Ədəbiyyat üzrə "Nobel" mükafatı: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keçin
Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Bot: hu:Irodalmi Nobel-díj seçilmiş məqalədir |
|||
Sətir 316: | Sətir 316: | ||
|- |
|- |
||
| [[2010]] || [[Mario Varqas Lyosa]] || {{PER}} || "Hakimiyyət strukturunun detallı açıqlamasına və insanın mübarizəsi, üsyanı və məğlubiyyətinin kəskin təsvirinə görə". |
| [[2010]] || [[Mario Varqas Lyosa]] || {{PER}} || "Hakimiyyət strukturunun detallı açıqlamasına və insanın mübarizəsi, üsyanı və məğlubiyyətinin kəskin təsvirinə görə". |
||
|- |
|||
| [[2011]] || [[Tomas Transtromer]] || {{SWE}} || "aydın və yığcam şəkilləri ilə reallığa daha asan çıxış əldə etmək imkanı yaratdığına görə". |
|||
|} |
|} |
||
06:58, 31 oktyabr 2011 versiyası
Ədəbiyyat üzrə Nobel Mükafatı — ədəbiyyat sahəsindəki nailiyyətlərə görə Stokholmda yerləşən Nobel Komitəsinin hər il təqdim etdiyi ali mükafat.
Namizədliklərin irəli sürülməsi mexanizmi
Nobel fondunun nizamnaməsinə görə namizədləri aşağıdakı şəxslər təqdim edə bilər:
- İsveç Akademiyasının, eləcə də analoji vəzifə və məqsədləri olan digər akademiyaların, institutların və birliklərin üzvləri;
- Universitetlərin ədəbiyyat və dilçilik tarixi fənlərinin professorları;
- Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatları;
- Müvafiq ölkələrdə ədəbi yaradıcılığı təmsil edən müəllif birliklərinin sədrləri.
Laureatların siyahısı
1900-cü illər
Mükafatın təqdim edildiyi il | Mükafatı alan yazıçı və ya şairin adı | Laureatın təmsil etdiyi ölkə | Mükafata layiq görülmə səbəbi |
---|---|---|---|
1901 | Sülli-Prüdom | Fransa | "Böyük ədəbi məziyyətlərinə, ali idealizminə, bədii mükəmməlliyinə və səmimilik ilə istedadın qeyri-adi tərzdə bir-birini tamamladığına görə". |
1902 | Teodor Mommzen | Almaniya | ""Roma tarixi" adlı monumental əsərinə görə" |
1903 | Byörnstyerne Byörnson | Norveç | "İlhamının təravəti və nadir mənəvi saflığı ilə həmişə seçilən hərtərəfli, nəcib və yüksək poeziyasına, eləcə də epik və dramatik istedadına görə". |
1904 | Frederik Mistral | Fransa | "Xalqın ruhunu olduğu kimi əks etdirən poetik əsərlərinin yeniliyinə və orijinallığına görə". |
1904 | Xose Eçegeray-i-Eysagirre | İspaniya | "İspan dramının dirçəldilməsində göstərdiyi çoxsaylı xidmətlərinə görə". |
1905 | Henrik Senkeviç | Polşa | "Epos sahəsindəki böyük xidmətlərinə görə". |
1906 | Cozue Karduççi | İtaliya | "Yaradıcılıq enerjisinə, üslub yeniliyinə, poetik şedevrlərinin lirik qüvvəsinə görə". |
1907 | Redyard Kiplinq | Birləşmiş Krallıq | "Müşahidə etmək bacarığına, parlaq fantaziyasına, ideya bitkinliyinə və rəvayətçilik istedadına görə". |
1908 | Rudolf Eyken | Almaniya | "Ciddi olaraq həqiqət axtarışı, hər bir şeyə üstün olan düşüncə gücü, geniş dünyagörüşü, canlılıq və inandırıcılıq vasitəsilə idealist fəlsəfəni müdafiə etdiyinə görə". |
1909 | Selma Lagerlöf | İsveç | "Əsərlərini digərlərindən fərqələndirən yüksək idealizmə, aydın parlaq fikir və müqəddəsliyi tərənnüm etdiyinə görə". |
