Ural dağları: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
JackieBot (müzakirə | töhfələr)
k r2.7.2) (Bot redaktəsi əlavə edilir: dsb:Ural (góriny)
k r2.7.2+) (Robot: Modifying pl:Ural (góry) to pl:Ural
Sətir 95: Sətir 95:
[[no:Uralfjellene]]
[[no:Uralfjellene]]
[[oc:Orals]]
[[oc:Orals]]
[[pl:Ural (góry)]]
[[pl:Ural]]
[[pnb:کوہ یورال]]
[[pnb:کوہ یورال]]
[[pt:Montes Urais]]
[[pt:Montes Urais]]

22:26, 6 yanvar 2013 versiyası

Ural dağları
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü 1.895 m
Uzunluğu
  • 2.500 km
Eni 40-150 km
Hündür nöqtəsi Narodnaya dağı
Yaranma dövrü Devon (410—360 mln il əvvəl) — Trias (251—199 mln il əvvəl)
Yerləşməsi
60° şm. e. 59° ş. u.
Ölkə
Yerləşməsi Rusiya Rusiya
Qazaxıstan Qazaxıstan
Ural dağları xəritədə
Ural dağları
Ural dağları
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar


Şimal Buz Dənizindən Xəzər Dənizinə doğru uzanan, Rus platforması ilə Sibir platformasını bir-birindən ayıran, Müstəqil Dövlətlər Birliyinin Ukrayna, Rusiya, QazaxıstanQırğızıstan dövlətləri ərazisində olan dağ silsiləsi. Şimalda Arxdıq dənizindən, cənubda Qazaxıstana qədər uzanan bu dağlar 2000 km uzunluqlarıyla AvropaAsiya arasında bir sərhəd təşkil edərlər. 63° Şimal paralelinin şimalında olan Şimal Urallar incə bir lent halındadırlar. Təpələrinin ortalama yüksəkliyi 900 m olan bu dağların bəzi zirvələri 1500 mi taparkən ən yüksək təpəsi olan Narodanın yüksəkliyi 1855 mdir. Orta və Cənub Urallarda ortalama yüksəkliklər daha alçaqdır. Cənuba endikcə silsilə 250 km genişliyin üzərinə çıxar. Cənub Urallar Suerdlovsk boşluğunun cənubunu örtərlər.

Ural çevrəsiylə bəslənən başlıca çaylar; Pechora, Ob, Ural və Emba çaylarıdır. Şimal Sibiryanın sərt iqliminə qərbdən gələn küləkləri önləyən Ural Dağları səbəb olmaqdadır.

Bu dağların coğrafik şəkilləri granit və somaki daşlarından və yamaclardakı Paleozoik təbəqələrdən meydana gəlir. Bu bölgə xüsusilə orta hissə olmaq üzrə mineral baxımdan zəngindir. Bunların yanında platin, dəmir, gümüş, mis və daş duzu daha az miqdarlarda da qızıl, linyit, nikel və sink ol/tapılar. Uralların qərbində olan kömür işlədilməkdədir; cənubunda da qızıl ol/tapılmışdır.

On altıncı əsrdən bəri Urallarda müxtəlif sənaye işləri görülmüş lakin bölgənin müasir olaraq inkişafı 1930larda başlamışdır. Bundan sonra sənaye fabrik və iş sahələri şərqə sürüşmüş, Ural Bölgəsi Rusiyanın sənaye mərkəzi halına gəlmişdir. Bu bölgənin başlıca şəhərləri; Mognitogorsk, Perm, Sverdlovsk, OrenburgUfadı

Söz mənasnı

Urallar, ilk dəfə mərkəzi asiya şimalının yerli xalqları olan Ural da yaşayan qəbilələr tərəfindən adlandırılmışdır. Ural da yaşayan ovçu yığıcı idilər, ancaq bölgələrindəki qaynaqların tükənməsi orta asiya boyunca reallaşan bir yayılmağı özü ilə gətirdi. Bir başqa şərhə görə Ural sözü Türk dilidir və daş kəmər mənasındadır.

Mədənlər

Ural Dağları müxtəlif mədən qaynaqları baxımından , xüsusilə; qızıl, platin, manqan, nikel, dəmir, mis mədənləri baxımından çox zəngindir.