Zülfüqar Hacıbəyov: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
ümumi vikiləşdirmə
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru
Sətir 40: Sətir 40:
Zülfüqar Hacıbəyov 17 aprel 1884-cü ildə [[Şuşa|Şuşa şəhəri]]<nowiki/>ndə anadan olub. Zülfüqar kiçik qardaşları [[Üzeyir Hacıbəyov]] və [[Ceyhun Hacıbəyli|Ceyhun Hacıbeyli]]<nowiki/>nin incəsənətdə formalaşmasında çox böyük rolu olmuşdur. Zülfüqar Hacıbəyovun təsir göstərdiyi digər sənətkarlar arasında [[Müslüm Maqomayev]], [[Hüseynqulu Sarabski]], [[Hüseyn Ərəblinski]] var. O, 30 sentyabr 1950-ci ildə [[Bakı|Bakı şəhəri]]<nowiki/>ndə vəfat etmişdir.
Zülfüqar Hacıbəyov 17 aprel 1884-cü ildə [[Şuşa|Şuşa şəhəri]]<nowiki/>ndə anadan olub. Zülfüqar kiçik qardaşları [[Üzeyir Hacıbəyov]] və [[Ceyhun Hacıbəyli|Ceyhun Hacıbeyli]]<nowiki/>nin incəsənətdə formalaşmasında çox böyük rolu olmuşdur. Zülfüqar Hacıbəyovun təsir göstərdiyi digər sənətkarlar arasında [[Müslüm Maqomayev]], [[Hüseynqulu Sarabski]], [[Hüseyn Ərəblinski]] var. O, 30 sentyabr 1950-ci ildə [[Bakı|Bakı şəhəri]]<nowiki/>ndə vəfat etmişdir.
== Yaradıcılığı ==
== Yaradıcılığı ==
Zülfüqar Hacıbəyov ilk [[Azərbaycan]] [[operetta]]<nowiki/>sı – "50 yaşında cavan"ın (1910) müəllifidir. Operetta Azərbaycan səhnəsində komediya janrının ilk nümunəsi sayılır. Həm mətni, həm də musiqisi Zülfüqar Hacıbəyov tərəfindən yazılan əsər sadə və əyləncəli məzmuna malik üçpərdəli və dördşəkillidir. Əsərin ilk tamaşası 1911-ci ilin aprel ayında [[Tbilisi|Tiflis şəhəri]]<nowiki/>nə Gürcü Zadəganları Teatrında olmuşdur. Sonralar operetta [[Bakı]]<nowiki/>da, [[Naxçıvan]]<nowiki/>da, [[İrəvan]]<nowiki/>da və [[Şuşa]]<nowiki/>da göstərilmişdir. Zülfüqar Hacıbəyovun əsərləri [[Azərbaycan musiqisi|Azərbaycanın musiqi sənəti]]<nowiki/>ndə mühüm rol oynamışdır. [[Azərbaycan bəstəkarlarının siyahısı|Azərbaycan bəstəkarları]]<nowiki/>nın yaradıcılığına yeni bir cərəyan gətirən "[[Aşıq Qərib (opera)|Aşıq Qərib]]" operasında xalq rəvayətindən istifadə olunmuşdur. O, 1917-ci ildə "[[Üç aşiq və ya Məlikməmməd]]" adlı fantastik süjetə malik bir operanın səhnəyə qoyulması üçün xüsusi geyimlər də hazırlatmışdır. Buna baxmayaraq, [[Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı|sovet hökuməti]]<nowiki/>nin təzyiqi nəticəsində əsər tamaşaya qoyulmamışdır.
Zülfüqar Hacıbəyov ilk [[Azərbaycan]] [[operetta]]<nowiki/>sı – «50 yaşında cavan» (1910) əsərinin müəllifidir. Operetta Azərbaycan səhnəsində komediya janrının ilk nümunəsi sayılır. Həm mətni, həm də musiqisi Zülfüqar Hacıbəyov tərəfindən yazılan əsər sadə və əyləncəli məzmuna malik üçpərdəli və dördşəkillidir. Əsərin ilk tamaşası 1911-ci ilin aprel ayında [[Tbilisi|Tiflis şəhəri]]<nowiki/>nə Gürcü Zadəganları Teatrında olmuşdur. Sonralar operetta [[Bakı]]<nowiki/>da, [[Naxçıvan]]<nowiki/>da, [[İrəvan]]<nowiki/>da və [[Şuşa]]<nowiki/>da göstərilmişdir. Zülfüqar Hacıbəyovun əsərləri [[Azərbaycan musiqisi|Azərbaycanın musiqi sənəti]]<nowiki/>ndə mühüm rol oynamışdır. [[Azərbaycan bəstəkarlarının siyahısı|Azərbaycan bəstəkarları]]<nowiki/>nın yaradıcılığına yeni bir cərəyan gətirən «[[Aşıq Qərib (opera)|Aşıq Qərib]]» operasında xalq rəvayətindən istifadə olunmuşdur. O, 1917-ci ildə «[[Üç aşiq və ya Məlikməmməd]]» adlı fantastik süjetə malik bir operanın səhnəyə qoyulması üçün xüsusi geyimlər də hazırlatmışdır. Buna baxmayaraq, [[Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı|sovet hökuməti]]<nowiki/>nin təzyiqi nəticəsində əsər tamaşaya qoyulmamışdır.<ref>{{cite web|url=http://www.anl.az/down/meqale/azerbaycan/2012/avqust/257590.htm |title=Bir nəslin iki Zülfüqarı||archiveurl=https://web.archive.org/web/20180620132832/http://www.anl.az/down/meqale/azerbaycan/2012/avqust/257590.htm|archivedate=20 iyun 2018|date=1 avqust 2012|publisher=anl.az|accessdate=20 iyun 2018}}</ref>


