Diokletian: Redaktələr arasındakı fərq
k r2.7.1) (Bot redaktəsi əlavə edilir: lt:Diokletianas |
k r2.7.1) (Bot redaktəsi əlavə edilir: nap:Gaio Aurelio Valerio Diocleziano |
||
Sətir 72: | Sətir 72: | ||
[[mk:Диоклецијан]] |
[[mk:Диоклецијан]] |
||
[[ms:Diocletian]] |
[[ms:Diocletian]] |
||
[[nap:Gaio Aurelio Valerio Diocleziano]] |
|||
[[nl:Diocletianus]] |
[[nl:Diocletianus]] |
||
[[no:Diokletian]] |
[[no:Diokletian]] |
16:11, 11 aprel 2011 tarixindəki versiya
Diokletian | |
---|---|
lat. Gaius Aurelius Valerius Diocletianus Augustus | |
| |
20 noyabr 284 – 1 may 305 | |
Əvvəlki | Karin |
Sonrakı | I Konstansi Xlor |
283 – 283 | |
Vəzifədədir | |
bilinmir | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum adı | Gaius Valerius Diocles |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | ən tezi 3 dekabr 311 və ən geci 3 dekabr 316 və ya 313[1][2] |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | siyasətçi, monarx |
Həyat yoldaşı | |
Uşaqları | |
Dini | Qədim Romada din |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Qay Avreli Valeri Diokletian (təqr. 243, Diokleya-313-316 illər arası, Salona) - Roma imperatoru (284-305), dəfələrlə konsul. Atası azad edilmiş qul idi. Diokletianın hakimiyyəti zamanından dominat dövrü başlandı. Diokletian imperiyanın təsərüfat, siyasi və hərbi qüdrətini möhkəmlətmək üçün islahatlar keçirmişdi. Xalq üsyanlarını və əyalətlərdə separat hərəkatları yatırmışdı. İrana qarşı yürüşlər nəticəsində Ermənistan və İberiyada mövqeyini möhkəmləndirmiş, Mesopotamiyanın bir hissəsini tutmuşdu. 303-304 illərdə xristianları amansızcasına təqib etmişdir. 286 ildə Maksimianı özünə ortaq hakim təyin etmiş, 305 ildə onunla birgə hakimiyyətdən könüllü əl çəkmişdi. Roma imperiyasında Tetrarxiya(Dörd imperator hakimiyyəti) üsuli idarəsinin əsasını qoymuşdur. Bu imperiyada yeni idarəçilik üsulu idi. İmperiya de facto olaraq ikiyə ayrılmış və hər hissənin başına bir Avqust(tituldur) və bir Sezar(tituldur) gətirilmişdir. Məqsəd Avqustlardan sonra köməkçisi Sezarın hakimiyyətə keçib Avqust titulu alması və özünə köməkçi Sezar seçməsi ilə səciyyələnən bir sistem idi. Onun ölümündən sonra sistem iflas etmişdir.