Xristian Demokrat İttifaqı (Almaniya): Redaktələr arasındakı fərq
Sətir 29: | Sətir 29: | ||
'''Xristian Demokrat İttifaqı''' və ya qısaca '''XDİ''' ({{lang-de|Christlich Demokratische Union Deutschlands (CDU)}}) Almaniyada [[1946]] cı ildə təsis edilmiş siyasi partiya. Partiyanın ilk baş katibi Adenauer Konrad olmuşdur. [[2008]]-ci ilin iyun ayından etibarən, Almaniyada ən böyük partiya hesab edilmişdir. |
'''Xristian Demokrat İttifaqı''' və ya qısaca '''XDİ''' ({{lang-de|Christlich Demokratische Union Deutschlands (CDU)}}) Almaniyada [[1946]] cı ildə təsis edilmiş siyasi partiya. Partiyanın ilk baş katibi Adenauer Konrad olmuşdur. [[2008]]-ci ilin iyun ayından etibarən, Almaniyada ən böyük partiya hesab edilmişdir. |
||
== Tarixi == |
== Tarixi == |
||
[[1870]]-ci ildə mərkəzi partiya yaradıldı. [[1993]]-cü ildə Mərkəzi Partiya özünü ləğv etdi. 1919-cu ildən Bavariyada Bavariya Xalq Partiyası yaradılmışdır. XDİ, xristian demokratiya xüsusiyyətlərini tətbiq edən xristianlığa əsaslanan ayrı-seçkilik etməyən bir partiya. XDİ siyasəti siyasi katoliklik, siyasi protestantizm və neoliberalizmdən təsirlənmişdir. |
[[1870]]-ci ildə mərkəzi partiya yaradıldı. [[1993]]-cü ildə Mərkəzi Partiya özünü ləğv etdi. [[1919]]-cu ildən Bavariyada [[Bavariya]] Xalq Partiyası yaradılmışdır. XDİ, xristian demokratiya xüsusiyyətlərini tətbiq edən xristianlığa əsaslanan ayrı-seçkilik etməyən bir partiya. XDİ siyasəti siyasi katoliklik, siyasi protestantizm və neoliberalizmdən təsirlənmişdir. |
||
XDİ sosial bazar iqtisadiyyatının təbliğ edən ilk tərəfdir. Lakin Helmut Kolun 82-98 arasında daha liberal bir iqtisadi siyasət tətbiq etdi. Xarici siyasətlə bağlı olaraq, XDİ Avropaya inteqrasiya və Birləşmiş Ştatlarla sıx əlaqələrə sadiqdir. Avropa Birliyi mövzusunda isə, Türkiyənin üzvlüyünə qarşı çıxır. Bunun əvəzinə, "imtiyazlı tərəfdaşlıq" təklif edir. İnsan hüquqları pozuntularının xaricində, XDİ Türkiyənin Kipri müstəqil bir ölkə olaraq görmək istəməməsinin, üzvlərinin bir-birlərini tanıması lazım olduğunu söyləyən AB siyasətinə qarşı olduğunu ifadə etməkdədir. Daxili siyasət olaraq, XDİ bürokratik maneələrin azaldılmasını və mədəni ənənələrin qorunmasını müdafiə edir. |
XDİ sosial bazar iqtisadiyyatının təbliğ edən ilk tərəfdir. Lakin Helmut Kolun 82-98 arasında daha liberal bir iqtisadi siyasət tətbiq etdi. Xarici siyasətlə bağlı olaraq, XDİ [[Avropa|Avropaya]] inteqrasiya və Birləşmiş Ştatlarla sıx əlaqələrə sadiqdir. Avropa Birliyi mövzusunda isə, Türkiyənin üzvlüyünə qarşı çıxır. Bunun əvəzinə, "imtiyazlı tərəfdaşlıq" təklif edir. İnsan hüquqları pozuntularının xaricində, XDİ Türkiyənin Kipri müstəqil bir ölkə olaraq görmək istəməməsinin, üzvlərinin bir-birlərini tanıması lazım olduğunu söyləyən AB siyasətinə qarşı olduğunu ifadə etməkdədir. Daxili siyasət olaraq, XDİ bürokratik maneələrin azaldılmasını və mədəni ənənələrin qorunmasını müdafiə edir. |
||
== Daxili quruluş == |
== Daxili quruluş == |
||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
13:11, 28 sentyabr 2018 versiyası
Xristian Demokrat İttifaqı Christlich Demokratische Union Deutschlands | |
---|---|
Sədri | Friedrich Merz[d][2] |
Lideri | Angela Merkel |
Quruluş tarixi | 13 oktyabr 1945 |
İdeologiya | Xristiyan demokratiyası, mühafizəkarlıq |
İdeoloji spektr | mərkəz sağ, Mərkəzçilik |
Üzvlüyü | |
Müttəfiqlər | XSİ |
Üzv sayı | 484 397 (2012)[1] |
Parlamentdə | 194 |
Avropa Parlamentində | 34 |
Saytı | www.cdu.de/ |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Xristian Demokrat İttifaqı və ya qısaca XDİ (alm. Christlich Demokratische Union Deutschlands (CDU)) Almaniyada 1946 cı ildə təsis edilmiş siyasi partiya. Partiyanın ilk baş katibi Adenauer Konrad olmuşdur. 2008-ci ilin iyun ayından etibarən, Almaniyada ən böyük partiya hesab edilmişdir.
