Ufa platosu: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Yeni səhifə: '''Ufa platosu''' — Cənubi və Orta Uralda yerləşən plato. İnzibati baxımdan Başqırdıstan, Perm vilayətiSverdlovs vilayəti ərazisinə daxildir. Ufa p...
 
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1: Sətir 1:
'''Ufa platosu''' — Cənubi və Orta Uralda yerləşən plato. İnzibati baxımdan [[Başqırdıstan]], [[Perm vilayəti]] və [[Sverdlovs vilayəti]] ərazisinə daxildir. Ufa platosunun uzunluğu şimaldan cənuba 265 km-dir.
'''Ufa platosu''' — Cənubi və Orta Uralda yerləşən plato. İnzibati baxımdan [[Başqırdıstan]], [[Perm vilayəti]] və [[Sverdlovsk vilayəti]] ərazisinə daxildir. Ufa platosunun uzunluğu şimaldan cənuba 265 km-dir.


Platonun uzunluğu 350—450 metrdir (ən hündür nöqtəsi 517,9 m). Şərqdən pilləvari hündürlüklə bitir. Burada hündürlük 100 metrdir. Qərbdə hündürlük azalır və [[Şərqi Avropa düzənliyi]]ndə itir.
Platonun uzunluğu 350—450 metrdir (ən hündür nöqtəsi 517,9 m). Şərqdən pilləvari hündürlüklə bitir. Burada hündürlük 100 metrdir. Qərbdə hündürlük azalır və [[Şərqi Avropa düzənliyi]]ndə itir.
Sətir 17: Sətir 17:
* [http://www.perm1.ru/perm/ER9CfE23xp/info.html Уфимское плато — Пермь, Пермский край]
* [http://www.perm1.ru/perm/ER9CfE23xp/info.html Уфимское плато — Пермь, Пермский край]
* [http://yuzhnyj-ural.ru/obekty/hrebtyi/448-ufimskoe-plato.html Справочная статья об Уфимском плато. Сайт «Весь Южный Урал»]
* [http://yuzhnyj-ural.ru/obekty/hrebtyi/448-ufimskoe-plato.html Справочная статья об Уфимском плато. Сайт «Весь Южный Урал»]
* [http://www.ykoctpa.ru/places/ufimskoe-plato/ Уфимское плато]
* [http://www.ykoctpa.ru/places/ufimskoe-plato/ Ufa platosu]
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
[[Kateqoriya:Başqırdıstan relyefi]]
[[Kateqoriya:Başqırdıstan relyefi]]

04:26, 1 sentyabr 2017 versiyası

Ufa platosu — Cənubi və Orta Uralda yerləşən plato. İnzibati baxımdan Başqırdıstan, Perm vilayətiSverdlovsk vilayəti ərazisinə daxildir. Ufa platosunun uzunluğu şimaldan cənuba 265 km-dir.

Platonun uzunluğu 350—450 metrdir (ən hündür nöqtəsi 517,9 m). Şərqdən pilləvari hündürlüklə bitir. Burada hündürlük 100 metrdir. Qərbdə hündürlük azalır və Şərqi Avropa düzənliyində itir.

Bir vaxtlar Ufa platosu okeanın dibində olmuşdur. Bu səbəbdən müxtəlif materiallardan təşkil olunmuşdur.

Bununla belə Ufa platosunun əsasını əhəng daşı təşkil edir. Bu isə asanlıqla su ilə yuyulur. Bununla belə Ufa platosunda çayların sayı elə də çox deyildir. Əsas çayları Ufa çayı və onun qolları: şimalda — Ayz, Sars, Tyuy; şərqdə — Ağıdel, Baryaşka, Yuryuzan, Sıraya Kirya, Yan-Eqla, Şaravarka, Simka; qərbdə — Bayki, Uryuş, İrış. Onlardan bəzizi uzun illər boyunca qazıyıcı fəaliyyəti nəticəsində dərin kanyonlar əmələ gətirmişlər. Karstın inkişafı ilə əlaqədar olaraq bəzən çaylar daimi eyni yatağa malik olmur və məcralarını tez-tez dəyişirlər. Ümumən isə burada daimi axarlı çaylar azlıq təşkil edir. Axarsız çaylar yağış və qarın yağması ilə meydana gəlir və bir müddət sonra isə quruyur. Bütün çaylar dəliklər və çatlarla yerin dərinliyinə hopur. Yamanelqa çayı 60 km məsafədə torpağın altı ilə axır və Krasnı Klyuç bulağı şəklində üzə çıxır. Buna bənzər çaylara Saula və Aksanı misal göstərmək olar.

Plato dərin dərəli yollara sahibdir. Bu dərələr onun daxili hissələri ilə əlaqəni təmin edir. Bir zamanlar bölgədə olan meşələrin tədarükü ilə əlaqədar ensiz dəmir yolu çəkilmişdir.

Ufa platosunun bir hissəsi sıx iynəyarpaqlı meşə ilə örtülüdür. XX əsrin birinci yarısına burada meşə tədarükü həyata keçirilirdi. 1990-cı ilə qədər ensiz dəmir yolu ilə Krasnı Klyuç kəndi ilə əlaqə təmin edilir .

Plato ərazisində «Askinski», «Pervomayski» yasaqları yerləşir. Krasnı Klyuç bulağı, Sabakay qayasında olan mağarası, YamaneqlaSarva çayları təbiət abidəsi elan dilmişdir[1].

Mənbə

İstinadlar