Ağzivər sultan Şamlı: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Enver62 (müzakirə | töhfələr)
kRedaktənin izahı yoxdur
k Şexsler şablonu diger standart şablonlara mevafiq düzeldilir
Sətir 1: Sətir 1:
{{Şəxslər
{{Şəxslər
|şəkil =
|şəkil =
|şəkil məlumat =
|Şəkil məlumat =
|şəkil miqyası =
|Şəkil miqyası =
|Adı = Ağzivər sultan Şamlı
|Adı = Ağzivər sultan Şamlı
|Tam Adı = Ağzivər sultan Dəmri sultan oğlu Şamlı
|Tam adı = Ağzivər sultan Dəmri sultan oğlu Şamlı
|Digər Adları =
|Digər adları =
|Fəaliyyəti =
|Fəaliyyəti =
|Milliyəti =
|Milliyəti =
|Doğum Tarixi =
|Doğum tarixi =
|Doğum Yeri =
|Doğum yeri =
|Ölüm Tarixi = {{Vəfat_tarixi|1534||}}
|Vəfatı = {{Vəfat_tarixi|1534||}}
|Ölüm Yeri =
|Vəfat yeri =
|Ölüm Səbəbi =
|Vəfat səbəbi =
|Dəfn Yeri =
|Dəfn yeri =
|Atası =
|Atası =
|Anası =
|Anası =

09:12, 6 iyun 2011 versiyası

Ağzivər sultan Şamlı
Vəfat tarixi 1534
Fəaliyyəti hərbi lider[d]

|} Ağzivər sultan Dəmri sultan oğlu Şamlı-(?-1534), Qızılbaş sərkərdəsi, Herat hakimi


Həyatı

Ağzivər sultan Dəmri sultan oğlu Şamlı elinin Bəydili oymağındandır. Durmuş xan Şamlıdan sonra I Şah İsmayıl Səfəvinin oğlu Sam mirzənin lələsi olmuşdu. Əvvəlcə Nişapurun, sonra Herat əyalətinin hakimi idi. Dəfələrlə özbəklərə qarşı vuruşmuşdu.

1532-ci ildə Übeydulla xan şəhərdən geri çəkildikdən sonra Herata daxil olan şah, Heratın özbəklər tərəfindən mühasirəsi zamanı “məzlumların əmlakını qarət etdiklərinə”, xalqı incitdiklərinə görə Xorasan hakimi Qazi xan Təkəlini və onun köməkçilərini vəzifədən kənar etməyə məcbur olmuşdu. Xəzinədən “yoxsullara” və “zəiflərə” pul paylandı. Ağzıvar xan Şamlı eyni zamanda vilayətin nominal hakimi çahzadə Sam mirzənin atabəyi (lələsi) yerini tutmaqla Xorasan hakimi təyin olundu.

1534-cü ildə vəkil Hüseyn xan Şamlının öldürülməsi ilə əlaqədar olaraq qızılbaş tayfaları arasında başlanan ara müharibələri, Xorasanda da feodal hərc-mərcliyinə səbəb oldu. Hüseyn xanın həmtayfası, Xorasan bəylərbəyi Ağzıvar sultan mərkəzi hakimiyyətə qarşı qiyam qaldırdı. Onun qiyamında istər-istəməz hamisi olduğu şahın qardaşı Sam mirzə də iştirak etdi. Qiyamçılar Herat şəhəri sakinlərinin əmlakını qarət etdilər. Sonra isə o zaman Böyük Moğollardan olan Şah Humayunun tabeliyindəki Qəndəhar şəhərini ələ keçirmək məqsədilə yürüşə başladılar. Qalanın iki aylıq uğursuz mühasirəsindən sonra Hümayunun qardaşı Kamran mirzə iyirmi minlik qoşunla mühasirədə olanların köməyinə gəldi. Düşmənin üstün qüvvələri ilə döyüşdə qiyamçılar darmadağın edildilər. Ağzıvar xan özü də həlak oldu. Bundan sonra Sam mirzə özünü I Təhmasibin qarşısında təmizə çıxarmaq üçün bir neçə “qiyam təhrikçisini” edam etdirib başlarını şaha göndərdi.

Ağzivər sultan 1534-cü ildə I Təhmasibə qarşı qaldırdığı qiyamda Xülafə sultan Rumlu tərəfindən öldürüldü.

Ailəsi

Mənbə

  • Ənvər Çingizoğlu, Şamlı elinin tanınmış simaları, “Soy” dərgisi, 9 (29), Bakı, 2009.

Həmçinin bax