Tarixi
1870-ci ildə mərkəzi partiya yaradıldı. 1993-cü ildə Mərkəzi Partiya özünü ləğv etdi. 1919-cu ildən Bavariyada Bavariya Xalq Partiyası yaradılmışdır. XDİ, xristian demokratiya xüsusiyyətlərini tətbiq edən xristianlığa əsaslanan ayrı-seçkilik etməyən bir partiya. XDİ siyasəti siyasi katoliklik, siyasi protestantizm və neoliberalizmdən təsirlənmişdir. XDİ sosial bazar iqtisadiyyatının təbliğ edən ilk tərəfdir. Lakin Helmut Kolun 82-98 arasında daha liberal bir iqtisadi siyasət tətbiq etdi. Xarici siyasətlə bağlı olaraq, XDİ Avropaya inteqrasiya və Birləşmiş Ştatlarla sıx əlaqələrə sadiqdir. Avropa Birliyi mövzusunda isə, Türkiyənin üzvlüyünə qarşı çıxır. Bunun əvəzinə, "imtiyazlı tərəfdaşlıq" təklif edir. İnsan hüquqları pozuntularının xaricində, XDİ Türkiyənin Kipri müstəqil bir ölkə olaraq görmək istəməməsinin, üzvlərinin bir-birlərini tanıması lazım olduğunu söyləyən AB siyasətinə qarşı olduğunu ifadə etməkdədir. Daxili siyasət olaraq, XDİ bürokratik maneələrin azaldılmasını və mədəni ənənələrin qorunmasını müdafiə edir.
Daxili quruluş
Dövlət qrupu | Sədr | Members | ||
Baden-Vürtemberq | Thomas Strobl | 74,669 | ||
Berlin | Monika Grütters | 12,568 | ||
Brandenburq | Ingo Senftleben | 6,797 | ||
Bremen (torpaq) | Jörg Kastendiek | 3,246 | ||
Hamburq | Roland Heintze | 9,697 | ||
Hessen | Volker Bouffier | 47,789 | ||
Meklenburq-Ön Pomeraniya | Vincent Kokert | 6,038 | ||
Aşağı Saksoniya | Bernd Althusmann (Hanover), Franz-Josef Holzenkamp (Oldenburg), Frank Oesterhelweg (Braunschweig) |
72,813 | ||
Şimali Reyn-Vestfaliya | Armin Laschet | 165,273 | ||
Reynland-Pfalts | Julia Klöckner | 49,856 | ||
Saarland | Annegret Kramp-Karrenbauer | 20,651 | ||
Saksoniya | Michael Kretschmer | 13,148 | ||
Saksoniya-Anhalt | Thomas Webel | 8,410 | ||
Şlezviq-Holşteyn | Daniel Günther | 26,674 | ||
Türingiya | Mike Mohring | 12,035 |
Seçki ili | Lider | # of constituency votes |
# of party list votes |
% of party list votes |
+/– | Hökumət |
---|---|---|---|---|---|---|
1949 | Konrad Adenauer | 5,978,636 | 25.2 | CDU/CSU – FDP – DP | ||
1953 | Konrad Adenauer | 9,577,659 | 10,016,594 | 36.4 | ▲ 82 | CDU/CSU – FDP – DP |
1957 | Konrad Adenauer | 11,975,400 | 11,875,339 | 39.7 | ▲ 25 | CDU/CSU – DP |
1961 | Konrad Adenauer | 11,622,995 | 11,283,901 | 35.8 | ▼ 21 | CDU/CSU – FDP |
1965 | Konrad Adenauer | 12,631,319 | 12,387,562 | 38.0 | ▲ 1 | CDU/CSU – SPD |
1969 | Kurt Georq Kizinqer | 12,137,148 | 12,079,535 | 36.6 | ▼ 1 | |
1972 | Rainer Barzel | 13,304,813 | 13,190,837 | 35.2 | ▼ 15 | |
1976 | Helmut Kol | 14,423,157 | 14,367,302 | 38.0 | ▲ 15 | |
1980 | Helmut Kol | 13,467,207 | 12,989,200 | 34.2 | ▼ 16 | |
