İbrahim Həmzəyev: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Vusal1981 (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 4: Sətir 4:
|şəkil miqyası = 200
|şəkil miqyası = 200
|Adı = MİRİBRAHİM HƏMZƏYEV
|Adı = MİRİBRAHİM HƏMZƏYEV
|Tam Adı =
|Tam Adı = Miribrahim Tağı oğlu Həmzəyev
|Digər Adları = İbrahim Həmzəyev
|Digər Adları = İbrahim Həmzəyev
|Doğum Tarixi =25.12.1908
|Doğum Tarixi = [[25 dekabr]], [[1908]]
|Doğum Yeri =
|Doğum Yeri = [[Gəncə]]
|Ölüm Tarixi =4.2.1982
|Ölüm Tarixi = [[4 fevral]], [[1982]]
|Ölüm Yeri =
|Ölüm Yeri = [[Naxçıvan]]
|Ölüm Səbəbi =
|Ölüm Səbəbi =
|Rəsmi vebsaytı =
|Rəsmi vebsaytı =
|IMDB =
}}
}}
|}
|}



'''Həmzəyev Miribrahim Tağı oğlu''' - aktyor, rejissor.


==Həyatı==
==Həyatı==


Miribrahim Həmzəyev 1908-ci il dekabrın 25-də Gəncə şəhərində doğulub. Səhnə sənətinə
Aktyor və rejissor olub. Naxçıvan teatrının formalaşmasında, aktyor və rejissor
yaradıcılığının inkişafında, kollektivin truppasının müntəzəm olaraq yeniləşməsində, sənət ocağının
özəl üslubunun təsdiqində İbrahim Həmzəyevin böyük xidmətləri var. Teatrın bir sıra qabaqcıl
sənətkarlarını səhnəyə o gətirib. Naxçıvan teatrının həm dram, həm də musiqili dram kollektivləri
kimi yetkinləşməsi ilk növbədə onun adıyla bağlıdır.
İbrahim (Mir İbrahim) Tağı oğlu Həmzəyev Gəncə şəhərində doğulub. Səhnə sənətinə
məhəbbəti yeniyetmə yaşlarından başlayıb. Əvvəlcə Gəncə İşçi klubunda, sonralar Qadınlar
məhəbbəti yeniyetmə yaşlarından başlayıb. Əvvəlcə Gəncə İşçi klubunda, sonralar Qadınlar
klubunda, bir müddət paralel olaraq Dəmiryolçular klubunda dram dərnəklərinin rəhbəri olub.
klubunda, bir müddət paralel olaraq Dəmiryolçular klubunda dram dərnəklərinin rəhbəri olub.
Əksəriyyətini özü və həmçinin Ədil İsgəndərovun hazırladıqları tamaşalarda baş rolları ifa edib.
Əksəriyyətini özü və həmçinin [[Ədil İsgəndərov]]un hazırladıqları tamaşalarda baş rolları ifa edib. Dram dərnəyinin repertuarının əsasını İbrahim Həmzəyevin səhnə təfsiri verdiyi "Aydın",
"Solğun çiçəklər" ([[Cəfər Cabbarlı]]), Bəxtsiz cavan" ([[Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev]]), "Hacı Qara" ([[Mirzə Fətəli Axundzadə]]) tamaşaları təşkil edib.
Dram dərnəyinin repertuarının əsasını İbrahim Həmzəyevin səhnə təfsiri verdiyi "Aydın",

"Solğun çiçəklər" (Cəfər Cabbarlı), Bəxtsiz cavan" (Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev), "Hacı Qara"
(Mirzə Fətəli Axundzadə) tamaşaları təşkil edib.
İbrahim Həmzəyev 1930-cu illərin əvvəllərində Bakı Teatr Məktəbində təhsil alıb. Tələbəlik
İbrahim Həmzəyev 1930-cu illərin əvvəllərində Bakı Teatr Məktəbində təhsil alıb. Tələbəlik
illərində Türk İşçi Teatrında yardım heyətinin üzvü olub. Teatr təhsilini başa vurandan sonra
illərində Türk İşçi Teatrında yardım heyətinin üzvü olub. Teatr təhsilini başa vurandan sonra
Gəncəyə qayıdıb. TİT Gəncəyə köçəndə kollektivə üzv olub.
Gəncəyə qayıdıb. TİT Gəncəyə köçəndə kollektivə üzv olub.

