Fayl:Attila45-1.JPG
Fayl:Attila45-2.JPG
Fayl:Attila-3.JPG
Fayl:Attila50-1.JPG
Fayl:Attila0-2.JPG
Fayl:Attila70-3.JPG
  1. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. Find a Grave (ing.). 1996.