1910 | Paul fon Heyze | Almaniya | "Dünyada məşhur olan novellalar müəllifi, lirik şair, dramaturq və romanistə bədillik və idealizmə görə". |
1910-cu illər
Mükafatın təqdim edildiyi il | Mükafatı alan yazıçı və ya şairin adı | Laureatın təmsil etdiyi ölkə | Mükafata layiq görülmə səbəbi |
---|---|---|---|
1911 | Moris Meterlink | Belçika | "Təxəyyüllə və poetik fantaziyalarla zəngin dram əsərlərinə görə". |
1912 | Gerhart Hauptman | Almaniya | "Dram sənəti sahəsində məhsuldar, rəngarəng və misilsiz xidmətlərinə görə". |
1913 | Rabindranat Taqor | Hindistan | "Poetik zəkadan ustalıqla istifadə edilərək, dərin həssaslıqla yazılmış orijinal və gözəl şeirlərə görə". |
1914 | Mükafat təqdim edilməyib. | ||
1915 | Romen Rollan | Fransa | "Ədəbi əsərlərindəki yüksək idealizmə, həqiqəti duymaya və sevməyə görə". |
1916 | Verner fon Heydenstam | İsveç | "Dünya ədəbiyyatının yeni dövrünün görkəmli nümayəndəsi olduğuna görə". |
1917 | Karl Adolf Gellerup | Danimarka | "Poetik yaradıcılığının rəngarəngliyinə və yüksək ideallarına görə". |
1917 | Henrik Pontoppidan | Danimarka | "Danimarkanın müasir həyatını inandırıcı bir tərzdə təsvir etdiyinə görə". |
1918 | Mükafat təqdim edilməyib. | ||
1919 | Karl Şpitteler | İsveçrə | "Bənzərsiz "Olimpiya baharı" eposuna görə. |
1920 | Knut Hamsun | Norveç | Əsrlərlə torpağa bağlılığını və patriarxal ənənəyə sadiqliyini qoruyub saxlayan Norveç kəndlilərinin həyatından bəhs edən möhtəşəm əsəri -"Torpağın şirələri"nə görə". |
1920-ci illər
Mükafatın təqdim edildiyi il | Mükafatı alan yazıçı və ya şairin adı | Laureatın təmsil etdiyi ölkə | Mükafata layiq görülmə səbəbi |
---|---|---|---|
1921 | Anatol Frans | Fransa | "Dərin məşəqqətli humanizmlə və əsl qall temperamentliliyi ilə yazılmış nəfis stilli parlaq ədəbi nailiyyətlərinə görə". |
1922 | Xasinto Benavente-i-Martines | İspaniya | "Şanlı ispan dram ənənələrini ustalıqla davam etdirdiyinə görə". |
1923 | Uilyam Yeyts | İrlandiya | "Milli ruhu yüksək ədəbi formada özündə əks etdirən ilhamla dolu poetik yaradıcılığına görə". |
1924 | Vladislav Reymont | Polşa | "Möhtəşəm "Kişilər" milli eposuna görə". |
1925 | Bernard Şou | İrlandiya | "Misilsiz poetik gözəlliklə birləşdirdiyi parlaq satirasına, idealizm və humanizmlə zəngin yaradıcılığına görə". |
1926 | Qrasiya Deledda | İtaliya | "Əziz vətəninin həyatını və insan problemlərinə tam dərindən yanaşmanı plastik aydınlıqla əks etdirdiyi poetik əsərlərinə görə". |
1927 | Anri Berqson | Fransa | "Aydın və optimist ideyalarına və bu ideyaları özündə əks etdirən müstəsna fəaliyyətlərinə görə". |
1928 | Siqrid Unset | Norveç | "Orta əsrlər skandinaviyasının yaddaqalan təsvirinə görə". |
1929 | Tomas Mann | Almaniya | "Müasir ədəbiyyatın klassikasına çevrilmiş qüdrətli "Buddenbroklar" romanına görə". |
1930 | Sinkler Lüis | ABŞ | "Güclü və ifadəli yaradıcılıq məharətinə, satira və yumordan istifadə edərək yeni tip və xarakater yaratmaq kimi müstəsna qabiliyyətinə görə". |