[[XX əsr]]<nowiki/>in birinci rübündə məşhurlaşan "Kənd qızı", "Çoban qız", "Əsgər nəğməsi" bəstəkarın ilk mahnıları sayılır. [[Azərbaycan klassik musiqisi]]<nowiki/>nin formalaşmasında da Zülfüqar Hacıbəyovun rolu böyükdür.
[[XX əsr]]<nowiki/>in birinci rübündə məşhurlaşan «Kənd qızı», «Çoban qız» və «Əsgər nəğməsi» bəstəkarın ilk mahnıları sayılır. [[Azərbaycan klassik musiqisi]]<nowiki/>nin formalaşmasında da Zülfüqar Hacıbəyovun rolu böyükdür.<ref>{{cite web|url=http://www.musigi-dunya.az/new/added.asp?action=print&txt=392 |title=Bir nəslin iki Zülfüqarı|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130122004656/http://musigi-dunya.az/new/added.asp?action=print&txt=392|archivedate=20 yanvar 2013|date=20 yanvar 2013|publisher=musigi-dunya.az|accessdate=20 iyun 2018}}</ref>


O, 1932-ci ildə "Kölə qadınların rəqsi" adlı simfonik pyes bəstələmişdir. Bundan başqa, Zülfüqar Hacıbəyov bir sıra kantatalar da yaratmışdır. 1935-ci ildə oğlu – [[Niyazi]] ilə birlikdə [[Cəfər Cabbarlı]]<nowiki/>nın [[Almaz (pyes)|eyniadlı pyesi]] əsasında çəkilən ilk səsli Azərbaycan filminə – "[[Almaz (film, 1936)|Almaz]]"a musiqi yazmışdır. Zülfüqar Hacıbəyovun son əsəri 1950-ci ildə [[Zakir Bağırov]]<nowiki/>la birlikdə yazdığı kantata olub.<ref>[http://www.anl.az/down/meqale/azerbaycan/2012/avqust/257590.htm Bəstəkar Zülfüqar] </ref>
O, 1932-ci ildə «Kölə qadınların rəqsi» adlı simfonik pyes bəstələmişdir. Bundan başqa, Zülfüqar Hacıbəyov bir sıra kantatalar da yaratmışdır. 1935-ci ildə oğlu – [[Niyazi]] ilə birlikdə [[Cəfər Cabbarlı]]<nowiki/>nın [[Almaz (pyes)|eyniadlı pyesi]] əsasında çəkilən ilk səsli Azərbaycan filminə – "[[Almaz (film, 1936)|Almaz]]"a musiqi yazmışdır. Zülfüqar Hacıbəyovun son əsəri 1950-ci ildə [[Zakir Bağırov]]<nowiki/>la birlikdə yazdığı kantata olub.<ref>{{cite web|url=http://khatai.cls.az/more/text/22213 |title=Zülfüqar Hacıbəyov|date=30 sentyabr 2015|publisher=http://khatai.cls.az|accessdate=20 iyun 2018}}</ref>


== Əsərləri ==
== Əsərləri ==

13:32, 20 iyun 2018 tarixindəki versiya

Bu məqalə bəstəkar Zülfüqar Hacıbəyov haqqındadır. Digər mənalar üçün Zülfüqar bəy Hacıbəyov (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın.
Zülfüqar Hacıbəyov
