Mehrimah Sultan (I Süleymanın qızı): Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Dövlət xadimi|azərbaycan dilində adı='''Mihrimah Sultan'''|adın orijinalı=|portret=İmparator Süleyman’ın Kızı Cameria (Mihrimah Sultan).jpg|portretin ölçüsü=250|izah=Mihrimah Sultanın İtalyan rəssam Cristofano dell'Altissimo tərəfindən çəkilmiş, Cameria adlı yağlı boya portreti, 16. əsr|titul=[[Qadınlar Səltənəti]]|bayraq=|dövr əvvəl=15 aprel 1558|dövr son=25 yanvar 1578|sələfi=[[Xürrəm Sultan]]|xələfi=[[Nurbanu Sultan]]|doğum tarixi={{doğum tarixi|1522|3|21}}|doğum yeri=[[İstanbul]], [[Osmanlı imperatorluğu]]|ölüm tarixi={{vəfat tarixi və yaşı|1578|1|25|1522|3|21}}|ölüm yeri=[[İstanbul]], [[Osmanlı imperatorluğu]]|sülaləsi=Osmanlı Xanədanlığı|atası=[[I Süleyman]]|anası=[[Xürrəm Sultan]]|həyat yoldaşı=[[Rüstəm Paşa]]|uşaqları=[[Ayşə Hüma Şah Sultan]]<br>Mehmed bəy<br>Murad bəy|imzası=|Dini=[[İslam]]}}'''Mihrimah Sultan''' ([[21 mart]] [[1522]], [[İstanbul]] - [[25 yanvar]] [[1578]], [[İstanbul]]), [[Osmanlı sultanlarının siyahısı|Osmanlı padşahı]] I. Süleyman və [[Hasəki Sultan|Hasəki]] [[Xürrəm Sultan]]ın qızı. |
|||
{{Şəxs |
|||
| Adı = Mehri-i Mah Xanım Sultan <br /> خرم سلطان <br /> |
|||
| Şəkil = Mihrimah Sultan.jpg |
|||
| Resim_boyutu = 200 |
|||
| Başlıq = Mehrimah Sultan, [[Tisiano Veçelli]] |
|||
| Doğum adı = Mihrimah Sultan |
|||
| Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1522|3|21}} |
|||
| Doğum yeri = [[İstanbul]], [[Osmanlı imperiyası]] |
|||
| Ölüm tarixi = {{vəfat tarixi və yaşı|1578|1|25|1522|3|21}} |
|||
| Ölüm yeri = [[İstanbul]], [[Osmanlı imperiyası]] |
|||
| Ölüm səbəbi = Xəstəlik |
|||
| Yattığı yer = [[Süleymaniyyə məscidi]] |
|||
| Digər_adları = Mehri-i Mah Şah-i Sultan |
|||
| Tanınma səbəbi = |
|||
| Təhsil = |
|||
| İşəgötürən = |
|||
| Peşə = |
|||
| Ünvan = [[Xanım Sultan]] |
|||
| Atası = [[I Süleyman]] |
|||
| Din = [[İslam]] |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
}} |
|||
== Uşaqlıq illəri == |
|||
'''Mehrimah Sultan''' — [[Sultan Süleyman Qanuni]] və [[Xürrəm Sultan]]ın qızı. [[1522]]-ci ildə anadan olub. [[1539]]-cu ildə [[Rüstəm Paşa]] ilə evlənib. [[1566]]-cı ildə atası öldükdən sonra kiçik qardaşı [[II Səlim]] taxta çıxır. Həmin dövrdə anası Xürrəm Sultan artıq vəfat etdiyinə görə qardaşı üçün [[Validə Sultan]] rolunu oynamışdır. |
|||
[[1522]]-ci ildə [[Osmanlı sultanlarının siyahısı|Osmanlı padşahı]] [[Sultan Süleyman Qanuni|I. Süleyman]] ilə [[Hasəki Sultan|Hasəki]] [[Xürrəm Sultan]]ın [[Şahzadə Mehmed]]<nowiki/>dən sonrakı ilk uşağı olaraq dünyaya gəldi.<ref>Sakaoğlu, Necdet; sf. 32</ref> Mihrimah Sultanın doğumundan 2 il sonra da [[Xürrəm Sultan]], [[Sultan Süleyman Qanuni|I. Süleyman]]ın ölümündən sonra yerinə keçəcək olan digər uşağı [[II Səlim|II. Səlim]]<nowiki/>i dünyaya gətirdi. |
|||
