Çili milli futbol komandası

Çili milli futbol komandası
Emblem
Baş məşqçi	Juan Antonio Pizzi
Kapitan	Qari Medel
Bombardir	Marcelo Salas (37)
FİFA Reytinqi	20 ▼ 1 (12 avqust 2021)
FİFA kodu	CHI
Uniforma
Ev Səfər
Ən böyükhesablı məğlubiyyət
Braziliya 7–0 Çili (Rio de Janeyo, Braziliya; 17 sentyabr1959)

Çili Milli Futbol Komandası indiyə qədər yeddi FIFA Dünya Çempionatında mübarizə etmişdir. 1962-ci ildə ev sahibliyi etdiyi turnirdə üçüncü yeri əldə etmişdir.

Tarix

İlk Dünya Çempionatına 1930-ci ildə qatılmışdır. Bu çempionatda, Meksika və Fransanı məğlub etməsinə baxmayaraq digər qrup matçında Argentinaya 4-2 məğlub olaraq turnirdən kənar qalmışdı. 1934 və 1938-ci ildə təşkil edilən turnirlərə Cənubi Amerika boykotuna dəstək verərək qatılmayan Çili, 1950 FİFA Dünya Çempionatında da Argentinanın turnirə qatılmama qərarı sonrası oyun keçirmədən finala keçdi. Çili, İspaniya və İngiltərəyə 2-0 məğlub olaraq qrupda qaldı. Eyni qrupda olan və İngiltərəni 1-0 məğlub edərək tarixin ən böyük sürprizlerinden birini edən ABŞ-ı son matçda 5-2 yensə də, qrupdan çıxmağı bacara bilmədi. 1954 və 1958 finallarına da qatılan Çili, 1962 FIFA Dünya Çempionatında tənzimləmə haqqını əldə edərək iştirak vizasını cibinə qoydu. 2. Qrupda Qərbi Almaniya, İtaliya və İsveçrə ilə qərarlaşan Çili, İsveçrəni 3-1 məğlub edərək turnirə yaxşı bir başlanğıc etdi. 2 iyun 1962-ci ildə Santiaqoda oynanılan Çili-İtaliya matçı, tarixə Santiaqo Döyüşü olaraq keçdi. Bir çox sərtliyə və döyüşə səhnə olan matçda yalnız iki İtalyan oyunçu oyundan ixrac edildi. Matçın saysız hesabsız dayandığı və tam 3 dəfə polisin sahəyə girib hadisələrə müdaxilə etdiyi bu matçda Çili 2-0 qələbə qazandı. Son oyunda isə Qərb Almaniyaya 2-0 məğlub olan Çili, yenə də qrupdan çıxdı. Dörddəbir finalda SSRİ-ni 2-1 hesabl iə məğlub edən Çili, Yarım finalda, çempion olacaq Braziliyaya məğlub oldu lakin üçüncülük matçında Yuqoslaviyanın 1-0 hesabla məğlub edərək, kubokda üçüncülüyü əldə etdi.

Çili, 1966 FIFA Dünya Çempionatına da qatılmağı bacardı. İtaliyaya 2-0, Sovetlər Birliyinə isə 2-1 məğlub olan Çili, Şimali Koreya qarşısında da 1-1 bərabərə qaldı. Bu nəticələrlə qrupda qalan Çili, 1970 FIFA Dünya Çempionatına vəsiqə qazana bilmədi. Çili, 1974 FIFA Dünya Çempionatına qatılmaq üçün 9. Avropa Qrupunun qalibi olan SSRİ seçməsi ilə biri ev biri səfər olmaqla pley-off matçları oynamalı oldu. Moskvada oynanılan ilk matçda iki komandadan da qol səsi çıxmadı. Çilidə oynanılacaq cavab qarşılaşması, 1973-ci ildə edilən hərbi zərbə əsnasında kommunist müxaliflərin həbs olunduğu Santiaqodakı Çili Milli Stadionunda keçiriləcək oyuna SSRİ yığması gəlməyi rədd etdi. Sahəyə yalnız Çili komandasının çıxmasına baxmayaraq, hakim matçı başlatdı və Çili başlama vuruşu edib topu boş qapıya göndərərək matçı qazandı. Çünki, qaydalar gərəyi başlama vuruşunu digər komanda etməsi lazım olduğundan, matç yarıda kəsildi və SSRİ seçməsi çempionatda uduzdu. Qərb və Şərq Almaniya ilə Avstraliyanın olduğu qrupa düşən Çili, Qərb Almaniyaya 1-0 uduzduqdan sonra digər matçlarını bərabərə tamamlayaraq çempionatdan kənar qaldı.

