Şanyü: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keçin
Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Bot: Migrating 16 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1062502 (translate me) |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
<div style="float: right; padding-left: 1em;"> |
|||
{{qaralama}} |
|||
{| class="wikitable" |
|||
'''Şanyü''' - Çin dilində hunların imperatorlarına verilən irsi titul. |
|||
|style="background: #0011B0; border-bottom: 1px solid #FFD0FB;" colspan=2 align="center"|<span style="color:white;"><big>'''''Şanyü'''''</big></span> |
|||
|- |
|||
! colspan="2"|Hun dili |
|||
|- |
|||
| <small>[[Latın əlifbası]]:</small>|| Sanok - (''Tenqri Kut Şanyü''nün qısa forması) |
|||
|- |
|||
! colspan="2"|[[Çin dili]] |
|||
|- |
|||
| <small>[[Sadələşdirilmiş çincə]]:</small>|| <big>撑犁孤涂单于</big> |
|||
|- |
|||
| <small>[[Pinyin|Hanyu Pinyin]] :</small>|| Chányú |
|||
|} |
|||
</div> |
|||
{{Monarxiya}} |
|||
'''Şanyü''' — [[Xaqan]]dan öncə hunlar arasında istifadə olunan titul. |
|||
==İlk şanyülər== |
|||
{| class="wikitable" |
|||
|- |
|||
! Şanyü adı |
|||
! Şəxsi adı |
|||
! illər |
|||
|- |
|||
| [[Tuman]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 220—209 |
|||
|- |
|||
| [[Mete xaqan]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 209—174 |
|||
|- |
|||
| [[Laoşan]] |
|||
| Titzu |
|||
| Eradan əvvəl 174—161 |
|||
|- |
|||
| [[Günçen]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 161—126 |
|||
|- |
|||
| [[İçiz]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 126—114 |
|||
|- |
|||
| [[Uvey]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 114—105 |
|||
|- |
|||
| [[Uşilu]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 105—102 |
|||
|- |
|||
| [[Suylihu]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 102—101 |
|||
|- |
|||
| [[Çudihu]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 101—96 |
|||
|- |
|||
| [[Huluqu]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 96—85 |
|||
|- |
|||
| [[Huyandi]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 85—68 |
|||
|- |
|||
| [[Sülü Çiançü]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 68-60 |
|||
|- |
|||
| [[Tutsitan]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 60-58 |
|||
|- |
|||
| [[Huxanye]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 58—31 |
|||
|- |
|||
| [[Fuculi]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 31—20 |
|||
|- |
|||
| [[Souse]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 20—12 |
|||
|- |
|||
| [[Çüyya]] |
|||
| — |
|||
| Eradan əvvəl 12—8 |
|||
|- |
|||
| [[Uçjulyu]] |
|||
| — |
|||
| E.ə 8—13 |
|||
|- |
|||
| [[Syan]] |
|||
| — |
|||
| 13-18 |
|||
|- |
|||
| [[Yü]] |
|||
| — |
|||
| 18-46 |
|||
|- |
|||
| [[Udaydihu]] |
|||
| — |
|||
| 46 |
|||
|- |
|||
| [[Panu]] |
|||
| — |
|||
| 46-52 |
|||
|- |
|||
| [[II Huxanye]] |
|||
| — |
|||
| 48-55 |
|||
|- |
|||
| [[Mo]] |
|||
| — |
|||
| 55-56 |
|||
|- |
|||
| [[Xan (şanyü)|Xan]] |
|||
| — |
|||
| 56-59 |
|||
|- |
|||
| [[Di]] |
|||
| — |
|||
| 59-63 |
|||
|- |
|||
| [[Su (şanyü)|Su]] |
|||
| — |
|||
| 63 |
|||
|- |
|||
| [[Çjan]] |
|||
| — |
|||
| 63-85 |
|||
|- |
|||
| [[Süan]] |
|||
| — |
|||
| 85-88 |
|||
|- |
|||
| [[Tuntuhe]] |
|||
| — |
|||
| 88-93 |
|||
|- |
|||
| [[Anqo]] |
|||
| — |
|||
| 93-94 |
|||
|- |
|||
| [[Tunduşi]] |
|||
| — |
|||
| 94-98 |