Son dərəcə yaraşıqlı səhnə görkəmi, ifa məlahəti, ehtiraslı və emosional daxili aləmi,
Son dərəcə yaraşıqlı səhnə görkəmi, ifa məlahəti, ehtiraslı və emosional daxili aləmi,
səhnədəki yöndaşları ilə münasibətlərində psixoloji dürüstlüyü olan İbrahim Həmzəyev bu
səhnədəki yöndaşları ilə münasibətlərində psixoloji dürüstlüyü olan İbrahim Həmzəyev bu
kollektivdə çoxlu sayda rol oynayıb.
kollektivdə Qacar ("Ağa Məhəmməd şah Qacar", Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev), Pərviz və Gavə

("Dəmirçi Gavə", Şəmsəddin Sami), Arif ("İblis", Hüseyn Cavid), Həsən bəy ("Məşədi Ibad",
Üzeyir bəy Hacıbəyov), Rodriqo ("Otello", Vilyam Şekspir), Yaşar, Elxan, Balaş ("Yaşar", "Od
gəlini" və "Sevil", Cəfər Cabbarlı), Seyran ("Namus", Alensandr Şirvanzadə) rollarını oynayıb.
İbrahinı Həmzəyev 1937-ci ildə Xalq Maarif komissarlığı İncəsənət İşləri İdarəsinin
İbrahinı Həmzəyev 1937-ci ildə Xalq Maarif komissarlığı İncəsənət İşləri İdarəsinin
sərəncamı ilə sənət yardımı üçün Naxçıvan teatrına göndərilib. Əvvəlcə bu teatrda quruluşçu rejissor və aktyor işləyib. Yüksək təşkilatçılıq bacarığına və kollektivlə işləmək səriştəsinə görə bu teatrda direktor və aktyor (1941-1945), direktor və baş rejissor (1943-1961. Qısa fasilələrlə), direktor (1964) işləyib. Arada yardım üçün Qaryagin (indiki Füzuli) Dövlət Dram Teatrına göndərilib (1947-1948-ci il teatr mövsümündə). Burada həyat yoldaşı Zəroş Həmzəyeva ilə birlikdə aktyor və rejissor kimi çahşıb. Qısa müddətdə teatrın yaradıcılığındakı durğunluğu aradan qaldırmağa nail olub.
sərəncamı ilə sənət yardımı üçün Naxçıvan teatrına göndərilib. Əvvəlcə bu teatrda quruluşçu rejissor

və aktyor işləyib. Yüksək təşkilatçılıq bacarığına və kollektivlə işləmək səriştəsinə görə bu teatrda
direktor və aktyor (1941-1945), direktor və baş rejissor (1943-1961. Qısa fasilələrlə), direktor
(1964) işləyib. Arada yardım üçün Qaryagin (indiki Füzuli) Dövlət Dram Teatrına göndərilib (1947-
1948-ci il teatr mövsümündə). Burada həyat yoldaşı Zəroş Həmzəyeva ilə birlikdə aktyor və rejissor
kimi çahşıb. Qısa müddətdə teatrın yaradıcılığındakı durğunluğu aradan qaldırmağa nail olub.
Bütün bu illərdə aktyorluq fəaliyyətindən ayrılmayıb. Onun aktyorluq yaradıcılığının zəngin
Bütün bu illərdə aktyorluq fəaliyyətindən ayrılmayıb. Onun aktyorluq yaradıcılığının zəngin
rollar qalereyasında 150-dən artıq səhnə obrazı var. Bu rolları şərti olaraq iki qismə bölmək olar.
rollar qalereyasında 150-dən artıq səhnə obrazı var.