[[1539]]'da 17 yaşında ikən [[Diyarbəkir]] Bəylərbəyi [[Rüstəm Paşa]] ilə evləndirildi. Toy mərasimi iki kiçik qardaşı [[Şahzadə Bəyazid]] və [[Şahzadə Cahangir]]<nowiki/>in sünnət toyuyla birlikdə At Meydanında qeyd olundu. [[Rüstəm Paşa]] bu evlilikdən sonra [[sədrəzəm]] oldu və [[1544]]-[[1561]] illər arasında 2 illik bir müddət istisna olmaqla fasiləsiz olaraq sədrəzəmlik etdi. Bu evlilikdən [[1541]]'də bir qız uşaqları dünyaya gəldi. Daha sonra [[1545|1545']]<nowiki/>də Murad bəyi, [[1547|1547']]<nowiki/>də Mehmed bəyi dünyaya gətirdi. |
|||
Mehrimah Sultan həyatı boyunca dövlət işlərində söz sahibi olub. Anası Xürrəm Sultan kimi Polşa kralı [[II Sigizmund Avqust]]la yazışmalar aparıb. 1540-1548-ci illər arasında Memar Sinan İstanbulun Üsküdar səmtində məscid, mədrəsə, ibtidai məktəb və xəstəxanadan ibarət olan böyük bir [[Mehrimah Sultan məscidi (Üsküdar)|külliyyə]] inşa etdi. Ayrıca 1562-1565-ci illər arasında yenə Memar Sinan İstanbulun Ədirnəqapı səmtində məscid, bulaq, hamam və mədrəsədən ibarət olan Mehrimah Sultan məscidini inşa etdi. |
|||
Mihrimah Sultan həyatı boyunca dövlət işlərində çox söz sahibi oldu. Atasını [[Malta]]<nowiki/>ya səfər tənzimləməyə razı etmək üçün öz puluyla 400 gəmi hazırlayacağına söz verdiyi belə deyilir. Anası [[Xürrəm Sultan]] kimi Lehistan kralı II. Zygmunt August'la yazışmalar apardı. Çox böyük bir sərvət sahibi oldu. [[1540]]-[[1548]] illəri arasında [[Memar Sinan]] [[İstanbul]]<nowiki/>un [[Üsküdar|Üsküdar bölgəsi]]<nowiki/>ndə [[Mehrimah Sultan məscidi (Üsküdar)|məscid]], Üsküdar Körpü Məscidi, [[mədrəsə]], ibtidai məktəb və [[xəstəxana]]<nowiki/>dan ibarət böyük bir külliyyə tikdirdi. Bundan başqa [[1562]]-[[1565]] illəri arasında yenə [[Memar Sinan]] İstanbulun Ədirnəqapı səmtində məscid, bulaq, hamam və mədrəsədən ibarət Mihrimah Sultan Məscidi və külliyəsini tikdirmişdir. |
|||
Mehrimah Sultan [[1578]]-ci ildə qardaşı oğlu [[III Murad]]ın səltənəti dövründə öldü və atası [[I Süleyman]]ın [[Süleymaniyyə məscidi]]ndəki türbəsində atasının yanında dəfn olundu. |
|||
Anası [[1558]]'də öldükdən sonra atasına anasının oynadığı məsləhətçi rolunu oynadı. [[1566]]-ci ildə atası öldükdən sonra yerinə keçən qardaşı [[II Səlim|II. Səlim]]<nowiki/>in səltənəti boyunca da məsləhətçiliyini davam etdirdi. Anaları [[Xürrəm Sultan]] ölmüş olduğu üçün qardaşı üçün sanki bir [[Validə sultan|Validə Sultan]] rolunu oynadı. |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
== Övladları == |
|||
{{şəxs-qaralama}} |
|||
* Ayşə Hümaşah Sultan (1541-1594) |
|||
* Murad bəy |
|||
* Mehmed bəy |
|||
== Vəfatı == |
|||
| ⚫ | |||
Mihrimah Sultan [[1578]]'də qardaşı oğlu [[III Murad|III. Murad]]ın səltənəti əsnasında öldü və atası [[Sultan Süleyman Qanuni|I. Süleyman]]ın [[Süleymaniyyə məscidi|Süleymaniyyə Məscidi]]<nowiki/>ndəki türbəsində atasının yanı başında basdırıldı.<ref>Öztuna, Yılmaz (1965). ''Başlangıcından Zamanımıza Kadar Türkiye Tarihi''. Hayat Kitapları. s. 34.</ref> |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
