Diokletian

Diokletian
lat. Gaius Aurelius Valerius Diocletianus Augustus
Roma imperatoru
20 noyabr 284 – 1 may 305
Əvvəlki	Karin
Sonrakı	I Konstansi Xlor
Roma konsulu
283 – 283
duks
Vəzifədədir
bilinmir
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı	Gaius Valerius Diocles
Doğum tarixi	təqr. 22 dekabr 244(244-12-22)
Doğum yeri	Salona[d], Dalmatsiya, Roma imperiyası
Vəfat tarixi	ən tezi 3 dekabr 311 və ən geci 3 dekabr 316 və ya 313
Vəfat yeri	Split, Dalmatsiya, Roma imperiyası
Fəaliyyəti	siyasətçi, monarx
Həyat yoldaşı	Priska
Uşaqları	Qaleri, Maksimian
Dini	Qədim Romada din
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qay Avreli Valeri Diokletian (təqr. 243, Diokleya-313-316 illər arası, Salona) – Roma imperatoru (284-305), dəfələrlə konsul. Atası azad edilmiş qul idi. Diokletianın hakimiyyəti zamanından dominat dövrü başlandı. Diokletian imperiyanın təsərüfat, siyasi və hərbi qüdrətini möhkəmlətmək üçün islahatlar keçirmişdi. Xalq üsyanlarını və əyalətlərdə separat hərəkatları yatırmışdı. İrana qarşı yürüşlər nəticəsində Ermənistan və İberiyada mövqeyini möhkəmləndirmiş, Mesopotamiyanın bir hissəsini tutmuşdu. 24 fevral 303-cü ildə Roma imperatoru Diokletian xristianlığı qadağan edən fərman verib. 303-304 illərdə xristianları amansızcasına təqib etmişdir. 286 ildə Maksimianı özünə ortaq hakim təyin etmiş, 305 ildə onunla birgə hakimiyyətdən könüllü əl çəkmişdi. Roma imperiyasında Tetrarxiya(Dörd imperator hakimiyyəti) üsuli idarəsinin əsasını qoymuşdur. Bu imperiyada yeni idarəçilik üsulu idi. İmperiya de facto olaraq ikiyə ayrılmış və hər hissənin başına bir Avqust(tituldur) və bir Sezar(tituldur) gətirilmişdir. Məqsəd Avqustlardan sonra köməkçisi Sezarın hakimiyyətə keçib Avqust titulu alması və özünə köməkçi Sezar seçməsi ilə səciyyələnən bir sistem idi. Onun ölümündən sonra sistem iflas etmişdir.