Birincisi, romantik faciə, faciəvi-psixoloji sevgili və dramatik qəhrəman rolları. ikincisi, müxtəlif
ictimai-sosial mənşəli tipik və xarakterik səhnə obrazları.
Birinci bölümə yığcam şəkildə bu obrazları daxil etmək olar: Arif, Şeyx Sənan ("İblis" və
"Şeyx Sənan", Hüseyn Cavid), Qaçaq Nəbi ("Qaçaq Nəbi", Süleyman Rüstəm), Babək ("Babək",
Osman Sarıvəlli), Çingiz ("Eşq və intiqam", Süleyman Sani Axundov), Yaşar, Elxan, Oqtay, Balaş,
Aydın, Bəhram ("Yaşar", "Od gəlini", "Oqtay Eloğlu", "Sevil", "Aydın" və "Solğun çiçəklər", Cəfər
Cabbarlı), Nadir şah ("Nadir şah", Nəriman Nərimanov), Məlik Məmməd ("Məlik Məmməd",
Əyyub Abbasov), Heydər bəy ("Hacı Qara", Mirzə Fətəli Axundzadə), Qatır Məmməd ("Qatır
Məmməd", Zeynal Xəlil), Fərhad, Vaqif ("Fərhad və Şirin" və "Vaqif", Səməd Vurğun), İsgəndər
("Ölülər", Cəlil Məmmədquluzadə), Fərhad ("Bəxtsiz cavan", Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev),
Fəxrəddin ("Müsibəti-Fəxrəddin", Nəcəf bəy Vəzirov), Tərlan ("Sənsiz" Şıxəli Qurbanov), Nizami
("Nizami", Mehdi Hüseyn), Otello ("Otello", Vilyam Şekspir), Karl Moor ("Qaçaqlar", Fridrix
Şiller), Bersenyev ("Hücum", Boris Lavrenyov), Pekievanov ("Zirehli qatar 14-69", Vyaçeslav
İvanov), Neznamov ("Günahsız müqəssirlər", Aleksandr Ostrovski), Sanço ("Sevilya ulduzu", Lope
de Veqa), Gavə ("Dəmirçi Gavə", Şəmsəddin Sami), Seyran ("Namus", Aleksandr Şirvanzadə"),
Aleksandr ("İki qardaş", Mixail Lermontov).
Aktyorun ikinci bölümə aid daha bitkin xarakterik rollarının yığcam siyahısını belə tərtib
etmək olar. Camal ("Nişanlı qız", Sabit Rəhman), İbad ("Almaz", Cəfər Cabbarlı), Şahmar ("Aslan
yatağı", Məmmədhüseyn Təhmasib), Adil bəy ("Laçın yuvası", Süleyman Sani Axundov), Cavad
kişi ("Qız atası", Əfqan Əsgərov), Polis ("Toros canavarı", Əziz Nesin), Hacı Həsən ağa, Fazil
("Ölülər" və "Dəli yığıncağı", Cəlil Məmmədquluzadə), İbişli ("Adamın adamı", Anar), Abbas
("Həyat", Mirzə İbrahimov), Oqtay Çingizov ("Sahil əməliyyatı", Cəmşid Əmirov), Nadir ("Vətən
namusu", Georgi Mdivani), Surxay ("Toy", Sabit Rəhman).
Naxçıvan teatrının aparıcı aktyorları 1940-1980-ci illərdə özlərinin möhtəşəm rollarının,
Naxçıvan teatrının aparıcı aktyorları 1940-1980-ci illərdə özlərinin möhtəşəm rollarının,
teatrın tarixində hadisəyə çevrilən səhnə obrazlarının əksəriyyətini İbrahim Həmzəyevin quruluş
teatrın tarixində hadisəyə çevrilən səhnə obrazlarının əksəriyyətini İbrahim Həmzəyevin quruluş
verdiyi tamaşalarda ifa ediblər. Rejissor teatrın səhnəsində həm milli, həm də dünya
verdiyi tamaşalarda ifa ediblər. Rejissor teatrın səhnəsində həm milli, həm də dünya
dramaturqlarının klassik və çağdaş mövzulu əsərlərini tamaşaya hazırlayıb. Azərbaycanm klassik
dramaturqlarının klassik və çağdaş mövzulu əsərlərini tamaşaya hazırlayıb.