== Mənbə == |
|||
[[Kateqoriya:Osmanlı şahzadələri]] |
[[Kateqoriya:Osmanlı şahzadələri]] |
||
13:55, 10 aprel 2016 tarixindəki versiya
| Mehrimah Sultan | |
|---|---|
.jpg) | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İstanbul, Osmanlı imperatorluğu |
| Vəfat tarixi | 25 yanvar 1578 |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Atası | I Süleyman |
| Anası | Xürrəm Sultan |
| Həyat yoldaşı | Rüstəm Paşa |
| Uşağı | |
| Ailəsi | Osmanlı xanədanı |
| Dini | Sünni İslam |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Mihrimah Sultan (21 mart 1522, İstanbul - 25 yanvar 1578, İstanbul), Osmanlı padşahı I. Süleyman və Hasəki Xürrəm Sultanın qızı.
Uşaqlıq illəri
1522-ci ildə Osmanlı padşahı I. Süleyman ilə Hasəki Xürrəm Sultanın Şahzadə Mehmeddən sonrakı ilk uşağı olaraq dünyaya gəldi.[1] Mihrimah Sultanın doğumundan 2 il sonra da Xürrəm Sultan, I. Süleymanın ölümündən sonra yerinə keçəcək olan digər uşağı II. Səlimi dünyaya gətirdi.
1539'da 17 yaşında ikən Diyarbəkir Bəylərbəyi Rüstəm Paşa ilə evləndirildi. Toy mərasimi iki kiçik qardaşı Şahzadə Bəyazid və Şahzadə Cahangirin sünnət toyuyla birlikdə At Meydanında qeyd olundu. Rüstəm Paşa bu evlilikdən sonra sədrəzəm oldu və 1544-1561 illər arasında 2 illik bir müddət istisna olmaqla fasiləsiz olaraq sədrəzəmlik etdi. Bu evlilikdən 1541'də bir qız uşaqları dünyaya gəldi. Daha sonra 1545'də Murad bəyi, 1547'də Mehmed bəyi dünyaya gətirdi.
Mihrimah Sultan həyatı boyunca dövlət işlərində çox söz sahibi oldu. Atasını Maltaya səfər tənzimləməyə razı etmək üçün öz puluyla 400 gəmi hazırlayacağına söz verdiyi belə deyilir. Anası Xürrəm Sultan kimi Lehistan kralı II. Zygmunt August'la yazışmalar apardı. Çox böyük bir sərvət sahibi oldu. 1540-1548 illəri arasında Memar Sinan İstanbulun Üsküdar bölgəsində məscid, Üsküdar Körpü Məscidi, mədrəsə, ibtidai məktəb və xəstəxanadan ibarət böyük bir külliyyə tikdirdi. Bundan başqa 1562-1565 illəri arasında yenə Memar Sinan İstanbulun Ədirnəqapı səmtində məscid, bulaq, hamam və mədrəsədən ibarət Mihrimah Sultan Məscidi və külliyəsini tikdirmişdir.
Anası 1558'də öldükdən sonra atasına anasının oynadığı məsləhətçi rolunu oynadı. 1566-ci ildə atası öldükdən sonra yerinə keçən qardaşı II. Səlimin səltənəti boyunca da məsləhətçiliyini davam etdirdi. Anaları Xürrəm Sultan ölmüş olduğu üçün qardaşı üçün sanki bir Validə Sultan rolunu oynadı.
Övladları
- Ayşə Hümaşah Sultan (1541-1594)
- Murad bəy
- Mehmed bəy
Vəfatı
Mihrimah Sultan 1578'də qardaşı oğlu III. Muradın səltənəti əsnasında öldü və atası I. Süleymanın Süleymaniyyə Məscidindəki türbəsində atasının yanı başında basdırıldı.[2]