Elektrik müqaviməti: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keçin
Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k r2.7.2+) (Bot redaktəsi dəyişdirir: ar:مقاومة كهربائية - ar:مقاومة وموصلية كهربائية |
k Bot: Migrating 71 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q25358 (translate me) |
||
Sətir 17: | Sətir 17: | ||
[[Kateqoriya:Fizika]] |
[[Kateqoriya:Fizika]] |
||
[[Kateqoriya:Elektrik]] |
[[Kateqoriya:Elektrik]] |
||
[[af:Elektriese weerstand]] |
|||
[[am:መጠነ እንቅፋት]] |
|||
[[ar:مقاومة وموصلية كهربائية]] |
|||
[[be:Электрычнае супраціўленне]] |
|||
[[be-x-old:Супор]] |
|||
[[bg:Електрическо съпротивление]] |
|||
[[bn:রোধ]] |
|||
[[bs:Električni otpor]] |
|||
[[ca:Resistència elèctrica (propietat)]] |
|||
[[cs:Elektrický odpor]] |
|||
[[cy:Gwrthiant trydanol]] |
|||
[[da:Resistans]] |
|||
[[de:Elektrischer Widerstand]] |
|||
[[el:Ηλεκτρική αντίσταση]] |
|||
[[en:Electrical resistance and conductance]] |
|||
[[eo:Elektra rezistanco]] |
|||
[[es:Resistencia eléctrica]] |
|||
[[et:Takistus]] |
|||
[[eu:Erresistentzia elektriko]] |
|||
[[fa:مقاومت الکتریکی]] |
|||
[[fi:Resistanssi]] |
|||
[[fr:Résistance (électricité)]] |
|||
[[frr:Elektrisk wederstant]] |
|||
[[gl:Resistencia eléctrica]] |
|||
[[he:מוליכות חשמלית]] |
|||
[[hi:विद्युत प्रतिरोध]] |
|||
[[hr:Električni otpor]] |
|||
[[ht:Rezistans (kouran)]] |
|||
[[hu:Elektromos ellenállás]] |
|||
[[hy:Դիմադրություն (էլեկտրական)]] |
|||
[[id:Hambatan listrik]] |
|||
[[io:Elektra rezistiero]] |
|||
[[is:Rafmótstaða]] |
|||
[[it:Resistenza elettrica]] |
|||
[[ja:電気抵抗]] |
|||
[[ko:전기 저항]] |
|||
[[la:Resistentia electrica]] |
|||
[[lt:Elektrinė varža]] |
|||
[[lv:Elektriskā pretestība]] |
|||
[[mk:Електричен отпор]] |
|||
[[ml:വൈദ്യുതപ്രതിരോധം]] |
|||
[[mn:Цахилгаан эсэргүүцэл]] |
|||
[[ms:Rintangan elektrik]] |
|||
[[nds:Elektrisch Wedderstand]] |
|||
[[nl:Elektrische weerstand (eigenschap)]] |
|||
[[nn:Elektrisk motstand]] |
|||
[[no:Motstand (resistans)]] |
|||
[[pl:Rezystancja]] |
|||
[[pt:Resistência elétrica]] |
|||
[[qu:Pinchikilla hark'ay]] |
|||
[[ro:Rezistență electrică]] |
|||
[[ru:Электрическое сопротивление]] |
|||
[[sco:Reseestance]] |
|||
[[sh:Električni otpor]] |
|||
[[simple:Electrical resistance]] |
|||
[[sk:Elektrický odpor]] |
|||
[[sl:Električni upor]] |
|||
[[sn:Mukweso]] |
|||
[[sq:Rezistenca elektrike]] |
|||
[[sr:Електрични отпор]] |
|||
[[stq:Wierstand]] |
|||
[[sv:Resistans]] |
|||
[[ta:மின்தடை]] |
|||
[[th:ความต้านทานไฟฟ้า]] |
|||
[[tl:Resistensiya]] |
|||
[[ug:قارشىلىق]] |
|||
[[uk:Електричний опір]] |
|||
[[ur:برقی مزاحمت]] |
|||
[[vi:Điện trở]] |
|||
[[wo:Ndëgërlu gu mbëj]] |
|||
[[zh:电阻]] |
15:10, 23 mart 2013 tarixindəki versiya
Elektrik müqaviməti — naqilin uzunluğu ilə düz, en kəsiyinin sahısi ilə tərs mütənasib olub onun növündən asılıdır və cərəyanın keçməsinə mane olan keyfiyyətdir, R=ρɭ\Ś.
Burada R - naqilin müqaviməti, ɭ - uzunluğu, S - en kəsiyinin sahəsi, ρ - xüsusi müqavimətidir.
Elektrik müqavimətinin vahidi BS-də alman alimi Georq Simon Om-un şərəfinə 1 om götürülür.
Əlaqədar anlayışlar
- 1 Om - elə naqilin müqavimətidir ki, bu naqilin uclarına 1 V gərginlik tətbiq etdikdə ondan 1 A cərəyan keçsin.
- Xüsusi müqavimət - tili 1 m olan kub şəkilli naqildən kubun tili istiqamətində cərəyan keçən zaman yaranan müqavimətdir.
- Xüsusi müqavimətin BS-də vahidi 1 Om·m-dir.
- Xüsusi müqavimətin texniki vahidi - 1 m uzunluqlu 1mm2 en kəsikli naqilin müqavimətidir. Xüsusi müqavimət cədvəllərində hər iki vahidlə qiymət verilir. 1Om mm2\m=10-6Om·m. Kifayət qədər yüksək temperaturlarda metalların müqavimətləri temperaturdan xətti asılıdır, Rt=R0(1+αt).
- Müqavimətin temperatur əmsalı - naqili 1°C qızdırdıqda onun müqavimətinin dəyişməsinin 0°C-dəki müqavimətinə olan nisbətidir, α=(Rt-R0)\R0t. Əksər təmiz metallar üçün α≈1\273dər-1.
- Müqavimət termometrləri - naqillərin elektrik müqavimətlərinin temperaturdan asılılığına əsaslanaraq düzəldilmiş cihazdır. Müqavimətin mütləq temperaturdan asılılığı RT=R0αT kimidir.Bu asılılıq mütləq sifıra yaxın temperaturlarda dəqiq ödənilmir.
- İfrat keçiricilik - aşağı temperaturlarda materialın müqavimətinin sıçrayışla sıfra düşməsidir.Bunu ilk dəfə hollandiya fiziki Kamerlinq - Onnes 4,1K temperaturda civədə müşahidə etmişdir. Daha yüksək temperaturlarda ifrat keçiricilik göstərən materiallar tapılmaqdadır.