Boliviya: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 63: | Sətir 63: | ||
}} |
}} |
||
[[Şəkil:Salar_de_Uyuni,_Bolivia2.jpg|thumb|left|200px|[[Uyuni şoranlığı]]]] |
[[Şəkil:Salar_de_Uyuni,_Bolivia2.jpg|thumb|left|200px|[[Uyuni şoranlığı]]]] |
||
'''Boliviya''' (tam adı: '''Boliviya Çoxmillətli Dövləti'''; {{lang-es|Estado Plurinacional de Bolívia}}) — [[Cənubi Amerika]] ölkəsidir. Paytaxtı [[Sukre]] olub; [[La |
'''Boliviya''' (tam adı: '''Boliviya Çoxmillətli Dövləti'''; {{lang-es|Estado Plurinacional de Bolívia}}) — [[Cənubi Amerika]] ölkəsidir. Paytaxtı [[Sukre]] olub; [[La Pas(Boiviya)|La Pas]] ,[[bamba]], [[Santa Cruz]], [[Potosi]] kimi digər önəmli şəhərləri var |
||
Ölkə Boliviya idarəçiliyi dövründə '''Yuxarı Peru''' adlandırılırdı. Sonradan [[Cənubi Amerika]]nı [[İspan]] əsarətindən qurtaran [[Simon Bolivar]]ın şərəfinə '''Boliviya''' (''[[Simon Bolivar|Bolivar]]ın ölkəsi'') adı verilmişdir. |
Ölkə Boliviya idarəçiliyi dövründə '''Yuxarı Peru''' adlandırılırdı. Sonradan [[Cənubi Amerika]]nı [[İspan]] əsarətindən qurtaran [[Simon Bolivar]]ın şərəfinə '''Boliviya''' (''[[Simon Bolivar|Bolivar]]ın ölkəsi'') adı verilmişdir. |
||
12:30, 8 yanvar 2015 tarixindəki versiya
Boliviya | |||||
---|---|---|---|---|---|
isl. Estado Plurinacional de Bolivia keçua Buliwya Achka nasyunkunap Mama llaqta aym. Wuliwya Suyu Quarani Tetã Volívia | |||||
| |||||
La Unión es la Fuerza, Unity is Strength, Обединението е силата, Bolivia awaits you, Адзінства — сіла | |||||
Rəsmi dili | İspan, Keçua, Aymara, Quarani və digər 33 dil | ||||
Paytaxt | Sukre | ||||
Ən böyük şəhər | La Pas, Santa Kruz de la Sierra, Koçabamba | ||||
İdarəetmə forması | Prezident Respublikası | ||||
Sahəsi | Dünyada 27-ci | ||||
• Ümumi | 1 098 581 km² | ||||
• Su sahəsi (%) | 1,29 | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 9 775 246 nəfər (84-cü) | ||||
• Sıxlıq | 8,9 nəf./km² | ||||
ÜDM (nominal) | |||||
• Ümumi | 67 dollar | ||||
Valyuta | Boliviya bolivianosu | ||||
İnternet domeni | .bo | ||||
ISO kodu | BO | ||||
BOK kodu | BOL | ||||
Telefon kodu | +591 | ||||
Saat qurşaqları | |||||
Nəqliyyatın yönü | sağ[d][1] | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Boliviya (tam adı: Boliviya Çoxmillətli Dövləti; isp. Estado Plurinacional de Bolívia) — Cənubi Amerika ölkəsidir. Paytaxtı Sukre olub; La Pas ,bamba, Santa Cruz, Potosi kimi digər önəmli şəhərləri var Ölkə Boliviya idarəçiliyi dövründə Yuxarı Peru adlandırılırdı. Sonradan Cənubi Amerikanı İspan əsarətindən qurtaran Simon Bolivarın şərəfinə Boliviya (Bolivarın ölkəsi) adı verilmişdir.
Tarix
Boliviya 1809-cu ildə İspaniyayadan müstəqilliyini elan etməsinə baxmayaraq, İspan əsgərlərin ölkədən qovulması çox daha sonra, ancaq 1825-ci ildə gerçəkləşdirilə bildi.
Müstəqillikdən sonra Boliviyadakı siyasi hakimiyyət sıx sıx kəsintiyə uğramışdır. Ölkə milli müstəqilliyini qazandığı 1825-ci ildən günümüzə qədər yüz səksənə yaxın inqilab, ondan çox dəyişdirilmiş konstitusiya və səksənə yaxın prezident gördü.Prezidentlərdən bəziləri hakimiyyəti qan tökərək ələ keçirdilər və yenə eyni şəkildə hakimiyyətdən getməli oldular.Altı prezident hakimiyyətdə olduğu zaman öldürüldü.
Boliviyanın qonşularıyla xüsusilə Çili və Paraqvay ilə olan əlaqələri balanssız olmuşdur. 1879-ci ildə müttəfiqi Peru ilə birlikdə, sərhəd anlaşılmazlıqları yaşadığı güclü qonşusu Çiliyə hücum etdi. Ancaq 1883'də bitən Sakit okeanı müharibəsi Boliviya üçün tam bir məğlubiyyət oldu. Sakit Okean bölgəsindəki sahil xəttini Çiliyə verməli olan Boliviya'nın okean ilə olan əlaqəsi kəsildi və ölkə bir quru dövlətinə döndü. Boliviya xalqı bu müharibənin nəticələrini bugün də unuda bilməmişdilər.Ölkə yenə bir sərhəd problemi üzündən 1932-cı ildə konşusu Paraqvay ilə müharibə etdi. Chaco Müharibəsi olaraq adlandırılan bu müharibə 1935-cı ildə, Paraqvayın zəfəri və sərhəd anlaşilmazlığının çözülməsini saxlayan bir barış anlaşmasının imzalanması ilə sona çatdığında, Boliviya mübahisəli bölgənin ancaq beşdə birini torpaqlarına qata bildi.
Coğrafiya
Boliviyanın ərazisi 1.098.581 km²-dir .[2]
Demoqrafiya
2001-ci ildə aparılmış rəsmi siyahıya almaya əsasən Boliviyanın 8.274.325 nəfər əhalisi var .[3]
İstinadlar
- ↑ http://chartsbin.com/view/edr.
- ↑ Administrative Divisions of Countries ("Statoids") : Departments of Bolivia
- ↑ Administrative Divisions of Countries ("Statoids") : Population of Bolivia by 2001-09-05 census. Source: Instituto Nacional de Estadística de Bolivia