1930-cu illər
Mükafatın təqdim edildiyi il | Mükafatı alan yazıçı və ya şairin adı | Laureatın təmsil etdiyi ölkə | Mükafata layiq görülmə səbəbi |
---|---|---|---|
1931 | Erik Karlfeldt | İsveç | "Poeziyasına görə (ölümündən sonra)" |
1932 | Con Qolsuorsi | Birləşmiş Krallıq | "Yüksək yaradıcılıq qabiliyyətinin zirvəsi olan "Forsaytlar haqqında saqa" əsərinə görə". |
1933 | İvan Bunin | Rusiya/ Fransa | "Rus klassik nəsrinin ənənələrini inkişaf etdirmə ustalığına görə". (mükafatı mühacirətdə alıb) |
1934 | Luici Pirandello | İtaliya | "Səhnədə və dramaturgiya sənətinin intibahında göstərmiş olduğu bədii cəsarətə və ixtiraçılıq qabiliyyətinə görə". |
1935 | Mükafat təqdim edilməyib. | ||
1936 | Yucin O'Nil | ABŞ | "Faciə janrını yeni şəkildə təfsir edən dram əsərlərinin təsir gücünə, həqiqiliyinə və məna dərinliyinə görə". |
1937 | Roje Marten dü Qar | Fransa | "İnsanı və müasir həyatın daha qabarıq tərəflərini düzgün əks etdirdiyinə və bədii gücünə görə". |
1938 | Perl Bak | ABŞ | "Çin kəndlilərinin həyatını hərtərəfli, həqiqi epik təsvirlərinə və bioqrafik şedevrlərinə görə". |
1939 | Frans Emil Sillanpaa | Finlandiya | "Fin kəndlilərinin həyatına dərindən nüfuz etdiyinə və onların möhtəşəm adətlərini və təbiətlə münasibətlərini əks etdirdiyinə görə". |
1940 | Mükafat təqdim edilməyib. |
1940-cı illər
Mükafatın təqdim edildiyi il | Mükafatı alan yazıçı və ya şairin adı | Laureatın təmsil etdiyi ölkə | Mükafata layiq görülmə səbəbi |
---|---|---|---|
1941 | Mükafat təqdim edilməyib. | ||
1942 | Mükafat təqdim edilməyib. | ||
1943 | Mükafat təqdim edilməyib. | ||
1944 | Yohannes Yensen | Danimarka | "İntellektual biliyə həvəsi və bənzərsiz yaradıcılıq üslübu ilə birləşdirmiş olduğu müstəsna poetik təxəyyülünün gücü və zənginliyinə görə". |
1945 | Qabriela Mistral | Çili | "Adını "bütün Latın Amerikası üçün idealist can atma" rəmzi edən həqiqi hisslərlə dolu poeziyasına görə ". |
1946 | Herman Hesse | Almaniya/ İsveçrə | "Humanizmin klassik ideallarını özündə əks etdirən dərin ruhlu yaradıcılığına və həmçinin gözəl üslüba görə". |
1947 | Andre Jid | Fransa | "İnsan problemini - həqiqətə qorxusuz sevgi və dərin psixoloji hisslərlə əks etdirən dərin mənalı bədii əsərlərinə görə". |
1948 | Tomas Eliot | Birləşmiş Krallıq | "Müasir poeziyanı yeniliklərlə zənginləşdirdiyinə görə". |
1949 | Uilyam Folkner | ABŞ | "Ədəbiyyat nöqteyi-nəzərindən müasir amerika romanına verdiyi böyük və misiksiz töhfələrinə görə". |
1950 | Bertran Rassel | Birləşmiş Krallıq | "Rasionalizm və humanizmin ən dəyərli nümayəndələrindən biri kimi azad söz və azad fikir uğrunda qərbdə mübarizə aparan qorxusuz döyüşçü olduğuna görə". |
1950-ci illər
Mükafatın təqdim edildiyi il | Mükafatı alan yazıçı və ya şairin adı | Laureatın təmsil etdiyi ölkə | Mükafata layiq görülmə səbəbi |
---|---|---|---|