ədiblərindən Cəfər Cabbarlının "Od gəlini", "Oqtay Eloğlu", "Nəsrəddin şah", "Solğun çiçəklər",
"Yaşar", Nəcəf bəy Vəzirovun "Hacı Qəmbər", Cəlil Məmmədquluzadənin "Ölülər", Hüseyn
Cavidin "Səyavuş", Nəriman Nərimanovun "Nadir şah", Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin "Pəri
cadu", Səməd Vurğunun "Fərhad və Şirin", "Vaqif", Sabit Rəhnıanın "Toy", "Xoşbəxtlər", "Əliqulu
evlənir", "Nişanlı qız", hyas Əfəndiyevin "Bahar suları", "Atayevlər ailəsi", Əlyar Yusiflinin
"Vicdan əzabı", İsgəndər Coşqunun "Komsomol poernası", Abdulla Şaiqin "Vətən", Əyyub
Abbasovun "Aqil və Sərvinaz", Cabbar Məcnunbəyovun "İldırım", Zeynal Xəlilin "Qatır Məmməd",
Ənvər Məmmədxanlının "Od içində", İslam Səfərlinin "Ana ürəyi", Hüseyn Razinin "Odlu diyar",
Süleyman Rüstəmin "Qaçaq Nəbi", Vilyam Şekspirin "Otello", Lope de Veqanın "Sevilya ulduzu"
faciə, dram və komediyalarını Naxçıvan teatrı rejissor İbrahim Həmzəyevin quruluşlarında oynayıb.
Rejissor musiqili komediya janrında Üzeyir bəy Hacıbəyovun "Arşın mal alan", "Ər və
Rejissor musiqili komediya janrında Üzeyir bəy Hacıbəyovun "Arşın mal alan", "Ər və
arvad", "Məşədi İbad", Zülfüqar bəy Hacıbəyovun "Evliykən subay", "Əlli yaşında cavan",
arvad", "Məşədi İbad", Zülfüqar bəy Hacıbəyovun "Evliykən subay", "Əlli yaşında cavan",
Süleyman Rüstəm və Səid Rüstəmovun "Durna", Sabit Rəhman və Süleyman Ələsgərovun "Ulduz"
Süleyman Rüstəm və Səid Rüstəmovun "Durna", Sabit Rəhman və Süleyman Ələsgərovun "Ulduz"
əsərlərinə quruluş verib.
əsərlərinə quruluş verib.

İbrahim Həmzəyev tərcümə əsərlərinin teatrın repertuarında müəyyən yer tutınasma xüsusi
İbrahim Həmzəyev tərcümə əsərlərinin teatrın repertuarında müəyyən yer tutınasma xüsusi
diqqət yetirib. O, tərcümə pyeslərinin seçilməsində teatrın fundamental yaradıcılıq konsepsiyasını
diqqət yetirib. O, tərcümə pyeslərinin seçilməsində teatrın fundamental yaradıcılıq konsepsiyasını əsas götürüb, janr əlvanlığına, mövzu müxtəlifliyinə çalışıb. Bu baxımdan onun quruluşunda oynanılan "Otello" (Vilyam Şekspir), "Sevilya ulduzu" (Lope de Veqa), "İki ağanın bir nökəri" (Karlo Haldoni) tamaşaları teatrın repertuarında möhkəm yer tutan, forma və məzmun cazibədarlığı ilə seçilən, parlaq aktyor ifalarına görə əlvan olan səhnə əsərlərindəndir.

əsas götürüb, janr əlvanlığına, mövzu müxtəlifliyinə çalışıb. Bu baxımdan onun quruluşunda
İbrahim Həmzəyevin yaradıcılığının aktyorluq qolu əlvan idi və çoxçalarlı mahiyyət daşıyırdı. İfa etdiyi rollarda romantik və realist aktyor məktəblərinin estetik prinsiplərini ayrılıqda və
oynanılan "Otello" (Vilyam Şekspir), "Sevilya ulduzu" (Lope de Veqa), "İki ağanın bir nökəri"
vəhdət halında təcəssüm etdirə bilirdi. Məlahətli və dramatik xarakterli səsi, coşğun daxili temperamenti ilə mürəkkəb və psixoloji rollara əzəmətli monumentalizm verə bilirdi.
(Karlo Haldoni) tamaşaları teatrın repertuarında möhkəm yer tutan, forma və məzmun cazibədarlığı

ilə seçilən, parlaq aktyor ifalarına görə əlvan olan səhnə əsərlərindəndir.
İbrahim Həmzəyevin yaradıcılığının aktyorluq qolu əlvan idi və çoxçalarlı mahiyyət
daşıyırdı. İfa etdiyi rollarda romantik və realist aktyor məktəblərinin estetik prinsiplərini ayrılıqda və
vəhdət halında təcəssüm etdirə bilirdi.
Məlahətli və dramatik xarakterli səsi, coşğun daxili temperamenti ilə mürəkkəb və psixoloji
rollara əzəmətli monumentalizm verə bilirdi.
Məhəbbət qəhrəmanlarının rollarında aktyor emosional və lirik-psixoloji ifadə vasitələrinə
Məhəbbət qəhrəmanlarının rollarında aktyor emosional və lirik-psixoloji ifadə vasitələrinə
üstünlük verir və bununla da obraza ülviyyət aşılamağı bacarırdı. Bu dəyişmə prosesində səsinin
üstünlük verir və bununla da obraza ülviyyət aşılamağı bacarırdı. Bu dəyişmə prosesində səsinin
çalarlarından dəqiqliklə və ifadəli tərzdə istifadə edirdi.
çalarlarından dəqiqliklə və ifadəli tərzdə istifadə edirdi.