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi 17 aprel 1884(1884-04-17)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 30 sentyabr 1950(1950-09-30) (66 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Uşaqları
Atası Mirzə Əbdülhüseyn bəy Hacıbəyov[d]
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti bəstəkar
Fəaliyyət illəri 1910–1950
Janr opera
Mükafatları "Şərəf nişanı" ordeni
Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Hacıbəyov Zülfüqar Əbdülhüseyn oğlu (tam adı: Hacıbəyov Zülfüqar Əbdülhüseyn oğlu; d. 17 aprel 1884, Şuşa, Şuşa qəzası, Rusiya imperiyasıö. 30 sentyabr 1950, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) — Azərbaycansovet bəstəkarı, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1943), Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrının banilərindən biri. O, Üzeyir Hacıbəyovun qardaşı və Niyazi Tağızadənin atası olmuşdur.

Bioqrafiya

Zülfüqar Hacıbəyov 17 aprel 1884-cü ildə Şuşa şəhərində anadan olub. Zülfüqar kiçik qardaşları Üzeyir HacıbəyovCeyhun Hacıbeylinin incəsənətdə formalaşmasında çox böyük rolu olmuşdur. Zülfüqar Hacıbəyovun təsir göstərdiyi digər sənətkarlar arasında Müslüm Maqomayev, Hüseynqulu Sarabski, Hüseyn Ərəblinski var. O, 30 sentyabr 1950-ci ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir.

Yaradıcılığı

Zülfüqar Hacıbəyov ilk Azərbaycan operettası – «50 yaşında cavan» (1910) əsərinin müəllifidir. Operetta Azərbaycan səhnəsində komediya janrının ilk nümunəsi sayılır. Həm mətni, həm də musiqisi Zülfüqar Hacıbəyov tərəfindən yazılan əsər sadə və əyləncəli məzmuna malik üçpərdəli və dördşəkillidir. Əsərin ilk tamaşası 1911-ci ilin aprel ayında Tiflis şəhərinə Gürcü Zadəganları Teatrında olmuşdur. Sonralar operetta Bakıda, Naxçıvanda, İrəvanda və Şuşada göstərilmişdir. Zülfüqar Hacıbəyovun əsərləri Azərbaycanın musiqi sənətində mühüm rol oynamışdır. Azərbaycan bəstəkarlarının yaradıcılığına yeni bir cərəyan gətirən «Aşıq Qərib» operasında xalq rəvayətindən istifadə olunmuşdur. O, 1917-ci ildə «Üç aşiq və ya Məlikməmməd» adlı fantastik süjetə malik bir operanın səhnəyə qoyulması üçün xüsusi geyimlər də hazırlatmışdır. Buna baxmayaraq, sovet hökumətinin təzyiqi nəticəsində əsər tamaşaya qoyulmamışdır.[1]

