Çuvaş dili: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 24: Sətir 24:


'''Çuvaş dili''' (''Чăваш чĕлхи'') - [[türk dilləri]]<nowiki/>nin [[Bulqar dilləri|oğur qolu]]<nowiki/>na aid dil, [[Rusiya]]<nowiki/>nın [[Çuvaşıstan|Çuvaşiya Respublikası]]<nowiki/>nın [[rus dili]] ilə yanaşı ikinci rəsmi dili.
'''Çuvaş dili''' (''Чăваш чĕлхи'') - [[türk dilləri]]<nowiki/>nin [[Bulqar dilləri|oğur qolu]]<nowiki/>na aid dil, [[Rusiya]]<nowiki/>nın [[Çuvaşıstan|Çuvaşiya Respublikası]]<nowiki/>nın [[rus dili]] ilə yanaşı ikinci rəsmi dili.



== Müqayisə ==
== Müqayisə ==
Sətir 31: Sətir 32:
!Çuvaşca
!Çuvaşca
|-
|-
|mən, bən ''("mən" sözünün arxaik halı, hazırda əsasən [[Türk dili|türkcə]]<nowiki/>də "ben" variantında görülür)''
|mən; ''həmçinin'' bən ''("mən" sözünün arxaik halı, hazırda əsas<nowiki/>ən [[Türk dili|türkcə]]<nowiki/>də "ben" variantında görülür)''
|epĕ (эпĕ)
|epĕ (эпĕ)
|-
|-
Sətir 37: Sətir 38:
|esĕ (эсĕ)
|esĕ (эсĕ)
|-
|-
|o, ol ''("o" sözünün arxaik halı, hazırda bəzən poeziyada istifadə edilir)''
|o; ''həmçinin'' ol ''("o" sözünün arxaik halı, hazırda bəzən poeziyada istifadə edilir)''
|văl (вăл), u (у)
|văl (вăл), u (у)
|-
|-
Sətir 52: Sətir 53:
|kam (кам)
|kam (кам)
|-
|-
|nə, nəmə, nəmənə
|nə; ''həmçinin'' nəmə, nəmənə
|mĕn (мӗн)
|mĕn (мӗн)
|-
|-
Sətir 58: Sətir 59:
|ăśta (ăçта)
|ăśta (ăçта)
|-
|-
|haçan ''(yəni "nə zaman, nə vaxt")''
|haçan
|xăśan (хăçан)
|xăśan (хăçан)
|-
|-
Sətir 65: Sətir 66:
|-
|-
|bütün
|bütün
|pĕtĕm (пĕтĕм), pur (пур), purte (пурте)
|pĕtĕm (пĕтĕм); ''həmçinin'' pur (пур), purte (пурте)
|-
|-
|dolu
|
|tulli (тулли)
|
|-
|-
|ad
|ad
Sətir 269: Sətir 270:
|-
|-
|1 - bir
|1 - bir
|pĕrre (пĕрре)
|pĕrre (пĕрре); ''həmçinin'' pĕr (пӗр)
|-
|-
|2 - iki
|2 - iki
|ikkĕ (иккĕ); ''həmçinin'' ikĕ (икӗ), ik (ик)
|
|-
|-
|3 - üç
|3 - üç
|viśśĕ (виҫҫӗ); həmçinin viśĕ (виҫӗ), viś (виҫ)
|
|-
|-
|4 - dörd
|4 - dörd
|tăvattă (тӑваттӑ); ''həmçinin'' tăvată (тӑватӑ), tăvat (тӑват)
|
|-
|-
|5 - beş
|5 - beş
|pillĕk (пиллӗк); ''həmçinin'' pilĕk (пилӗк)
|
|-
|-
|6 - altı
|6 - altı
|ulttă (улттӑ); ''həmçinin'' ultă (ултӑ), ult (улт)
|
|-
|-
|7 - yeddi
|7 - yeddi
|śiççĕ (ҫиччӗ); ''həmçinin'' śiçĕ (ҫичӗ), śiç (ҫич)
|
|-
|-
|8 - səkkiz
|8 - səkkiz
|sakkăr (саккӑр); ''həmçinin'' sakăr (сакӑр)
|
|-
|-
|9 - doqquz
|9 - doqquz
|tăxxăr (тӑххӑр); ''həmçinin'' tăxăr (тӑхӑр
|
|-
|-
|10 - on
|10 - on
|vunnă (вуннӑ); ''həmçinin'' vun (вун)
|
|-
|-
|20 - iyirmi
|20 - iyirmi
|śirĕm (ҫирӗм)
|
|-
|-
|30 - otuz
|30 - otuz
|vătăr (вӑтӑр)
|
|-
|-
|40 - qırx
|40 - qırx
|xĕrĕx (хӗрӗх)
|
|-
|-
|50 - əlli
|50 - əlli
|allă (аллӑ); ''həmçinin'' ală (алӑ), al (ал)
|
|-
|-
|60 - altmış
|60 - altmış
|utmăl (утмӑл)
|
|-
|-
|70 - yetmiş
|70 - yetmiş
|śitmĕl (ҫитмӗл)
|
|-
|-
|80 - səksən
|80 - səksən
|sakărvunnă (сакӑрвуннӑ); ''həmçinin'' sakărvun (сакӑрвун)
|
|-
|-
|90 - doxsan
|90 - doxsan
|tăxărvunnă (тӑхӑрвуннӑ); ''həmçinin'' tăxărvun (тӑхӑрвун)
|
|-
|-
|100 - yüz
|100 - yüz
|śĕr (ҫӗр)
|
|-
|-
|1000 - min
|1000 - min
|pin (пин)
|
|}
|}