1951 | Per Laqerkvist | İsveç | "Yazıçının bəşəriyyəti daim düşündürən suallara cavab tapmaq uğrunda çalışdığı bədii gücünə və mütləq müstəqil mühakimələrinə görə". |
1952 | Fransua Moriak | Fransa | "Öz romanlarında insan həyatının faciələrini əks etdirə bilən dərin mənəvi hissləri anlamağına və bədii gücünə görə". |
1953 | Uinston Çörçill | Birləşmiş Krallıq | "Tarixi və bioqrafik xarakterli əsərlər yaratmaqda böyük ustalığına və yüksək insanlıq dəyərlərini qoruya bildiyi çox gözəl natiqlik qabiliyyətinə görə". |
1954 | Ernest Heminquey | ABŞ | "Növbəti dəfə "Qoca və dəniz" əsərində sərgiləmiş olduğu yazıçılıq qabiliyyətinə görə". |
1955 | Kilyan Xalldor Laksness | İslandiya | "İslandiya ədəbiyyat sənətini dirçəldən parlaq epik gücünə görə". |
1956 | Xuan Ramoz Ximenes | İspaniya | "İspan poeziyasında yüksək ruh və bədii təmizlik nümunəsinə çevrilmiş lirik poeziyasına görə". |
1957 | Alber Kamyu | Fransa | "İnsan vicdanının əhəmiyyətini işıqlandıran, ədəbiyyat sahəsinə vermiş olduğu böyük töhfələrə görə". |
1958 | Boris Pasternak | SSRİ | "Müasir lirik poeziyadakı əhəmiyyətli nailiyyətlərinə və böyük rus epik roman ənənələrini davam etdirdiyinə görə". |
1959 | Salvatore Kvazimodo | İtaliya | "Müasir dövrün faciəvi sınaqlarını klassik canlılıqla əks etdirdiyi lirik poeziyasına görə". |
1960 | Sen-Jon Pers | Fransa | "Müasir dövrdəki vəziyyəti əks etdirə bildiyi yüksək və nümunəvi şeirlərə görə". |
1960-cı illər
Mükafatın təqdim edildiyi il | Mükafatı alan yazıçı və ya şairin adı | Laureatın təmsil etdiyi ölkə | Mükafata layiq görülmə səbəbi |
---|---|---|---|
1961 | İvo Andriç | Yuqoslaviya | "Öz ölkəsinin tarixi ilə bağlı olan insanların taleyini və problemləri bütünlüklə aça bildiyi epik janrdakı istedad gücünə görə". |
1962 | Con Steynbek | ABŞ | "İncə yumoru kəskin sosial baxışlarla birləşdirə bilən realist poetik zəkasına görə". |
1963 | Yorqos Seferis | Yunanıstan | "Qədim ellin dünyasının qarşısında baş əyməyə vadar edən gözəl lirik əsərlərinə görə". |
1964 | Jan Pol Sartr | Fransa | "Müasir dövrümüzə böyük təsir göstərmiş azadlıq ruhu ilə aşılanmış və yaradıcılıq həqiqətləri ilə dolu zəngin ideyalarına görə ". |
1965 | Mixail Şoloxov | SSRİ | "Rusiya üçün dönüş dövründə bədii gücü baxımından eposun tamlığına görə". |
1966 | Şmuel Yosef Aqnon | İsrail | "Yəhudi xalq motivləri ilə zəngin olan dərin mənalı orijinal hekayələrinə görə ". |
1966 | Nelli Zaks | Almaniya/ İsveçrə | "Yəhudi xalqının taleyini araşdıran əzəmətli lirik və dram əsərlərinə görə". |
1967 | Migel Anxel Asturias | Qvatemala | "Əsərlərində Latın Amerikası hindularının adət və ənənələrinə maraq duyduğu parlaq bədii nailiyyətlərinə görə". |
1968 | Yasunari Kavabata | Yaponiya | "Yapon şüur və düşüncəsinin mahiyyətini ustalıqla çatdıra bildiyi yazıçılıq qabiliyyətinə görə". |
1969 | Semyuel Bekket | İrlandiya | "Müasir insanın faciəsinin elə insanın özünün qələbəsinə çevrildiyini göstərdiyi nəsr və dramaturgiya sahəsində yenilikçi əsərlərinə görə". |
