Əkbər şah: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 12: Sətir 12:
| sülaləsi = [[Böyük Moğollar]]
| sülaləsi = [[Böyük Moğollar]]
| doğum tarixi = {{Doğum_tarixi|1542|10|14}}
| doğum tarixi = {{Doğum_tarixi|1542|10|14}}
| doğum yeri = [[Amarakot]], [[Sind]]
| doğum yeri = [[Amarakot]], [[Sind]],[[Pakistan]]
| ölüm tarixi = {{Vəfat_tarixi_və_yaşı|1605|10|17|1542|10|14}}
| ölüm tarixi = {{Vəfat_tarixi_və_yaşı|1605|10|17|1542|10|14}}
| ölüm yeri = [[Fatehpur Sikri]], [[Aqra]] şəhəri
| ölüm yeri = [[Fatehpur Sikri]], [[Aqra]] şəhəri
Sətir 18: Sətir 18:
| anası = Həmidə Banu Bəyim
| anası = Həmidə Banu Bəyim
| həyat yoldaşı =
| həyat yoldaşı =
| uşaqları = '''oglular:''' [[Sultan Cahangir|Cahangir]] , Rzaqulu
| uşaqları = [[Sultan Cahangir|Cahangir]] , Rzaqulu
| dini = [[İslam]]
| dini = [[İslam]]
| təhsili =
| təhsili =
Sətir 63: Sətir 63:
== Ədəbiyyat ==
== Ədəbiyyat ==


* Б.Гаскойн. Великие моголы. М. 2003. ({{ru}})
* B.Qaskoyn. Böyük Moğollar. 2003(rus)


{{Şablon:Böyük Moğol İmperiyası hökmdarları}}
{{Şablon:Böyük Moğol İmperiyası hökmdarları}}

15:47, 20 oktyabr 2015 tarixindəki versiya

Əkbər şah
fars. جلال‌الدین مُحمَّد اکبر‎
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
14 oktyabr 1542(1542-10-14)
Doğum yeri Amarakot, Sind,Pakistan
Vəfat tarixi 15 oktyabr 1605(1605-10-15)[1] (62 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi dizenteriya
Fəaliyyəti monarx
Atası Sultan Hümayun
Anası Həmidə Banu Bəyim
Uşaqları
Dini İslam
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Cəlaləddin Məhəmməd Əkbər və ya I Böyük Əkbər (14 oktyabr 1542 - 17 oktyabr 1605) — Böyük Moğollar imperiyasının 3-cü padşahı, Baburun nəvəsi, müsəlman ölkələr arasında çadranı qadağan edən ilk hökmdar[2].

Həyatı

Sultan Əkbər şah 1542-ci ildə Pakistanda doğulmuşdur. On dörd yaşında taxta çıxan Əkbər şah 49 il səltənət sürmüşdür. İyirmi yaşına qədər dövlət idarəsində baş köməkçisi və nüfuzlu atabəyi olan Bayram xan Baharlını zorla kənarlaşdıraraq həccə göndərdi və bundan sonra ölkənin tək hakimi oldu.

Hakimiyyəti

Sultan Əkbər şah hakimiyyəti dövründə güclü bir təşkilat qurdu. Üsyanların və parçalanmaların qarşısını aldı. 1578-ci ildə Benqal, 1581-ci ildə Kabil, 1587-ci ildə Kəşmir, 1592-ci ildə Sind və 1594-cü ildə Qəndəharı tamamilə itaət altına aldı.

Moğol imperiyası I Əkbərin dövründə

Əkbər şahın zamanında sarayada hind təsiri artmağa başladı. Hərəmxanasına götürdüyü hindli qadınların təsiri və hüsni-rəğbəti ilə hindlilərin də vətəndaş sayılaraq əsgər və dövlət məmuru olmalarını təmin etdi. Müsəlmanlarla hindlilər arasında bərabərlik təmin edildikdən sonra ölkədə gərginliklər azaldı. O, "xalqın dövlət üçün deyil, dövlətin xalq üçün var olduğu" fikrini mənimsədi və mənimsətdi. Möhtəşəm əhalisi olan Hindistanda türklər kiçik bir azlıq vəziyyətində idilər və daha çox əsgər və məmur olurdular. Bir çox baxımdan bərabərlik təmin edildiyi üçün azlığın çoxluq üzərində hakimiyyəti artıq mümkün deyildi.

Əkbər şah 1603-cü ildə xəstələndi və nitqi tutuldu. Oğlu Cahangir mirzəni çağıraraq ona öz əliylə qılınc qurşadı və hökmdarlıq sarığını başına qoydu. Ölümündən əvvəl Sikandarada özü üçün bir türbə tikintisi başlatmışdı. Qat-qat və piramidanı andıran bu türbə oğlu Cahangir tərəfindən tamamlandı və Əkbər şah 1605-ci ildə vəfat etdikdən sonra burada dəfn olundu.

Əbül-Fəzl Sultan Əkbərə "Əkbərnamə" kitabını oxuyarkən
Sultan Əkbərin türbəsi

İstinadlar

  1. ↑ Ṭaqqūš M. S. تاريخ مغول القبيلة الذهبيَّة والهند. S. 261. ISBN 978-9953-18-436-4
  2. ↑ Çadranı qadağan edən ilk müsəlman hökmdar kim idi?

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

Video

Ədəbiyyat

  • B.Qaskoyn. Böyük Moğollar. 2003(rus)
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Əkbər_şah&oldid=3397255"