Yaradıcılığının özünəməxsus cəhətlərindən biri də o idi ki, hadisələrin yüksək psixolojidramatik
Yaradıcılığının özünəməxsus cəhətlərindən biri də o idi ki, hadisələrin yüksək psixolojidramatik
məqamlarında daxili ehtirasını səfərbər edir, obrazın mənəvi gərginliyini sifət cizgilərində
məqamlarında daxili ehtirasını səfərbər edir, obrazın mənəvi gərginliyini sifət cizgilərində
qabarıq canlandırır, mürəkkəb vəziyyətləri mənalı pauzalarla oynamağa üstünlük verirdi.
qabarıq canlandırır, mürəkkəb vəziyyətləri mənalı pauzalarla oynamağa üstünlük verirdi.
İbrahim Həmzəyevin rejissurası daha çox monumentalğı ilə xarakterik idi. Məzmunun
İbrahim Həmzəyevin rejissurası daha çox monumentalğı ilə xarakterik idi. Məzmunun
fəlsəfi-psixoloji mahiyyətinə uyğun, tamaşanın janrı ilə həmahəng səsləşən forma qurmağı ustalıqla
fəlsəfi-psixoloji mahiyyətinə uyğun, tamaşanın janrı ilə həmahəng səsləşən forma qurmağı ustalıqla bacarırdı. Naxçıvan teatrında bədii və musiqi tərtibatlarının romantik xarakterdə səhnə təcəssümü tapmasını ilk dəfə özünün quruluş verdiyi tamaşalarda reallaşdıran rejissor İbrahim Həmzəyevdir.

bacarırdı. Naxçıvan teatrında bədii və musiqi tərtibatlarının romantik xarakterdə səhnə təcəssümü
tapmasını ilk dəfə özünün quruluş verdiyi tamaşalarda reallaşdıran rejissor jbrahim Həmzəyevdir.
Naxçıvan teatrında mövcud olan romantik və realist aktyor məktəblərini nəzəri prinsiplər
Naxçıvan teatrında mövcud olan romantik və realist aktyor məktəblərini nəzəri prinsiplər
üzərində estetik ölçülərə salıb. Bu kollektivdə lirik-psixoloji üslubun yaradıcısı olub və həmin janrda
üzərində estetik ölçülərə salıb. Bu kollektivdə lirik-psixoloji üslubun yaradıcısı olub və həmin janrda maraqlı tamaşalar hazırlamaqla yeni məktəbin ənənələrini yaradıb.

maraqlı tamaşalar hazırlamaqla yeni məktəbin ənənələrini yaradıb.
İbrahim Həmzəyevin yüksək bədii zövqü vardı və buna görə də onun rejissurası sənətkar
təxəyyülünün genişliyi, ifadə vasitələrinin zərifliyi, qurduğu şaxəli mizanlar estetik çalarlarının
əlvanlığı, tamaşaya verdiyi forma poetik hüsnü ilə seçilirdi.
Aktyorluq və rejissorluq fəaliyyətinə görə 17 iyun 1943-cü ildə Azərbaycan Respublikasının
Aktyorluq və rejissorluq fəaliyyətinə görə 17 iyun 1943-cü ildə Azərbaycan Respublikasının
əməkdar artisti, 15 oktyabr 1965-ci ildə xalq artisti fəxri adları ilə təltif olunub.
əməkdar artisti, 15 oktyabr 1965-ci ildə xalq artisti fəxri adları ilə təltif olunub.
Sətir 123: Sətir 75:
*Aktrisa [[Zəroş Həmzəyeva]]nın həyat yoldaşıdır.
*Aktrisa [[Zəroş Həmzəyeva]]nın həyat yoldaşıdır.


