Uels: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 8: | Sətir 8: | ||
|gerbi = Royal Badge of Wales (2008).svg |
|gerbi = Royal Badge of Wales (2008).svg |
||
|xəritə = Wales in the UK and Europe.svg |
|xəritə = Wales in the UK and Europe.svg |
||
|rəsmi_dillər = [[ |
|rəsmi_dillər = [[İngilis dili]]<br>[[Uels dili]] |
||
|dövlət_dini = [[Protestantlıq]] |
|dövlət_dini = [[Protestantlıq]] |
||
|paytaxt = [[Kardiff]] |
|paytaxt = [[Kardiff]] |
||
Sətir 66: | Sətir 66: | ||
}} |
}} |
||
'''Uels''' ( |
'''Uels''' ({{lang-en|Wales}}, [[Uels dili|Uels dilində]]: ''Cymru'') — [[Böyük Britaniya]] krallığına daxil olan tarixi və inzibati ərazi. Böyük Britaniya adasının cənubi-qərb hissəsində yerləşir. Paytaxtı [[Kardiff]]dir. |
||
== Tarix == |
== Tarix == |
15:14, 31 may 2015 tarixindəki versiya
Uels | |||||
---|---|---|---|---|---|
Wales Cymru | |||||
| |||||
Cymru am byth!, Wales Forever!, Long live Wales | |||||
Rəsmi dili |
İngilis dili Uels dili |
||||
Paytaxt | Kardiff | ||||
Ən böyük şəhər | Kardiff | ||||
Dövlət dini | Protestantlıq | ||||
Sahəsi | |||||
• Ümumi | 20,779 km2 km² | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 3,063,456 nəfər | ||||
Valyuta | funt sterlinq | ||||
Saat qurşaqları | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Uels (ing. Wales, Uels dilində: Cymru) — Böyük Britaniya krallığına daxil olan tarixi və inzibati ərazi. Böyük Britaniya adasının cənubi-qərb hissəsində yerləşir. Paytaxtı Kardiffdir.
Tarix
Coğrafiya
Uels ərazisi əsasən dağlıq relyefə malikdir. Ən böyük adası olan Anqlsi adası ölkənin əsas hissəsindən Menay boğazı ayırır.
İqlim
Ölkənin relyefi kimi iqlim şəraiti də çox müxtəlifdir. Bu müxtəliflik ilk növbədə Uelsin ərazisinin mülayim və okeanik iqlim qurşaqlarının qovuşduğu sahədə yerləşməsi ilə əlaqədardır.
Əhali
2011-ci il yanvar ayına olan rəsmi məlumata əsasən Uelsdə 3,063,456 nəfər əhali məskunlaşıb. Əhalinin 72.6%-ni uelslislər, 20.77%-ni ingilislər, 0,7%-ni şotlandlar, 0.6% hindistanlılar təşkil edir.
Din
Uelsdə müxtəlif dini konfessiyalar fəaliyyət göstərir. Ən geniş yayılmış din xristianlıqdır. İngilislərin 57.6%-i Xristianlıq, 1.5%-i İslam, 0.3%-i Hinduizm və 0.3%-i Buddizm dininə məxsusdur.
Səhiyyə
Uelsdə səhiyyə əsasən "NHS Wales" tərəfindən təmin edilir. 2010 və 2012 arasında Uelsdə anadan olanlar üçün həyat davamlılığı kişilər üçün 77,8 il, qadınlar üçün 82 il təşkil edir. Bu, Böyük Britaniyada dörd ölkədə ikinci ən yüksək həyat davamlılığı təşkil edir.
Siyasi sistem
Uels 1536-ci ildən İngiltərə ilə qanunla rəsmiləşdirilmiş ittifaqdadır, 1997-ci ildən isə məhdud muxtariyyət əldə edib. 1998-ci idən Uelsin öz parlamenti və icra hakimiyyəti fəaliyyət göstərir, lakin onların səlahiyyəti təhsil, mədəniyyət, səhiyyə, nəqliyyat, ətraf mühitin mühafizəsi və sair məsələlərlə məhdudlaşır.[1]
Təhsil
Uelsdə ümumi orta məktəb təhsili üç pillədən - ibtidai, ümumi orta və tam orta təhsildən ibarətdir və ümumi orta məktəb təhsili altı yaşdan başlanır.
Universitetlər
Uelsin ali təhsil tam orta təhsil və orta peşə-ixtisas təhsili bazasından cəmiyyətin və əmək bazarının tələbatı nəzərə alınmaqla yüksək ixtisaslı mütəxəssis hazırlığını təmin edir. Uelsin ən nüfuzlu təhsil müəssisələri Kardiff və Suonsidə yerləşir.
Uelsin ali təhsil müəssisələrində mütəxəssis hazırlığı üç tsikllidir:
- Birinci tsikl – bakalavr;
- İkinci tsikl – magistratura;
- Üçüncü tsikl – doktorantura.
İdman
İdman oyunları içərisində Uelsdə ən geniş yayılan növü futboldur.[2] Atletizm, reqbi, velosiped, boks ən müvəffəqiyyətli idmanlarıdır.
Dövlət bayramları və xüsusi günlər
Rəsmi
Bayram | Tarix |
---|---|
Yeni İl Günü | 1 yanvar |
Yeni İl Bayramı | 2 yanvar |
Yaxşı Cümə | Xristian təqvimi ilə dəyişir. |
May Günü | 1 may |
Yaz Bayramı | Mayın son Bazar ertəsi |
Yay Bayramı | Avqustun birinci Bazar ertəsi |
Milad | 25 dekabr |
Baksinq Günü | 26 dekabr |
İstinadlar
- ↑ "Part II: The Scottish Administration". The National Archives (United Kingdom). İstifadə tarixi: 2013-10-23.
- ↑ Gerhardt, W. "The colourful history of a fascinating game. More than 2000 Years of Football". FIFA. 10 August 2006 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 August 2006.