XX əsrin birinci rübündə məşhurlaşan «Kənd qızı», «Çoban qız» və «Əsgər nəğməsi» bəstəkarın ilk mahnıları sayılır. Azərbaycan klassik musiqisinin formalaşmasında da Zülfüqar Hacıbəyovun rolu böyükdür.[2]

O, 1932-ci ildə «Kölə qadınların rəqsi» adlı simfonik pyes bəstələmişdir. Bundan başqa, Zülfüqar Hacıbəyov bir sıra kantatalar da yaratmışdır. 1935-ci ildə oğlu – Niyazi ilə birlikdə Cəfər Cabbarlının eyniadlı pyesi əsasında çəkilən ilk səsli Azərbaycan filminə – "Almaz"a musiqi yazmışdır. Zülfüqar Hacıbəyovun son əsəri 1950-ci ildə Zakir Bağırovla birlikdə yazdığı kantata olub.[3]

Əsərləri

Musiqili komediyalar

  • "Əlli yaşında cavan" (1909)
  • "On bir yaşlı arvad" (1911)
  • "Evliykən subay" (1911)

Operalar

Vokal əsərlər

  • "Kəndçi qızı"
  • "Çoban qızı"
  • "Əsgər nəğməsi"
  • "Azərbaycan" kantatası

Digər əsərlər

  • "Kölə qadınların rəqsi" (1932) – simfonik əsər
  • "Cəngi" – Xalq Çalğı Alətləri Orkestri üçün. Fikrət Əmirovla birgə hazırlanıb.

Filmoqrafiya

  1. Almaz (1936) – tammetrajlı bədii film. Niyazi ilə birgə film bəstəkarı.
  2. Üzeyir ömrü (1981) – bioqrafik sənədli film. Zülfüqar Hacıbəyov rolunu Yaşar Nuri canlandırmışdır.
  3. Maestro Niyazi (2007) –

Genealogiya

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Hacıbəy
Hacıbəyov
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Əbdülhüseyn bəy
Hacıbəyov
(1842–1901)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
İsmayıl bəy
Hacıbəyov
(1879–1921)
 
 
 
Sayad
Hacıbəyova
(1872–1954)
 
Abuhəyat
Hacıbəyova
(1880–1951)
 
Zülfüqar
Hacıbəyov

(1884–1950)
 
Üzeyir
Hacıbəyov

(1885–1948)
 
 
Ceyhun
Hacıbəyov

(1891–1962)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Soltan
Hacıbəyov

(1919–1974)
 
 
Osman
Hacıbəyov

(1924–1979)
 
Camal
Paşayev

(1895–1953)
 
Niyazi
Tağızadə-
Hacıbəyov

(1912–1984)
 
Çingiz
Hacıbəyov

(1913–1971)
 
Ceyhun
Hacıbəyov
(1919–1941)
 
Timuçin
Hacıbəyov
(1921–1993)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
İsmayıl
Hacıbəyov

(1949–2006)
 
 
 
 
 
 
Cəmil
Paşayev
(1926–1978)


İstinadlar

  1. "Bir nəslin iki Zülfüqarı". anl.az. 1 avqust 2012. 20 iyun 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyun 2018.
  2. "Bir nəslin iki Zülfüqarı". musigi-dunya.az. 20 yanvar 2013. 20 yanvar 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyun 2018.
  3. "Zülfüqar Hacıbəyov". http://khatai.cls.az. 30 sentyabr 2015. İstifadə tarixi: 20 iyun 2018.

Xarici keçidlər