1978 FİFA Dünya Çempionatının seçmələrində müvafiq yeri tuta bilməyən Çili, 1982 FİFA Dünya Çempionatına qatılmağı bacardı. Avstriya, Qərbi Almaniya və Əlcəzairə də məğlub olaraq qrupda qaldı. 1986, 1990 və 1994-cü illərdə keçirilən çempionatlara qatıla bilmədi. 1998 Dünya Çempionatı seçmələrində Perunu çətinliklə məğlub edən Çili, çempionata qatılma haqqını əldə etdi. Çili, ilk matçda İtaliya ilə 2-2 bərabərə qaldı. İkinci oyunda Avstrya, üçüncüdə isə Kamerunla yenə heç-heçə oynadı. Çili, topladığı 3 xalla ikinci yerin sahibi kimi növbəti mərhələyə yüksəldi. Braziliya qarşısında 4-1 hesabı ilə məğlub oldular. 2000 Sidney Olimpiya Oyunlarında İvan Zamoranonun qol bombardir olduğu turnirdə bürünc medal qazanaraq olimpiadalardakı ən əhəmiyyətli müvəffəqiyyətini əldə etdi. 2002 FIFA Dünya Çempionatı seçmələrində qrup sonuncusu olan Çili, 2006 Dünya Çempionatı seçmələrində də 6-cı yeri tutmaqla turnirin final mərhələsinə gedə bilmədi. 2007-ci ildə Venezuelada keçirilən Copa Amerikada ən yaxşı üçüncülərdən biri olaraq dörddəbir finala çıxdılar. Çili, tarixindəki ən böyük rüsvayçılıqdan birini Braziliyaya 6-1 məğlub məğlub olaraq aldı. Cənubi Amerika qrupunu 2-ci bitirərək qatıldığı 2010 FIFA Dünya Çempionatında İspaniya, İsveçrə və Honduras ilə H qrupunda mübarizə aparan Çili, Honduras və İsveçrəni 1-0 məğlub etdikdən sonra son matçda İspaniyaya 2-1 məğlub olsa da turnirdə mübarizəni davam etdirdi. 1/8 finalda Brzailiyaya 3-0 məğlub olaraq mübarizəni dayandırdılar. 2014 FIFA Dünya Çempionatı seçmələrində 3-cü olaraq Braziliyada keçirilən turnirə vəsiqə qazandı. 18 İyun 2014 tarixində İspaniya ilə qarşılaşdığı matçı 2-0 qazanaraq İspaniyanı 2014 FIFA Dünya Kubokundan uzaqlaşdırmışdır.

Kopa Amerika 2016 final

Çilinin 5 dəfə finala yüksəldiyi Copa Amerikada 2 çempionluğu vardır. İlk çempionluğa 2015-ci ildə Argentina millisini penaltilərdə 4-1 məğlub edərək çatmışdır. İkinci Copa Amerika çempionlauğunu da eyni ssenari ilə qazanmışdır. Kopa Amerikanın növbədənkənar 100 illik yubileyi şərəfinə ABŞ-da keçirilən turnidə də Çilinin üzü güldü. Belə ki, eyni qrupda Argentinaya 2-1 hesabı ilə məğlub olsada mərhələləri keçərək finalda yenidən Argentina ilə qarşılaşmalı oldu. 26 iyun tarixində (yerli tarixlər 27 iyun) keçirilən final oyununun əsas vaxtında hesab açılmadı. Əlavə vaxtda da eyni nəticənin davam etdiyi üçün sonda penalti zərbələri ilə qalib müəyyənləşdi. Penalti zərbələrində 4-2 hesabı ilə Argentinanı məğlub edən Çili seçməsi tarixində 5-ci dəfə oynadığı final qarşılaşmasında 2-ci dəfə çempion olmadğı bacardı.

Ən çox qol vuran oyunçular

"Hazırda karyerası davam edən futbolçular qalın olaraq yazılmışdır.

#	Adı	Ölkələrarası Karyera	Qollar	Oyun
1.	Marcelo Salas	1994-2007	37	70
2.	Ivan Zamorano	1987-2001	34	69
3.	Carlos Caszely	1969-1985	29	49
4.	Alexis Sánchez	2006-hazırda	29	88
5.	Leonel Sanchez	1955-1968	27	85
6.	Eduardo Vargas	2009-hazırda	23	49
7.	Jorge Aravena	1983-1990	22	37
8.	Humberto Suazo	2005-hazırda	21	60
9.	Pedro Araya	1964-1971	19	65
10.	Carlos Campos	1960-1967	18	42
10	Juan Carlos Letelier	1979-1989	18	56
12.	Enrique Hormazabal	1950-1963	17	43
13.	Matías Fernández	2005-hazırda	14	60
14.	Jaime Ramírez	1954-1966	12	46
	Alberto Fouilloux	1960-1972	12	70
	Hugo Eduardo Rubio	1984-1991	12	36
	Raul Toro Julio	1936-1941	12	13
18.	Julio Crisosto	1971-1977	11	27
19.	Rubén Marcos	1963-1969	10	43
	Reinaldo Navia	1999-2007	10	40
	Guillermo Subiabre	1926-1930	10	10
	Atilio Cremaschi	1945-1954	10	29
	René Meléndez	1950-1960	10	40

Ən çox oyun keçirən futbolçular

Klaudio Bravo 95 oyunla Çili millisinin ən çox oyun keçirən futbolçusudur

"Hal-hazırda karyerasına davam edən futbolçular qalın olaraq yazılmışdır.

#	Adı	Ölkə Karyera	Oyun	Qol
1.	Klaudio Bravo	2004-.	96	0
2.	Leonel Sanchez	1955-1968	85	27
3.	Nelson Tapia	1994-2005	73	0
4.	Alberto Fouilloux	1960-1972	70	12
	Marcelo Salas	1994-2007	70	37
6.	Iván Zamorano	1987-2001	69	34
	Fabián Estay	1990-2001	69	5
	Alexis Sánchez	2006-.	88	29
9.	Pablo Contreras	1999-2012	67	2
	Gonzalo Jara	2006-.	82	3
11.	Pedro Araya	1964-1971	65	19
12.	Javier Margas	1990-2000	63	6
	Gary Medel	2007-.	82	7
14.	Miguel Ramírez	1991-2003	62	1
15.	Clarence Acuña	1995-2004	61	3
16.	Humberto Suazo	2005-.	60	21
	Matías Fernández	2005-.	60	14
	Jean Beausejour	2004-.	60	6
19.	Jorge Valdivia	2004-.	59	5
20.	Juan Carlos Letelier	1979-1989	56	18
	Arturo Vidal	2007-.	70	12

• 1 dəfə - 1962 ildə FİFA Dünya Kubokunun bürünc medalını alıb.