== Teatr səhnəsində oynadığı rollar ==

'''Faciəvi-psixoloji sevgili və dramatik qəhrəman rolları'''

*Arif, Şeyx Sənan ("İblis" və "Şeyx Sənan", [[Hüseyn Cavid]])
*Qaçaq Nəbi ("Qaçaq Nəbi", [[Süleyman Rüstəm]])
*Babək ("Babək", [[Osman Sarıvəlli]])
*Çingiz ("Eşq və intiqam", [[Süleyman Sani Axundov]])
*Yaşar, Elxan, Oqtay, Balaş, Aydın, Bəhram ("Yaşar", "Od gəlini", "Oqtay *Eloğlu", "Sevil", "Aydın" və "Solğun çiçəklər", [[Cəfər Cabbarlı]])
*Nadir şah ("Nadir şah", [[Nəriman Nərimanov]])
*Məlik Məmməd ("Məlik Məmməd", [[Əyyub Abbasov]])
*Heydər bəy ("Hacı Qara", [[Mirzə Fətəli Axundzadə]])
*Qatır Məmməd ("Qatır Məmməd", [[Zeynal Xəlil]])
*Fərhad, Vaqif ("Fərhad və Şirin" və "Vaqif", [[Səməd Vurğun]])
*İsgəndər ("Ölülər", [[Cəlil Məmmədquluzadə]])
*Fərhad ("Bəxtsiz cavan", [[Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev]])
*Fəxrəddin ("Müsibəti-Fəxrəddin", [[Nəcəf bəy Vəzirov]])
*Tərlan ("Sənsiz" [[Şıxəli Qurbanov]])
*Nizami ("Nizami", [[Mehdi Hüseyn]])
*Otello, Rodriqo ("Otello", [[Vilyam Şekspir]])
*Karl Moor ("Qaçaqlar", [[Fridrix Şiller]])
*Bersenyev ("Hücum", [[Boris Lavrenyov]])
*Pekievanov ("Zirehli qatar 14-69", [[Vyaçeslav İvanov]])
*Neznamov ("Günahsız müqəssirlər", [[Aleksandr Ostrovski]])
*Sanço ("Sevilya ulduzu", [[Lope de Veqa]])
*Gavə ("Dəmirçi Gavə", [[Şəmsəddin Sami]])
*Seyran ("Namus", [[Aleksandr Şirvanzadə]])
*Aleksandr ("İki qardaş", [[Mixail Lermontov]]).

'''İctimai-sosial mənşəli tipik və xarakterik rollar'''
*Qacar ("Ağa Məhəmməd şah Qacar", [[Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev]])
*Həsən bəy ("Məşədi İbad", [[Üzeyir bəy Hacıbəyov]])
*Camal ("Nişanlı qız", [[Sabit Rəhman]])
*İbad ("Almaz", [[Cəfər Cabbarlı]])
*Şahmar ("Aslan yatağı", [[Məmmədhüseyn Təhmasib]])
*Adil bəy ("Laçın yuvası", [[Süleyman Sani Axundov]])
*Cavad kişi ("Qız atası", [[Əfqan Əsgərov]])
*Polis ("Toros canavarı", [[Əziz Nesin]])
*Hacı Həsən ağa, Fazil ("Ölülər" və "Dəli yığıncağı", [[Cəlil Məmmədquluzadə]])
*İbişli ("Adamın adamı", [[Anar]])
*Abbas ("Həyat", [[Mirzə İbrahimov]])
*Oqtay Çingizov ("Sahil əməliyyatı", [[Cəmşid Əmirov]])
*Nadir ("Vətən namusu", [[Georgi Mdivani]])
*Surxay ("Toy", [[Sabit Rəhman]]).

== Səhnələşdirdiyi əsərlər ==

'''Naxçıvan teatrında səhnəyə qoyduğu tamaşalar'''


*"Od gəlini", "Oqtay Eloğlu", "Nəsrəddin şah", "Solğun çiçəklər", "Yaşar" ([[Cəfər Cabbarlı]])
*"Hacı Qəmbər" [[Nəcəf bəy Vəzirov]]
*"Ölülər" [[Cəlil Məmmədquluzadə]]
*"Səyavuş" [[Hüseyn Cavid]]
*"Nadir şah" [[Nəriman Nərimanov]]
*"Pəri cadu" [[Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev]]
*"Fərhad və Şirin", "Vaqif" [[Səməd Vurğun]]
*"Toy", "Xoşbəxtlər", "Əliqulu evlənir", "Nişanlı qız" [[Sabit Rəhman]]
*"Bahar suları", "Atayevlər ailəsi" [[İlyas Əfəndiyev]]
*"Vicdan əzabı" [[Əlyar Yusifli]]
*"Komsomol poeması" İsgəndər Coşqun
*"Vətən" Abdulla Şaiq
*"Aqil və Sərvinaz" Əyyub Abbasov
*"İldırım" Cabbar Məcnunbəyov
*"Qatır Məmməd" Zeynal Xəlil
*"Od içində" Ənvər Məmmədxanlı
*"Ana ürəyi" İslam Səfərli
*"Odlu diyar" Hüseyn Razi
*"Qaçaq Nəbi" Süleyman Rüstəm
*"Otello" Vilyam Şekspir
*"Sevilya ulduzu" Lope de Veqa


