Adi şirinkök: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
kRedaktənin izahı yoxdur
Sətir 33: Sətir 33:


'''{{latb|Polypodium vulgare}}''' ({{lang-la|Polypodium vulgare}})<ref>[[Nurəddin Əliyev]]. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.</ref> - {{lataz|Polypodium|no}} cinsinə aid [[bitki]] növü.<ref>[[Elşad Qurbanov]]. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009. </ref>
'''{{latb|Polypodium vulgare}}''' ({{lang-la|Polypodium vulgare}})<ref>[[Nurəddin Əliyev]]. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.</ref> - {{lataz|Polypodium|no}} cinsinə aid [[bitki]] növü.<ref>[[Elşad Qurbanov]]. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009. </ref>

''Polypodium vulgare'' L. (''P. vulgare'' subsp. ''issaevii'' A. Askerov & A. Bobr., ''P. nipponicum'' auct., ''P. someyae'' auct.)

Hündürlüyü 10-50 sm olan, çox vaxt yerüstü kökümsovları sürünən və qonur təbəqə ilə sıx örtülmüş bitkidir <ref name=":0">Eldar Şükürov.İsmayıllı rayonu meşə bitkilərinin bələdçi kitabı,Bakı 2016</ref>.

== '''Yarpaq:''' ==
Yarpaq ayası görünüşünə görə uzanmış-neştərşəkillidir, qalın dəriciklidir; yuxarı hissəyə doğru seqmentlər tədricən daralan,

dartılmış və ya dəyirmiləşmişdir, tamkənarlıdır və yaxud qeyri-müəyyən mişarvaridir, qaidə hissəsinə doğru birləşmişdir; ikinci dərəcəli damarlar ikiqat-çəngəlvaridir, əsas damardan enli, demək olar ki, düz bucaq altında çıxır. Saplaq yarpaq ayasından qısadır<ref name=":0" />.

== '''Sorus:''' ==
Sorusları dəyirmidir, orta damara yaxın yerləşmişlər; sporlar sarımtıldır, çox və ya az qabarıqdırlar. Çoxillikdir <ref name=":0" />.

== '''Sporlaması:''' ==
İyul-Avqust <ref name=":0" />.

== '''Azərbaycanda yayılması:''' ==
BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, Qob., Kür-Araz oval., KQ mərkəzi, KQ şimal, KQ cənub, Lənk. dağ., Lənk. oval <ref name=":0" />.

== '''Yaşayış mühiti:''' ==
Qayalıq yerlərdə, daşlar arasında, meşələrdə, daş binalarda və sökülmüş yerlərdə, bəzən gövdə və kötüklərdə rast gəlinir <ref name=":0" />.

Meşəli rayonlarda üstünlük təşkil edir.

== '''Təsərrüfat əhəmiyyəti:''' ==
Kökümsovunun tərkibində aşı və alma turşusu qlisirizin, santozin vardır. Tibbdə istifadə olunur. Dekorativ bitkidir <ref name=":0" />.


== İstinadlar ==
== İstinadlar ==

06:19, 12 may 2017 tarixindəki versiya

Adi şirinkök
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı


Adi şirinkök (lat. Polypodium vulgare)[2] - şirinkök cinsinə aid bitki növü.[3]

Polypodium vulgare L. (P. vulgare subsp. issaevii A. Askerov & A. Bobr., P. nipponicum auct., P. someyae auct.)

Hündürlüyü 10-50 sm olan, çox vaxt yerüstü kökümsovları sürünən və qonur təbəqə ilə sıx örtülmüş bitkidir [4].

Yarpaq:

Yarpaq ayası görünüşünə görə uzanmış-neştərşəkillidir, qalın dəriciklidir; yuxarı hissəyə doğru seqmentlər tədricən daralan,

dartılmış və ya dəyirmiləşmişdir, tamkənarlıdır və yaxud qeyri-müəyyən mişarvaridir, qaidə hissəsinə doğru birləşmişdir; ikinci dərəcəli damarlar ikiqat-çəngəlvaridir, əsas damardan enli, demək olar ki, düz bucaq altında çıxır. Saplaq yarpaq ayasından qısadır[4].

Sorus:

Sorusları dəyirmidir, orta damara yaxın yerləşmişlər; sporlar sarımtıldır, çox və ya az qabarıqdırlar. Çoxillikdir [4].

Sporlaması:

İyul-Avqust [4].

Azərbaycanda yayılması:

BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, Qob., Kür-Araz oval., KQ mərkəzi, KQ şimal, KQ cənub, Lənk. dağ., Lənk. oval [4].

Yaşayış mühiti:

Qayalıq yerlərdə, daşlar arasında, meşələrdə, daş binalarda və sökülmüş yerlərdə, bəzən gövdə və kötüklərdə rast gəlinir [4].

Meşəli rayonlarda üstünlük təşkil edir.

Təsərrüfat əhəmiyyəti:

Kökümsovunun tərkibində aşı və alma turşusu qlisirizin, santozin vardır. Tibbdə istifadə olunur. Dekorativ bitkidir [4].

İstinadlar

  1. Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1085.
  2. Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
  3. Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 Eldar Şükürov.İsmayıllı rayonu meşə bitkilərinin bələdçi kitabı,Bakı 2016