Qutlu Musa türbəsi: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Tarixi abidə |
|||
{{Memarlıq abidəsi |
|||
| |
|adı = Qutlu Musa türbəsi |
||
| |
|orijinal adı = |
||
| |
|şəkil = [[Şəkil:Aqdam -Qutlu Musa Türbəsi 1314.JPG|300px]] |
||
|şəkil_izah = |
|||
|Şəkil = Aqdam -Qutlu Musa Türbəsi 1314.JPG |
|||
| |
|ölkə = {{flaqifikasiya|Azərbaycan}} |
||
| |
|şəhər = [[Ağdam]] |
||
|yerləşir = <small>[[Xaçındərbətli]] kəndi</small> |
|||
|ölkə = {{AZE}} |
|||
| |
|aidiyyatı = |
||
| |
|memar = Ustad Şahbənzər |
||
| |
|sifarişçi = |
||
| |
|tikilmə_tarixi = [[1314]] |
||
| |
|üslubu =[[Arran memarlıq məktəbi]] |
||
| |
|vəziyyəti = |
||
|nişanlama2 = ATAMQ |
|||
|üslubu = [[Arran memarlıq məktəbi]] |
|||
|nişanlama2_vaxtı = |
|||
|vəziyyəti = İlkin görünüşündə günümüzə çatıb |
|||
|nişanlama2_rəsmiadı = |
|||
|saytı = |
|||
|nişanlama2_tipi = |
|||
|nişanlama2_kriteriya = |
|||
|nişanlama2_nömrəsi = [http://mct.gov.az/service/lang/az/page/20/nid/71/ 5] |
|||
|nişanlama2_hissəsi = |
|||
|nişanlama2_sərbəst1ad = Kateqoriya |
|||
|nişanlama2_sərbəst1dəyər = Türbə |
|||
|nişanlama2_sərbəst2ad = Əhəmiyyəti |
|||
|nişanlama2_sərbəst2dəyər = Dünya əhəmiyyətli |
|||
|nişanlama2_sərbəst3ad = |
|||
|nişanlama2_sərbəst3dəyər = |
|||
|Commons kateqoriyası = |
|||
|Xəritəsi = {{Yer xəritəsi |
|||
|Azərbaycan |
|||
|label=Qutlu Musa türbəsi|label_size=100 |lat=40.032993 |
|||
|long=46.817041 |
|||
|mark=Locator Dot2.gif |marksize=15 |position=bottom |width=300 |float=center |caption=}} |
|||
}} |
}} |
||
'''Qutlu Musa türbəsi''' və ya '''Xaçındərbətli türbəsi''' — [[Azərbaycan]]da tarixi abidə. |
'''Qutlu Musa türbəsi''' və ya '''Xaçındərbətli türbəsi''' — [[Azərbaycan]]da tarixi abidə. |
||
06:30, 15 iyul 2015 tarixindəki versiya
| Qutlu Musa türbəsi | |
|---|---|
 | |
 | |
| 40°01′58″ şm. e. 46°49′01″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Şəhər | Ağdam |
| Yerləşir | Xaçındərbətli kəndi |
| Memar | Ustad Şahbənzər |
| Tikilmə tarixi | 1314 |
| Üslubu | Arran memarlıq məktəbi |
| İstinad nöm. | 5 |
| Kateqoriya | Türbə |
| Əhəmiyyəti | Dünya əhəmiyyətli |
|
|
|
Qutlu Musa türbəsi və ya Xaçındərbətli türbəsi — Azərbaycanda tarixi abidə.
Kür-Araz çayları arasındakı inşaat, xüsusilə XIV əsrin başlanğıcında daş türbələrin geniş şəkildə yayılması ilə əlamətdardır. Bu abidələrdən biri nadir təsadüf edilən səciyyəyə malik türbədir. Ağdam rayonunun Xaçındərbətli kəndində yerləşən bu abidə nisbətən alçaq bir kürsülük üzərində yüksələn səkkizbucaqlı piramidaşəkilli günbəzlə örtülüdür. Bu abidənin əsas məziyyəti onun həcmində deyil, bu ənənəni quruluşun özünəməxsus bir çəkildə həll edilməsidir.
Xaçındərbətli abidəsində yeraltı hissənin varlığı onun qülləvari türbələr qrupuna daxil edilməsinə əsas verən başlıca bir əlamətdir.
Abidənin istər daxili səthlərinin, istər daxilindəki günbəzin və istərsə də xarcindəki səthlərin işlənməsi binaya təkrarolunmaz bir fərdi xüsusiyyət verir. Xaçındərbətli abidəsinin giriş qapısı üzərindəki kitabə, onun 1314-cü ildə ustad Şahbənzər tərəfindən Musa oğlu Kutlunun məzarı üzərində tikildiyini göstərir. Xaçındərbətli abidəsinin ən zəngin hissəsini giriş səthinin memarlığı və onun daxili günbəzinin stalaktitli quruluşu təşkil edir. Xarici səthlər çox da dərin olmayan batıqlarla işlənmiş və bu batıqların yuxarı hissəsi tağlara bağlanmışdır.
Xaçındərbətli abidəsinin ümumi kompozisiya görünüşündə əhəmiyyətli bir ünsür də onun piramida şəkilli günbəzinin üzlüyünü təşkil edən daş tavalardan düzəldilmə örtükdür.
Xaçındərbətli abidəsinin giriş səthində və daxilində olan heyvan təsvirləri də son dərəcə diqqəti cəlb edir. Onların içərisində vəhşi heyvan təsvirləri xüsusilə qeyd olunmalıdır. Azərbaycan memarlığı abidələri içərisində bu təsvirləri xatırladan nümunələr Bakıda, Bayıl qalasının (XIII əsr) üzərində də var.
Xaçındərbətli abidəsinin daxili stalaktit biçimli günbəzi Şirvan memarlığının daşdan oyma stalaktit kompozisiyalarını xatırladır.
İstinadlar
_2.jpg)