[[Kateqoriya:Şəxslər]]
[[Kateqoriya:Aktyorlar]]
[[Kateqoriya:Rejissorlar]]
[[Kateqoriya:1908-ci ildə doğulanlar]]
[[Kateqoriya:1982-ci ildə vəfat edənlər]]

20:38, 1 fevral 2009 versiyası

MİRİBRAHİM HƏMZƏYEV
Fayl:Miribrahim Hemzeyev (Nehremli Qiz (2002)).JPG
Doğum tarixi 25 dekabr 1908(1908-12-25) və ya 1908[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 4 fevral 1982(1982-02-04) və ya 1982[1]
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Həyat yoldaşları
Uşağı
Fəaliyyəti teatr aktyoru, teatr rejissoru, aktyor
Fəaliyyət illəri 1920-ci ildən

|}


Həmzəyev Miribrahim Tağı oğlu - aktyor, rejissor.

Həyatı

Miribrahim Həmzəyev 1908-ci il dekabrın 25-də Gəncə şəhərində doğulub. Səhnə sənətinə məhəbbəti yeniyetmə yaşlarından başlayıb. Əvvəlcə Gəncə İşçi klubunda, sonralar Qadınlar klubunda, bir müddət paralel olaraq Dəmiryolçular klubunda dram dərnəklərinin rəhbəri olub. Əksəriyyətini özü və həmçinin Ədil İsgəndərovun hazırladıqları tamaşalarda baş rolları ifa edib. Dram dərnəyinin repertuarının əsasını İbrahim Həmzəyevin səhnə təfsiri verdiyi "Aydın", "Solğun çiçəklər" (Cəfər Cabbarlı), Bəxtsiz cavan" (Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev), "Hacı Qara" (Mirzə Fətəli Axundzadə) tamaşaları təşkil edib.

İbrahim Həmzəyev 1930-cu illərin əvvəllərində Bakı Teatr Məktəbində təhsil alıb. Tələbəlik illərində Türk İşçi Teatrında yardım heyətinin üzvü olub. Teatr təhsilini başa vurandan sonra Gəncəyə qayıdıb. TİT Gəncəyə köçəndə kollektivə üzv olub.

Son dərəcə yaraşıqlı səhnə görkəmi, ifa məlahəti, ehtiraslı və emosional daxili aləmi, səhnədəki yöndaşları ilə münasibətlərində psixoloji dürüstlüyü olan İbrahim Həmzəyev bu kollektivdə çoxlu sayda rol oynayıb.

İbrahinı Həmzəyev 1937-ci ildə Xalq Maarif komissarlığı İncəsənət İşləri İdarəsinin sərəncamı ilə sənət yardımı üçün Naxçıvan teatrına göndərilib. Əvvəlcə bu teatrda quruluşçu rejissor və aktyor işləyib. Yüksək təşkilatçılıq bacarığına və kollektivlə işləmək səriştəsinə görə bu teatrda direktor və aktyor (1941-1945), direktor və baş rejissor (1943-1961. Qısa fasilələrlə), direktor (1964) işləyib. Arada yardım üçün Qaryagin (indiki Füzuli) Dövlət Dram Teatrına göndərilib (1947-1948-ci il teatr mövsümündə). Burada həyat yoldaşı Zəroş Həmzəyeva ilə birlikdə aktyor və rejissor kimi çahşıb. Qısa müddətdə teatrın yaradıcılığındakı durğunluğu aradan qaldırmağa nail olub.

Bütün bu illərdə aktyorluq fəaliyyətindən ayrılmayıb. Onun aktyorluq yaradıcılığının zəngin rollar qalereyasında 150-dən artıq səhnə obrazı var.