1970 | Aleksandr Soljenitsın | SSRİ | "Dahi rus ədəbiyyatı ənənələrini öz əsərlərində qeyd etmiş əxlaqi gücünə görə". |
1970-ci illər
Mükafatın təqdim edildiyi il | Mükafatı alan yazıçı və ya şairin adı | Laureatın təmsil etdiyi ölkə | Mükafata layiq görülmə səbəbi |
---|---|---|---|
1971 | Pablo Neruda | Çili | "Bütün qitənin taleyini özündə təcəssüm etdirən fövqəltəbii şeirlərinə görə". |
1972 | Henrix Böll | Almaniya | "Əsərlərində geniş şəkildə əks etdirdiyi gerçəkliklərə və yüksək sənətkarlıqla yaratdığı xarakterlərlə alman ədəbiyyatının dirçəlməsinə səbəb olan yaradıcılığına görə". |
1973 | Patrik Uayt | Avstraliya | "Yeni ədəbiyyat materikinin kəşfinə səbəb olmuş epik və psixoloji ustalığına görə". |
1974 | Eyvind Yunson | İsveç | "Məkan və zamanı dərk edərək azadlığa xidmət edən yazıçılıq qabiliyyətinə görə". |
1974 | Harri Martinson | İsveç | "Özündə şehdən tutmuş kainata qədər hər şeyi ehtiva edən yaradıcılığına görə". |
1975 | Eucenio Montale | İtaliya | "Tamamilə xəyallardan azad, böyük təsirlilik gücü ilə və həyata baxışların ifadə olunması ilə fərqlənən poeziya sahəsindəki nailiyyətlərə görə". |
1976 | Sol Bellou | ABŞ | "Öz yaradıcılığında birləşdirmiş olduğu müasir mədəniyyətin incə təhlili və humanizminə görə". |
1977 | Visente Aleksandre | İspaniya | "İnsanın kosmosda və müasir cəmiyyətdəki vəziyyətini əks etdirən və eyni zamanda özündə iki dünya müharibəsi arasında ispan poeziyası ənənələrinin oyanışını ifadə edən möhtəşəm poetik yaradıcılığına görə". |
1978 | İsaak Başevis Zinger | ABŞ | "Öz polyak-yəhudi köklərinə gedərək, emosional yazıçılıq qabiliyyətinə görə". |
1979 | Odiseas Elitis | Yunanıstan | "Yunan mədəniyyətindən bəhrələnərək, ehtirasla və yüksək intellektuallıqla müasir insanın azadlıq və müstəqillik uğrunda mübarizəsini təsvir edən poetik yaradıcılığına görə". |
1980 | Çeslav Miloş | Polşa | "İnsanın dünyada edilməməsini və münaqişələr nəticəsində parçalanacağını heç bir qorxu olmadan qabaqcadan xəbər verdiyinə görə ". |
1980-ci illər
Mükafatın təqdim edildiyi il | Mükafatı alan yazıçı və ya şairin adı | Laureatın təmsil etdiyi ölkə | Mükafata layiq görülmə səbəbi |
---|---|---|---|
1981 | Elias Kanetti | Birləşmiş Krallıq | "İnsan vicdanının əhəmiyyətini işıqlandıraraq ədəbiyyat sahəsinə vermiş olduğu böyük töhfələrə görə". |
1982 | Qabriel Qarsiya Markes | Kolumbiya | "Fantaziya və reallığı eyni zamanda bir yerə sığışdıraraq bütov bir qitənin həyat və mübarizələrini əks etdirən roman və hekayələrinə görə". |
1983 | Uilyam Holdinq | Birləşmiş Krallıq | "İnsan təbiətinin və şər probleminin mahiyyətinə varan, onları yaşamaq uğrunda mübarizə ideyasında birləşdirən romanlarına görə". |
1984 | Yaroslav Seyfert | Çexoslovakiya | "İnsan ruhunun müstəqil və hərtərəfli olmasını sübut edən və öz təravətliliyi, həssaslığı və zəngin təxəyyüllülüyü ilə fərqlənən şeirlərinə görə". |
1985 | Klod Simon | Fransa | "Gözəlliyi və poetik başlanğıcları birləşdirmiş olduğu yaradıcılıq qabiliyyətinə görə". |
