Şahdağ (zirvə): Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Tubus (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Tubus (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 29: Sətir 29:
|İlk fəthi = [[Andrey Pastuxov]], [[1892]]
|İlk fəthi = [[Andrey Pastuxov]], [[1892]]
|Marşrutu = Şahdağ dərəsindən
|Marşrutu = Şahdağ dərəsindən
|Yer xəritəsi = Azərbaycan
|Yer xəritəsi = Azərbaycan fiziki
|Yer xəritəsi 1 = Azərbaycan Qusar
|Yer xəritəsi 1 = Azərbaycan Qusar
|Sərgi =
|Sərgi =

19:03, 14 iyul 2013 versiyası

Şahdağ zirvəsi
az/Şahdağ zirvəsi
Ümumi məlumatlar
Dağ silsiləsi Yan silsilə
Mütləq hündürlüyü 4.243 m
Nisbi hündürlüyü 1.097 m[1]
İlk fəthi Andrey Pastuxov, 1892
Marşrutu Şahdağ dərəsindən
Yerləşməsi
41°16′21″ şm. e. 48°00′16″ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Rayon
  • Qusar
Şahdağ zirvəsi xəritədə
Şahdağ zirvəsi
Şahdağ zirvəsi
[[Fayl:|280px|Şahdağ zirvəsi xəritədə]]
Şahdağ zirvəsi
Şahdağ zirvəsi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Şahdağda qarla oynayan balaca qız

ŞahdağBöyük Qafqaz dağlarında Yan silsilədə zirvə, hündürlüyü 4243 metr. Qusar rayonu ərazisindədir.

Adının yaranması

Bu dağ adının yaranması haqqında xalq rəvayətlərinin birində deyilir ki, keçmişdə Şah dağının başında bir şah öz ailəsi və adamları ilə yaşayırmış. Şahın ailəsi üç nəfərdən ibarət imiş: şah, arvadı və oğlu. Şahın oğlu yatır, yuxuda gözəl bir qız görür və ona bir könüldən min könülə vurulur. Səhər oğlan yuxusunu atasına danışır və həmin qızı tapıb onunla evlənəcəyini ona bildirir. Şah, arvadı, vəzirlər, vəkillər oğlana xahiş edirlər ki, o, bu fikrindən daşınsın, lakin oğlan sözündən dönmür. Oğlan qırx gün, qırx gecə yol gedir, vilayətlərin birində qızı tapır və ürəyini ona açır. Qız da oğlana ilk baxışdan vurulur. Lakin qız həmin vilayətdə başqa bir oğlana nişanlı idi. Oğlan belə qərara gəlir ki, qızı həmin vilayətdən qaçırıb öz vilayətinə gətirsin. O, belə də edir. Qızla vilayətdən çıxhaçıxda padşah bundan xəbər tutur və atlılar oğlanla qızın arxasınca düşürlər. Oğlan qızı öz vilayətinə gətirib ata-anasına təhvil verir, özü isə dağın başına çıxıb qoşunun gəlməsini izləyir. Artıq qoşun vilayətin ərazisində idi. Oğlan qoşuna ox atıb onlardan bir neçəsini öldürür. Qızın nişanlısı oğlanı dağın başında görür və ürəyini nişan alır. Ox oğlanın ürəyinə sancılır və ölür. Qızın nişanlısı heç kimin xəbəri olmadan otağa girir, bir ox da qızın ürəyinə sancır. Oğlunun ölümünü şaha xəbər verirlər. Elə həmin vaxtdan da dağı adı "Şah dağı" qalır. Əlbəttə, bu xalq rəvayəti ilə dağ adının yaradılmasında müəyyən oxşarlıq vardır. Lakin toponimik araşdırmalardan məlum olur ki, dağ adının mənşəyi tamamilə başqa bir faktla əlaqədardır. Tədqiqatçılara görə, bu oronimə yüksək, uca, hündür dağ olmasına görə Şah dağ, yəni "dağların şahı", "ən yüksəyi" deyilmişdir. Şah sözü Azərbaycan toponimiyasında "hündür", "yüksək" mənasında işlənir. Azərbaycan ərazisində mövcud dağlardan ən hündür olmasına görə fərqlənən bu oronim tədqiqatçıların fikrini təsdiq edir. Şah dağ – "uca dağ", "hündür dağ" deməkdir[2].

İstinadlar

  1. https://www.peakbagger.com/peak.aspx?pid=61219.
  2. Nadir Məmmədov. "Azərbaycanın yer adları" (oronimiya). Bakı, "Azərnəşr", 1993, səh. 166-167.  (az.)

Həmçinin bax

Xarici keçidlər