Etika: Redaktələr arasındakı fərq
k r2.7.1) (Bot redaktəsi əlavə edilir: tg:Одоб |
k r2.7.1) (Bot redaktəsi əlavə edilir: ne:नैतिकता |
||
Sətir 72: | Sətir 72: | ||
[[mwl:Ética]] |
[[mwl:Ética]] |
||
[[nds:Ethik]] |
[[nds:Ethik]] |
||
[[ne:नैतिकता]] |
|||
[[nl:Ethiek]] |
[[nl:Ethiek]] |
||
[[nn:Etikk]] |
[[nn:Etikk]] |
02:36, 27 iyun 2011 tarixindəki versiya
Etika (yunanca: ἠθικόν, qədim yunan dilində isəŞ ἦθος — əxlaq, ənənə mənalarını verir. Fəlsəfənin ən böyük hissələrindən biri olub insan mənəviyyatını əhatə edir. Çiçero (3 yanvar, b.e.ə. 106; † 7 dekabr b.e.ə. 43) ilk dəfə olaraq "etikanı" tərcümə edərək öz dövründə "fəlsəfə mənəviyyatı" anlayışını daxil etmişdir.
Etika və ondan yaranan fənlər (hüqüq, dövlət və sosial fəlsəfə) praktiki fəsəfə qrupuna daxil eidlirlər. Çünki onlar insan davranışı ilə bağlıdırlar. Nəzəri fəsəsfəyə məntiq, qavrama nəzəriyyəsi və metafizika daxildir.
Fəsləfə fənninə ilk dəfə olaraq Aristotel Etika adı verilmişdir. Bununla o adətlərin, ənənələrin elmi yaranmasını nəzərdə tuturdu. Ancaq ona qədər artıq etika fəlsəfi düşünmənin tərkib hissinə çevrilmişdir. Bunun arxasında Sofisitlərin insan idrakının arxasında onların adət və ənənələri durması idi. Aristotel fikirləşirdi ki, insan praktikası əsaslı və nəzəri cəhətdən mövcud olan əksetdirməyə yol tapa bilər. Bu baximdan etika insanın materiya ilə davranışı, bu materiyanın fəlsəfi üsullarla işləyən normativlər əsasında qiymətləndirilmıəsi və bunun əsasında əldə edilən biliklər əsasında praktikada tətbiqini fadə edir.
Etikanın fəlsəfi sualı
Fəlsəfə fənni olan etika belə bir suala cavab axtarır ki, "Mən bu situasiyada necə davranmalıyam?" Bu sualın klassik ifadəsini Kant vermişdir: "Mən nə etməliyəm?".
Onun nəticəsi tətbiqi xarakterli etik normalardan ibarətdir. Bu normalar əsasən müəyyən şərtlər müəyyən hərkətlərə ya icazə verir, ya qadağan edir ya da təklif edir.
Mənbə
Ədəbiyyat
- Гусейнов А. А. Этика // ЭТИКА: образовательный ресурсный центр. ЭТИЧЕСКАЯ ЭНЦИКЛОПЕДИЯ. (rusca)
- Хоружий С. С. Кризис классической европейской этики в антропологической перспективе // Этика науки. — Москва: ИФРАН, 2007. — С. 85-97.(rusca)