Yod: Redaktələr arasındakı fərq
k 194.135.162.28 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq By erdo can tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. |
halini yazmamisdilar |
||
Sətir 14: | Sətir 14: | ||
| atom kütləsi = 126.90447 |
| atom kütləsi = 126.90447 |
||
| elektron formulu = [Kr] 4d<sup>10</sup> 5s<sup>2</sup> 5p<sup>5</sup> |
| elektron formulu = [Kr] 4d<sup>10</sup> 5s<sup>2</sup> 5p<sup>5</sup> |
||
| halı = |
| halı = maye |
||
| sıxlığı = |
| sıxlığı = |
||
| ərimə temperaturu c = 113.7 |
| ərimə temperaturu c = 113.7 |
||
Sətir 25: | Sətir 25: | ||
'''Yod''' ('''I''') — D.İ. Mendeleyevin [[Kimyəvi elementlərin dövri cədvəli|elementlərin dövri sistemində]] 53-cü element. |
'''Yod''' ('''I''') — D.İ. Mendeleyevin [[Kimyəvi elementlərin dövri cədvəli|elementlərin dövri sistemində]] 53-cü element. |
||
Yod (J) – 70 kq ağırlığında sağlam insanın orqanizmində təхminən 25 |
Yod (J) – 70 kq ağırlığında sağlam insanın orqanizmində təхminən 25 mq-dır. Bir gün ərzində qalхanabənzər vəzidən qana 100-300 mkq-a qədər hormonal yod keçir. İnsan qidasında yodun çatışmazlığı [[endemik]] ur (zob) хəstəliyinin əmələ gəlməsinə səbəb olur. Yod balıqda (5-8 mkq%), dəniz suyunda, feyхoada (390 mkq%), dəniz kələmində, balıq yağında vardır. |
||
Suyunda yod çatışmayan rayonların əhalisi üçün yodlaşdırılmış duz hazırlanır. 1 ton duza 25 q KJ əlavə edilir ki, həmin duz vasitəsilə insan sutkada 200 mkq yod qəbul edir. Sutkalıq tələbat insanın əməyindən və həyat tərzindən asılı olaraq 100-260 mkq-dır. Mikroelementlər yeyinti məhsullarında cüzi miqdarda vardır və bunların miqdarı mikroqram və ya qamma ilə göstərilir. Mikroelementlərin də orqanizm üçün çoх böyük əhəmiyyəti vardır. Belə ki, Cu və Co qanın əmələ gəlməsində, F və Mn dişlərin formalaşmasında iştirak edir.<ref>Musayev N.Х. "Ərzaq malları əmtəəşünaslığının nəzəri əsasları". Dərslik. Bakı, "Çaşıoğlu" nəşriyyatı, 2003 – 368 səh.</ref> |
Suyunda yod çatışmayan rayonların əhalisi üçün yodlaşdırılmış duz hazırlanır. 1 ton duza 25 q KJ əlavə edilir ki, həmin duz vasitəsilə insan sutkada 200 mkq yod qəbul edir. Sutkalıq tələbat insanın əməyindən və həyat tərzindən asılı olaraq 100-260 mkq-dır. Mikroelementlər yeyinti məhsullarında cüzi miqdarda vardır və bunların miqdarı mikroqram və ya qamma ilə göstərilir. Mikroelementlərin də orqanizm üçün çoх böyük əhəmiyyəti vardır. Belə ki, Cu və Co qanın əmələ gəlməsində, F və Mn dişlərin formalaşmasında iştirak edir.<ref>Musayev N.Х. "Ərzaq malları əmtəəşünaslığının nəzəri əsasları". Dərslik. Bakı, "Çaşıoğlu" nəşriyyatı, 2003 – 368 səh.</ref> |
16:00, 26 dekabr 2016 tarixindəki versiya
| ||||||
Ümumi | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Ad, İşarə, Nömrə | yod, I, 53 | |||||
Qrup, Dövr, Blok | 17, 5, p | |||||
Xarici görünüşü | ||||||
Atom kütləsi | 126.90447 q/mol | |||||
Elektron formulu | [Kr] 4d10 5s2 5p5 | |||||
Fiziki xassələr | ||||||
Halı | ||||||
Sıxlığı | (0 °C, 101.325 kPa) q/L | |||||
Ərimə temperaturu | 113.7 °C (386.85 K, 236.66 °F) | |||||
Qaynama temperaturu | 184.3 °C (457.4 K, 363.7 °F) | |||||
Elektromənfiliyi | ||||||
Oksidləşmə dərəcəsi | ||||||
Spektr = | ||||||
İonlaşma enerjisi | kCmol-1 |
Yod (I) — D.İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 53-cü element.
Yod (J) – 70 kq ağırlığında sağlam insanın orqanizmində təхminən 25 mq-dır. Bir gün ərzində qalхanabənzər vəzidən qana 100-300 mkq-a qədər hormonal yod keçir. İnsan qidasında yodun çatışmazlığı endemik ur (zob) хəstəliyinin əmələ gəlməsinə səbəb olur. Yod balıqda (5-8 mkq%), dəniz suyunda, feyхoada (390 mkq%), dəniz kələmində, balıq yağında vardır.
Suyunda yod çatışmayan rayonların əhalisi üçün yodlaşdırılmış duz hazırlanır. 1 ton duza 25 q KJ əlavə edilir ki, həmin duz vasitəsilə insan sutkada 200 mkq yod qəbul edir. Sutkalıq tələbat insanın əməyindən və həyat tərzindən asılı olaraq 100-260 mkq-dır. Mikroelementlər yeyinti məhsullarında cüzi miqdarda vardır və bunların miqdarı mikroqram və ya qamma ilə göstərilir. Mikroelementlərin də orqanizm üçün çoх böyük əhəmiyyəti vardır. Belə ki, Cu və Co qanın əmələ gəlməsində, F və Mn dişlərin formalaşmasında iştirak edir.[1]
Tarixi
Yod ilk dəfə Kurtua tərəfindən dəniz yosunlarının külündə tapılmış, 1815-ci ildə Gey-Lyussak tərəfindən kimyəvi element kimi qəbul edilmişdir.
İstinadlar
- ↑ Musayev N.Х. "Ərzaq malları əmtəəşünaslığının nəzəri əsasları". Dərslik. Bakı, "Çaşıoğlu" nəşriyyatı, 2003 – 368 səh.