1986 | Vole Şoyinka | Nigeriya | "Nəhəng mədəni və poetik perspektivləri olan teatr yaratdığına görə". |
1987 | İosif Brodski | SSRİ ABŞ |
"Aydın fikir və coşğun poeziya ilə zəngin hərtərəfli yaradıcılığına görə". |
1988 | Nəcib Məhfuz | Misir | "Bütün bəşəriyyət üçün məna kəsb edən, incəliklərlə zəngin ərəb hekayələrinə və realizmə görə". |
1989 | Kamilo Xose Sela | İspaniya | "Mərhəmətlə və həssaslıqla insan zəifliyini qeyd edən, təsirli və güclü nəsr əsərlərinə görə". |
1990 | Oktavio Pas | Meksika | "Ağılla, humanist tamlıqla və böyük şövqlə yazılmış hərtərəfli əsərlərinə görə". |
1990-cı illər
Mükafatın təqdim edildiyi il | Mükafatı alan yazıçı və ya şairin adı | Laureatın təmsil etdiyi ölkə | Mükafata layiq görülmə səbəbi |
---|---|---|---|
1991 | Nadin Qordimer | Cənubi Afrika | "Öz bənzərsiz eposu ilə bəşəriyyətə böyük xeyir verdiyinə görə". |
1992 | Derek Uolkott | Sent-Lüsiya | "64 fəsilli bənzərsiz karib eposu nümunəsinə görə". |
1993 | Toni Morrison | ABŞ | "Amerika gerçəkliyinin vacib aspektini dirçəltdiyi arzu və poeziyayla zəngin romanlarına görə". |
1994 | Kendzaburo Oe | Yaponiya | "Gerçəkliyin və mifin birləşərək bu günkü insan fəlakətlərinin qorxulu mənzərəsini canlandırdığı təsəvvür edilən dünyanın poetik bir güclə təsvirinə görə". |
1995 | Şeymas Xini | İrlandiya | "Qarşımızda heyrətamiz həyatı canlandıran və keçmişi dirildən poeziyasının lirik gözəlliyinə və etik dərinliyinə görə". |
1996 | Vislava Şimborska | Polşa | "Bəşər gerçəklikləri kontekstində tarixi və bioloji təzahürləri böyük dəqiqliklə təsvir edən poeziyasına görə". |
1997 | Dario Fo | İtaliya | "Orta əsrlərin təlxəklərinin xələfi kimi hakimiyyəti və avtoriteti tənə etdiyinə, əsarətdə yaşayanların ləyaqətini müdafiə etdiyinə görə". |
1998 | Joze Saramaqo | Portuqaliya | "Təxəyyül, həyəcan və ironiya ilə zəngin pritçalardan istifadə edərək xəyalı reallığı anlamağa imkan verən fəaliyyətlərinə görə". |
1999 | Günter Qrass | Almaniya | "Tarixin unudulmuş surətini işıqlandıran, şən və kədərli pritçalarına görə". |
2000 | Qao Sinsyan | ÇXR/ Fransa | "Müasir dünyada insanın vəziyyətini kədərlə qeyd edən dünyəvi xarakterli əsərlərinə görə". |
2000-ci illər
Mükafatın təqdim edildiyi il | Mükafatı alan yazıçı və ya şairin adı | Laureatın təmsil etdiyi ölkə | Mükafata layiq görülmə səbəbi |
---|---|---|---|
2001 | Vidiadxar Suracprasad Naypol | Trinidad və Tobaqo/ Birləşmiş Krallıq |
"Barəsində fikir yürüdülməsi qəbul edilməyən bəzi faktlarla bağlı bizi düşünməyə vadar edən sarsılmaz düzlüyünə görə". |
2002 | İmre Kertes | Macarıstan | "Kertes öz yaradıcılığında cəmiyyətin aktiv olaraq şəxsiyyəti özündən asılı etdiyi bir dövrdə fərdin yaşamağa və düşünməyə necə davam edə biləcəyi barəsində suallara cavab verir". |