|||
|- |
|||
| [[Tan]] |
|||
| — |
|||
| 98-124 |
|||
|- |
|||
| [[Ba]] |
|||
| — |
|||
| 124-128 |
|||
|- |
|||
| [[Süli]] |
|||
| — |
|||
| 128-142 |
|||
|- |
|||
| [[Duluçu]] |
|||
| — |
|||
| 143-147 |
|||
|- |
|||
| [[Çüçür]] |
|||
| — |
|||
| 147-172 |
|||
|- |
|||
| [[Tutejoşiçjuçzyu]] |
|||
| — |
|||
| 172-178 |
|||
|- |
|||
| [[Xuçjen]] |
|||
| — |
|||
| 178-179 |
|||
|- |
|||
| [[Çyançü]] ([[Qiyan sülaləsi]]) |
|||
| — |
|||
| 179-188 |
|||
|- |
|||
| [[Yufuluo]] ([[Qiyan sülaləsi]]) |
|||
| — |
|||
| 188-195 |
|||
|- |
|||
| [[Huçuquan]] ([[Qiyan sülaləsi]] və [[Luanti sülaləsi]]) |
|||
| — |
|||
| 195-215 |
|||
|- |
|||
|} |
|||
==Xan Çao şanyüləri== |
|||
{{Əsas|Şimali Xan}} |
|||
[[Lyu Yuan]]ın qurduğu [[Şimali Xan]] dövlətinin hökmdarları da şanyü titulundan istifadə edirdi: |
|||
# [[Lyu Yuan]] |
|||
# [[Liu He]] |
|||
# [[Liu Konq]] |
|||
# [[Liu Kan]] |
|||
# [[Liu Yao]] |
|||
# [[Liu Hsin]] |
|||
==Hu Çao şanyüləri== |
|||
[[Şimali Xan]]ın devrilməsindən sonra yaranan [[Hu Çao imperiyası]] hökmdarları da bu tituldan istifadə edirdi: |
|||
# [[Şi Le]] |
|||
# [[Şi Honq]] |
|||
# [[Şi Hu]] |
|||
# [[Şi Şi]] |
|||
# [[Şi Çun]] |
|||
# [[Şi Cian]] |
|||
# [[Şi Çi]] |
|||
==Hsia şanyüləri== |
|||
[[Hsia imperiyası]] hökmdarları da bu tituldan istifadə edirdi: |
|||
# [[Liu Bobo]] |
|||
# [[Helian Çanq]] |
|||
# [[Helian Dinq]] |
|||
==İstinadlar== |
|||
<references /> |
|||
{{Şablon:Monqolustan mövzularda}} |
|||
[[Kateqoriya:Monqolustan tarixi]] |
|||
[[Kateqoriya:Titullar]] |
[[Kateqoriya:Titullar]] |
19:15, 5 iyun 2014 versiyası
Şanyü | |
Hun dili | |
---|---|
Latın əlifbası: | Sanok - (Tenqri Kut Şanyünün qısa forması) |
Çin dili | |
Sadələşdirilmiş çincə: | 撑犁孤涂单于 |
Hanyu Pinyin : | Chányú |
Şanyü — Xaqandan öncə hunlar arasında istifadə olunan titul.
İlk şanyülər
Şanyü adı | Şəxsi adı | illər |
---|---|---|
Tuman | — | Eradan əvvəl 220—209 |
Mete xaqan | — | Eradan əvvəl 209—174 |
Laoşan | Titzu | Eradan əvvəl 174—161 |
Günçen | — | Eradan əvvəl 161—126 |
İçiz | — | Eradan əvvəl 126—114 |
Uvey | — | Eradan əvvəl 114—105 |
Uşilu | — | Eradan əvvəl 105—102 |
Suylihu | — | Eradan əvvəl 102—101 |
Çudihu | — | Eradan əvvəl 101—96 |
Huluqu | — | Eradan əvvəl 96—85 |
Huyandi | — | Eradan əvvəl 85—68 |
Sülü Çiançü | — | Eradan əvvəl 68-60 |
Tutsitan | — | Eradan əvvəl 60-58 |
Huxanye | — | Eradan əvvəl 58—31 |
Fuculi | — | Eradan əvvəl 31—20 |
Souse | — | Eradan əvvəl 20—12 |
Çüyya | — | Eradan əvvəl 12—8 |
Uçjulyu | — | E.ə 8—13 |
Syan | — | 13-18 |
Yü | — | 18-46 |
Udaydihu | — | 46 |
Panu | — | 46-52 |
II Huxanye | — | 48-55 |
Mo | — | 55-56 |
Xan | — | 56-59 |
Di | — | 59-63 |
Su | — | 63 |
Çjan | — | 63-85 |
Süan | — | 85-88 |
Tuntuhe | — | 88-93 |
Anqo | — | 93-94 |
Tunduşi | — | 94-98 |
Tan | — | 98-124 |
Ba | — | 124-128 |
Süli | — | 128-142 |
Duluçu | — | 143-147 |
Çüçür | — | 147-172 |
Tutejoşiçjuçzyu | — | 172-178 |
Xuçjen | — | 178-179 |
Çyançü (Qiyan sülaləsi) | — | 179-188 |
Yufuluo (Qiyan sülaləsi) | — | 188-195 |
Huçuquan (Qiyan sülaləsi və Luanti sülaləsi) | — | 195-215 |
Xan Çao şanyüləri
Lyu Yuanın qurduğu Şimali Xan dövlətinin hökmdarları da şanyü titulundan istifadə edirdi:
Hu Çao şanyüləri
Şimali Xanın devrilməsindən sonra yaranan Hu Çao imperiyası hökmdarları da bu tituldan istifadə edirdi:
Hsia şanyüləri
Hsia imperiyası hökmdarları da bu tituldan istifadə edirdi:
İstinadlar