1983 | Helmut Kol | 15,943,460 | 14,857,680 | 38.1 | ▲ 17 | CDU/CSU – FDP |
1987 | Helmut Kol | 14,168,527 | 13,045,745 | 34.4 | ▼ 17 | CDU/CSU – FDP |
1990 | Helmut Kol | 17,707,574 | 17,055,116 | 36.7 | ▲ 83 | CDU/CSU – FDP |
1994 | Helmut Kol | 17,473,325 | 16,089,960 | 34.2 | ▼ 24 | CDU/CSU – FDP |
1998 | Helmut Kol | 15,854,215 | 14,004,908 | 28.4 | ▼ 46 | |
2002 | Angela Merkel | 15,336,512 | 14,167,561 | 29.5 | ▼ 8 | |
2005 | Angela Merkel | 15,390,950 | 13,136,740 | 27.8 | ▼ 10 | CDU/CSU – SPD |
2009 | Angela Merkel | 13,856,674 | 11,828,277 | 27.3 | ▲ 14 | CDU/CSU – FDP |
2013 | Angela Merkel | 16,233,642 | 14,921,877 | 34.1 | ▲ 61 | CDU/CSU – SPD |
2017 | Angela Merkel | 14,027,804 | 12,445,832 | 26.8 | ▼ 54 | CDU/CSU – SPD |
European Parliament
Seçki ili | # of overall votes |
% of overall vote |
+/– |
---|---|---|---|
1979 | 10,883,085 | 39.0 (#2) | |
1984 | 9,308,411 | 37.5 (#1) | ▲ 1 |
1989 | 8,332,846 | 29.5 (#2) | ▼ 8 |
1994 | 11,346,073 | 32.0 (#2) | ▲ 15 |
1999 | 10,628,224 | 39.2 (#1) | ▲ 4 |
2004 | 9,412,009 | 36.5 (#1) | ▼ 3 |
2009 | 8,071,391 | 30.6 (#1) | ▼ 6 |
2014 | 8,807,500 | 30.0 (#1) | ▼ 5 |
Dövlət Parlamentləri
Note - CDU does not contest elections in Bavaria due to the alliance with Bavarian sister party CSU.
Dövlət Parlamenti | Seçki ili | ümumi səslər | % Ümumi səs |
Oturacaqlar | ||
---|---|---|---|---|---|---|
# | ± | Mövqeyi | ||||
Baden-Vürtemberq | 2016 | 1,447,249 | 27 (#2) ▼ | ▼ 18 | ▼ 2nd | Greens - CDU |
Berlin | 2016 | 288,002 | 17.6 (#2) ▬ | ▼ 8 | ▬ 2nd | (norv.) |
Brandenburq | 2014 | 226,844 | 23 (#2) ▬ | ▲ 2 | ▬ 2nd | (norv.) |
Bremen (torpaq) | 2015 | 261,929 | 22.4 (#2) ▲ | ▬ 0 | ▬ 2nd | (norv.) |
Hamburq | 2015 | 561,377 | 15.9 (#2) ▼ | ▼ 8 | ▬ 2nd | (norv.) |
Hessen | 2013 | 1,198,889 | 38.3 (#1) ▲ | ▲ 1 | ▬ 1st | CDU - Greens |
Aşağı Saksoniya | 2017 | 2,707,274 | 35.4 (#2) ▼ | ▼ 4 | ▼ 2nd | SPD - CDU |
Meklenburq-Ön Pomeraniya | 2016 | 153,101 | 19 (#3) ▲ | ▼ 2 | ▼ 3rd | SPD - CDU |
Şimali Reyn-Vestfaliya | 2017 | 2,796,683 | 33 (#1) ▲ | ▲ 5 | ▲ 1st | CDU - FDP |
Reynland-Pfalts | 2016 | 677,507 | 31.8 (#2) ▼ | ▼ 6 | ▬ 2nd | (norv.) |
Saarland | 2017 | 217,265 | 40.7 (#1) ▲ | ▲ 5 | ▬ 1st | CDU - SPD |
Saksoniya | [2014]] | 645,344 | 39.4 (#1) ▲ | ▲ 1 | ▬ 1st | CDU - SPD |
Saksoniya-Anhalt | 2016 | 334,123 | 29.8 (#1) ▼ | ▼ 12 | ▬ 1st | CDU - SPD - Greens |
Şlezviq-Holşteyn | 2017 | 470,312 | 32 (#1) ▲ | ▲ 3 | ▬ 1st | CDU - Greens - FDP |
Türingiya | 2014 | 315,096 | 33.5 (#1) ▲ | ▲ 4 | ▬ 1st | (norv.) |
Xarici keçidlər
- Almaniyadakı seçkilərdə Xristian Demokrat İttifaqı qələbə çalıb
- Almaniya Xristian Demokratik İttifaqı partiyalarının Bundestaq fraksiyası Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı sənəd qəbul edib