Elektrik müqaviməti: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Addbot (müzakirə | töhfələr)
k Bot: Migrating 71 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q25358 (translate me)
Sətir 17: Sətir 17:
[[Kateqoriya:Fizika]]
[[Kateqoriya:Fizika]]
[[Kateqoriya:Elektrik]]
[[Kateqoriya:Elektrik]]

[[af:Elektriese weerstand]]
[[am:መጠነ እንቅፋት]]
[[ar:مقاومة وموصلية كهربائية]]
[[be:Электрычнае супраціўленне]]
[[be-x-old:Супор]]
[[bg:Електрическо съпротивление]]
[[bn:রোধ]]
[[bs:Električni otpor]]
[[ca:Resistència elèctrica (propietat)]]
[[cs:Elektrický odpor]]
[[cy:Gwrthiant trydanol]]
[[da:Resistans]]
[[de:Elektrischer Widerstand]]
[[el:Ηλεκτρική αντίσταση]]
[[en:Electrical resistance and conductance]]
[[eo:Elektra rezistanco]]
[[es:Resistencia eléctrica]]
[[et:Takistus]]
[[eu:Erresistentzia elektriko]]
[[fa:مقاومت الکتریکی]]
[[fi:Resistanssi]]
[[fr:Résistance (électricité)]]
[[frr:Elektrisk wederstant]]
[[gl:Resistencia eléctrica]]
[[he:מוליכות חשמלית]]
[[hi:विद्युत प्रतिरोध]]
[[hr:Električni otpor]]
[[ht:Rezistans (kouran)]]
[[hu:Elektromos ellenállás]]
[[hy:Դիմադրություն (էլեկտրական)]]
[[id:Hambatan listrik]]
[[io:Elektra rezistiero]]
[[is:Rafmótstaða]]
[[it:Resistenza elettrica]]
[[ja:電気抵抗]]
[[ko:전기 저항]]
[[la:Resistentia electrica]]
[[lt:Elektrinė varža]]
[[lv:Elektriskā pretestība]]
[[mk:Електричен отпор]]
[[ml:വൈദ്യുതപ്രതിരോധം]]
[[mn:Цахилгаан эсэргүүцэл]]
[[ms:Rintangan elektrik]]
[[nds:Elektrisch Wedderstand]]
[[nl:Elektrische weerstand (eigenschap)]]
[[nn:Elektrisk motstand]]
[[no:Motstand (resistans)]]
[[pl:Rezystancja]]
[[pt:Resistência elétrica]]
[[qu:Pinchikilla hark'ay]]
[[ro:Rezistență electrică]]
[[ru:Электрическое сопротивление]]
[[sco:Reseestance]]
[[sh:Električni otpor]]
[[simple:Electrical resistance]]
[[sk:Elektrický odpor]]
[[sl:Električni upor]]
[[sn:Mukweso]]
[[sq:Rezistenca elektrike]]
[[sr:Електрични отпор]]
[[stq:Wierstand]]
[[sv:Resistans]]
[[ta:மின்தடை]]
[[th:ความต้านทานไฟฟ้า]]
[[tl:Resistensiya]]
[[ug:قارشىلىق]]
[[uk:Електричний опір]]
[[ur:برقی مزاحمت]]
[[vi:Điện trở]]
[[wo:Ndëgërlu gu mbëj]]
[[zh:电阻]]

15:10, 23 mart 2013 tarixindəki versiya

Elektrik müqaviməti — naqilin uzunluğu ilə düz, en kəsiyinin sahısi ilə tərs mütənasib olub onun növündən asılıdır və cərəyanın keçməsinə mane olan keyfiyyətdir, R=ρɭ\Ś.

Burada R - naqilin müqaviməti, ɭ - uzunluğu, S - en kəsiyinin sahəsi, ρ - xüsusi müqavimətidir.

Elektrik müqavimətinin vahidi BS-də alman alimi Georq Simon Om-un şərəfinə 1 om götürülür.

Əlaqədar anlayışlar

  • 1 Om - elə naqilin müqavimətidir ki, bu naqilin uclarına 1 V gərginlik tətbiq etdikdə ondan 1 A cərəyan keçsin.
  • Xüsusi müqavimət - tili 1 m olan kub şəkilli naqildən kubun tili istiqamətində cərəyan keçən zaman yaranan müqavimətdir.
  • Xüsusi müqavimətin BS-də vahidi 1 Om·m-dir.
  • Xüsusi müqavimətin texniki vahidi - 1 m uzunluqlu 1mm2 en kəsikli naqilin müqavimətidir. Xüsusi müqavimət cədvəllərində hər iki vahidlə qiymət verilir. 1Om mm2\m=10-6Om·m. Kifayət qədər yüksək temperaturlarda metalların müqavimətləri temperaturdan xətti asılıdır, Rt=R0(1+αt).
  • Müqavimətin temperatur əmsalı - naqili 1°C qızdırdıqda onun müqavimətinin dəyişməsinin 0°C-dəki müqavimətinə olan nisbətidir, α=(Rt-R0)\R0t. Əksər təmiz metallar üçün α≈1\273dər-1.
  • Müqavimət termometrləri - naqillərin elektrik müqavimətlərinin temperaturdan asılılığına əsaslanaraq düzəldilmiş cihazdır. Müqavimətin mütləq temperaturdan asılılığı RT=R0αT kimidir.Bu asılılıq mütləq sifıra yaxın temperaturlarda dəqiq ödənilmir.
  • İfrat keçiricilik - aşağı temperaturlarda materialın müqavimətinin sıçrayışla sıfra düşməsidir.Bunu ilk dəfə hollandiya fiziki Kamerlinq - Onnes 4,1K temperaturda civədə müşahidə etmişdir. Daha yüksək temperaturlarda ifrat keçiricilik göstərən materiallar tapılmaqdadır.