2003 | Con Maksvell Kutzeye | CAR | "Kutzeyenin romanlarına xas olan xüsusiyyətlər - gözəl düşünülmüş kompozisiyalar, zəngin dialoqlar və analitik düşüncə sahəsindəkı ustalığıdır. O, eyni zamanda hər şeyi - qərb sivilizasiyasının qəddar rasionalizmini və süni əxlaqını tənqid edir. O, intellektual baxımından çox vicdanlı adamdır. Doğrunu yanlışdan ayırd etmək problemləri ilə, hərəkət və hərəkətsizliklərin arasındakı seçim əzabı ilə məşğul olur". |
2004 | Elfrida Elinek | Avstriya | "Qeyri-adi linqvistik səylə sosial qəliblərin mənasızlığını və onları kölə vəziyyətinə salan qüvvələri işıqlandırdığı roman və pyeslərində musiqili səda və əks-səda qabarmalarına görə". |
2005 | Harold Pinter | Birləşmiş Krallıq | "Öz pyeslərində gündəmin təlaşları əsasında duran uçurumları aydınlaşdırdığına və işgəncə yerinə daxil olduğuna görə". |
2006 | Orxan Pamuk | Türkiyə | "Doğma şəhərinin melanxolik ruhunun axtarışı nəticəsində mədəniyyətlərin toqquşması və qovuşması üçün yeni simvollar tapdığına görə". |
2007 | Doris Lessinq | Zimbabve/ Birləşmiş Krallıq |
"Skepsis, həyəcan və uzaqgörənliklə bölünmüş sivilizasiyanı diqqətə çatdıran, qadın təcrübəsini qeyd edən yazıçı olduğuna görə". |
2008 | Jan-Mari Qustav Le Klezio | Fransa/ Mavriki |
"Yeni istiqamətlərin, poetik macəraların və duyğusal coşğunluğun müəllifi, bəşəriyyətin hakim sivilizasiyanın sərhədlərindən kənar tədqiqatçısı olduğuna görə". |
2009 | Herta Müller | Almaniya | "Poeziyanın cəmləşdirilməsi və nəsrdəki səmimiyyəti ilə məzlumların həyatını təsvir etdiyinə görə". |
2010 | Mario Varqas Lyosa | Peru | "Hakimiyyət strukturunun detallı açıqlamasına və insanın mübarizəsi, üsyanı və məğlubiyyətinin kəskin təsvirinə görə". |
2011 | Tomas Transtromer | İsveç | "aydın və yığcam şəkilləri ilə reallığa daha asan çıxış əldə etmək imkanı yaratdığına görə". |
Maraqlı faktlar
- Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı alan ən yaşlı yazıçı Doris Lessinqdir. O, 2007-ci ildə, 87 yaşında bu mükafata layiq görülüb. 1919-cu ildə anadan olan Lessinq həm də 2008-ci ildə Aleksandr Soljenitsının ölümündən sonra hazırda bu mükafatı almış və həyatda olan yazıçıların ən yaşlısıdır.
- Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı alan ən gənc yazıçı Redyard Kiplinqdir. O, 1907-ci ildə, 42 yaşında bu mükafata layiq görülüb.
- Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı almış yazıçıların ən uzun ömürlüsü Bertran Rasseldir. O, 1970-ci il fevral ayının 2-də, 97 yaşında vəfat edib.
- Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı almış yazıçıların ən qısa ömürlüsü Alber Kamyudur. O, 1960-cı il yanvar ayının 4-də, 46 yaşında, avtomobil qəzasında həlak olub.
Laureatların öz əsərlərini yazarkən üstünlük verdikləri dillər
№ | Əsərin dili | Laureatlar | % |
---|---|---|---|
1 | İngilis | 26 | 24,30 |
2-3 | Fransız / Alman | 13 | 12,15 |
4 | İspan | 11 | 10,28 |
5-6 | İtalyan İsveç |
6 | 5,61 |
7 | Rus | 5 | 4,67 |
8 | Polyak | 4 | 3,74 |
9-10 | Danimarka Norveç |
3 | 2,80 |
11-12 | Yunan Yapon |
2 | 1,87 |
13-25 | Ərəb Benqal Macar İvrit İdiş İsland Çin Oksitan Portuqal Serb-Xorvat Türk Çex Fin |
1 | 0,93 |