23:13, 1 sentyabr 2018 tarixindəki versiya

{{{2}}}

Çuvaş dili (Чăваш чĕлхи) - türk dillərinin oğur qoluna aid dil, Rusiyanın Çuvaşiya Respublikasının rus dili ilə yanaşı ikinci rəsmi dili.


Müqayisə

Müqayisə
Azərbaycanca Çuvaşca
mən; həmçinin bən ("mən" sözünün arxaik halı, hazırda əsasən türkcədə "ben" variantında görülür) epĕ (эпĕ)
sən esĕ (эсĕ)
o; həmçinin ol ("o" sözünün arxaik halı, hazırda bəzən poeziyada istifadə edilir) văl (вăл), u (у)
biz epir (эпир)
siz esir (эсир)
onlar vĕsem (вĕсем)
kim kam (кам)
nə; həmçinin nəmə, nəmənə mĕn (мӗн)
harada ăśta (ăçта)
haçan (yəni "nə zaman, nə vaxt") xăśan (хăçан)
necə mĕnle (мĕнле)
bütün pĕtĕm (пĕтĕм); həmçinin pur (пур), purte (пурте)
dolu tulli (тулли)
ad yat (ят)
ata atte (атте)
ana anne (анне)
oğul ıvăl (ывӑл)
qız xĕr (хӗр)
diş şăl (шӑл)
qan yun (юн)
sümük şămă (шӑмӑ)
ay uyăx (уйӑх)
gün kun (кун)
ulduz śăltăr (ҫӑлтӑр)
su şıv (шыв)
altun (yəni "qızıl") ıltăn (ылтӑн)
daş çul (чул)
yemiş ("meyvə" mənasında) śimĕs (ҫимӗс)
yumurta śămarta (ҫӑмарта)
ilan śĕlen (ҫӗлен)
qaz ("quş növü" mənasında) xur (хур)
qunduz xăntăr (хӑнтӑр)
yun śăm (ҫӑм)
yağmur, yağış śumăr (ҫумӑр)
yel ("külək" mənasında) śil (ҫил)
qar yur (юр)
yaz śur (ҫур)
yay śu (ҫу)
çiçək śeśke (ҫеҫке)
olmaq pulma (пулма)
çӱреме
içmək ĕśme (ĕçме)
işləmək ĕśleme (ĕçлеме)
gülmək kulma (кулма)
tutmaq tıtma (тытма)
anlamaq, başa düşmək ănlanma (ăнланма)
yanmaq śunma (ҫунма)
savaşmaq śapăśma (çапǎçма)
ölmək vil'me (вильме)
axmaq ("suyun, mayenin axması" mənasında) yuxma (юхма)
əmmək ĕmme (ĕмме)
1 - bir pĕrre (пĕрре); həmçinin pĕr (пӗр)
2 - iki ikkĕ (иккĕ); həmçinin ikĕ (икӗ), ik (ик)
3 - üç viśśĕ (виҫҫӗ); həmçinin viśĕ (виҫӗ), viś (виҫ)
4 - dörd tăvattă (тӑваттӑ); həmçinin tăvată (тӑватӑ), tăvat (тӑват)
5 - beş pillĕk (пиллӗк); həmçinin pilĕk (пилӗк)
6 - altı ulttă (улттӑ); həmçinin ultă (ултӑ), ult (улт)
7 - yeddi śiççĕ (ҫиччӗ); həmçinin śiçĕ (ҫичӗ), śiç (ҫич)
8 - səkkiz sakkăr (саккӑр); həmçinin sakăr (сакӑр)
9 - doqquz tăxxăr (тӑххӑр); həmçinin tăxăr (тӑхӑр
10 - on vunnă (вуннӑ); həmçinin vun (вун)
20 - iyirmi śirĕm (ҫирӗм)
30 - otuz vătăr (вӑтӑр)
40 - qırx xĕrĕx (хӗрӗх)
50 - əlli allă (аллӑ); həmçinin ală (алӑ), al (ал)
60 - altmış utmăl (утмӑл)
70 - yetmiş śitmĕl (ҫитмӗл)
80 - səksən sakărvunnă (сакӑрвуннӑ); həmçinin sakărvun (сакӑрвун)
90 - doxsan tăxărvunnă (тӑхӑрвуннӑ); həmçinin tăxărvun (тӑхӑрвун)
100 - yüz śĕr (ҫӗр)
1000 - min pin (пин)

İstinadlar