Naxçıvan teatrının aparıcı aktyorları 1940-1980-ci illərdə özlərinin möhtəşəm rollarının, teatrın tarixində hadisəyə çevrilən səhnə obrazlarının əksəriyyətini İbrahim Həmzəyevin quruluş verdiyi tamaşalarda ifa ediblər. Rejissor teatrın səhnəsində həm milli, həm də dünya dramaturqlarının klassik və çağdaş mövzulu əsərlərini tamaşaya hazırlayıb.

Rejissor musiqili komediya janrında Üzeyir bəy Hacıbəyovun "Arşın mal alan", "Ər və arvad", "Məşədi İbad", Zülfüqar bəy Hacıbəyovun "Evliykən subay", "Əlli yaşında cavan", Süleyman Rüstəm və Səid Rüstəmovun "Durna", Sabit Rəhman və Süleyman Ələsgərovun "Ulduz" əsərlərinə quruluş verib.

İbrahim Həmzəyev tərcümə əsərlərinin teatrın repertuarında müəyyən yer tutınasma xüsusi diqqət yetirib. O, tərcümə pyeslərinin seçilməsində teatrın fundamental yaradıcılıq konsepsiyasını əsas götürüb, janr əlvanlığına, mövzu müxtəlifliyinə çalışıb. Bu baxımdan onun quruluşunda oynanılan "Otello" (Vilyam Şekspir), "Sevilya ulduzu" (Lope de Veqa), "İki ağanın bir nökəri" (Karlo Haldoni) tamaşaları teatrın repertuarında möhkəm yer tutan, forma və məzmun cazibədarlığı ilə seçilən, parlaq aktyor ifalarına görə əlvan olan səhnə əsərlərindəndir.

İbrahim Həmzəyevin yaradıcılığının aktyorluq qolu əlvan idi və çoxçalarlı mahiyyət daşıyırdı. İfa etdiyi rollarda romantik və realist aktyor məktəblərinin estetik prinsiplərini ayrılıqda və vəhdət halında təcəssüm etdirə bilirdi. Məlahətli və dramatik xarakterli səsi, coşğun daxili temperamenti ilə mürəkkəb və psixoloji rollara əzəmətli monumentalizm verə bilirdi.

Məhəbbət qəhrəmanlarının rollarında aktyor emosional və lirik-psixoloji ifadə vasitələrinə üstünlük verir və bununla da obraza ülviyyət aşılamağı bacarırdı. Bu dəyişmə prosesində səsinin çalarlarından dəqiqliklə və ifadəli tərzdə istifadə edirdi.

Yaradıcılığının özünəməxsus cəhətlərindən biri də o idi ki, hadisələrin yüksək psixolojidramatik məqamlarında daxili ehtirasını səfərbər edir, obrazın mənəvi gərginliyini sifət cizgilərində qabarıq canlandırır, mürəkkəb vəziyyətləri mənalı pauzalarla oynamağa üstünlük verirdi. İbrahim Həmzəyevin rejissurası daha çox monumentalğı ilə xarakterik idi. Məzmunun fəlsəfi-psixoloji mahiyyətinə uyğun, tamaşanın janrı ilə həmahəng səsləşən forma qurmağı ustalıqla bacarırdı. Naxçıvan teatrında bədii və musiqi tərtibatlarının romantik xarakterdə səhnə təcəssümü tapmasını ilk dəfə özünün quruluş verdiyi tamaşalarda reallaşdıran rejissor İbrahim Həmzəyevdir.

Naxçıvan teatrında mövcud olan romantik və realist aktyor məktəblərini nəzəri prinsiplər üzərində estetik ölçülərə salıb. Bu kollektivdə lirik-psixoloji üslubun yaradıcısı olub və həmin janrda maraqlı tamaşalar hazırlamaqla yeni məktəbin ənənələrini yaradıb.

Aktyorluq və rejissorluq fəaliyyətinə görə 17 iyun 1943-cü ildə Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti, 15 oktyabr 1965-ci ildə xalq artisti fəxri adları ilə təltif olunub. İbrahim Həmzəyev Naxçıvanda vəfat edib.

Teatr səhnəsində oynadığı rollar

Faciəvi-psixoloji sevgili və dramatik qəhrəman rolları

İctimai-sosial mənşəli tipik və xarakterik rollar

Səhnələşdirdiyi əsərlər

Naxçıvan teatrında səhnəyə qoyduğu tamaşalar

  1. 1,0 1,1 Həmzəyev, Ibrahim Tağı oğlu // Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.