Nikolay Qoqol: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1: Sətir 1:
{{qaralama-az}}
{{Yazıçı
{{Yazıçı
|adı = Nikolay Qoqol
|Adı = Nikolay Qoqol
|orijinaladı =
|Orijinal adı =
|şəkil = NikolayGogol left.gif
|Şəkil = NikolayGogol left.gif
|şəkil miqyası =
|Şəkil miqyası =
|təxəllüs =
|Şəkil məlumat =
|təvəllüd = {{Doğum_tarixi|1809|3|20|4|1}}
|İlk adı =
⚫
|Təxəllüsü =
⚫
|doğum_yeri = Bolşıye Soroçintsı, Poltava quberniyası, {{Rusİmp}}
|vəfatı = {{Vəfat_tarixi və yaşı|1852|2|21|1809|3|20|3|4}}
|Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1809|3|20|4|1}}
⚫
|Doğum yeri = Bolşıye Soroçintsı, Poltava quberniyası, Rusiya İmperiyası
⚫
|ölüm_yeri = [[Moskva]], {{Rusİmp}}
|Vəfatı = {{vəfat tarixi və yaşı|1852|2|21|1809|3|20|3|4}}
|vətəndaşlıq =
⚫
|Vəfat yeri = [[Moskva]], [[Rusiya İmperiyası]]
⚫
|milliyət =
|ixtisası =
|Dəfn yeri =
|təhsili =
|Vəfat səbəbi =
|fəaliyyəti =
|Atası =
|fəaliyyət_dövr =
|Anası =
|əsər_dil = [[rus dili]]
|Həyat yoldaşı =
|istiqamət =
|Uşaqları =
|janr = [[dram]], [[nəsr]]
|Peşəsi =
|ilk_əsər =
|Vətəndaşlıq =
|mükafatlar =
|Milliyət =
|imzası = Nikolai Gogol Signature.svg
|İxtisası =
|saytı =
|Təhsili =
|imdb =
|Fəaliyyəti =
|Fəaliyyət illəri =
|Əsərlərinin dili = [[Rus dili|rusca]]
|İstiqamət =
|Janr = [[dram]], [[nəsr]]
|İlk əsəri =
|Tanınmış əsərləri =
|Mükafatları =
|imdb_id =
|İmzası = Nikolai Gogol Signature.svg
|Sayt =
}}
}}


Sətir 29: Sətir 38:


== Həyatı ==
== Həyatı ==
⚫
Nikolay Vasilyeviç Qoqol [[1809]]-cu ilin mart ayının 19-da Malorusiyanın Poltava quberniyasında, Soroçi qəsəbəsində anadan olmuşdur. Qoqolun atası Malorusiyanın xırda mülkədarlarından olub xoş xasiyyət, eyş-işrət sevən bir şəxs imiş ki, vaxtının çoxunu kefdə keçirirmiş. Anası isə sadədil bir qadın imiş ki, hər sözə inanarmış, çox vaxt ibadətə məşğul olarmış və bəzi vaxtları da səbəbsiz kədərlənər, darıxarmış. Qoqolun təbiət və məzacında valideynin bu müxtəlif cəhət və əxlaqı müşahidə olunurdu. Belə ki, Qoqol gah şad və xürrəm olub, insanları şirin söhbətləri ilə valeh edərmiş, gah da adamlardan qaçıb, bir bucağa sonsuz qəmə mübtəlaolub xəyal aləminə dalarmış.


⚫
Qoqol on üç yaşına kimi atasının mülkündə dinc və rahat yaşayıb, kənd əhlinin dolanacağı ilə tanış olmuşdur. Burada Qoqol malorusların eyş-işrətlərini, çalıb-oynamaqlarını, gözəl nəğmələrini, [[ənənə]] və adətlərini, əxlaq və adablarını mütəmadi müşahidə edib, sonralar gördüklərini bütünlüklə məharətlə yazıb, özünün həqiqətyazan bir ədibi-kamil olduğunu aşkar etmişdir.
⚫
Nikolay Vasilyeviç Qoqol [[1809]]-cu ilin mart ayının 19-da Malorusiyanın Poltava quberniyasında, Soroçi qәsәbәsindә anadan olmuşdur. Qoqolun atası Malorusiyanın xırda mülkәdarlarından olub xoş xasiyyәt, eyş-işrәt sevәn bir şәxs imiş ki, vaxtının çoxunu kefdә keçirirmiş. Anası isә sadәdil bir qadın imiş ki, hәr sözә inanarmış, çox vaxt ibadәtә mәşğul olarmış vә bәzi vaxtları da sәbәbsiz kədərlənər, darıxarmış. Qoqolun tәbiәt vә mәzacında valideynin bu müxtәlif cəhət və əxlaqı müşahidә olunurdu. Belә ki, Qoqol gah şad vә xürrәm olub, insanları şirin söhbәtlәri ilә valeh edәrmiş, gah da adamlardan qaçıb, bir bucağa sonsuz qәmə mübtәlaolub xәyal alәminә dalarmış.

⚫
Qoqol on üç yaşına kimi atasının mülkündә dinc vә rahat yaşayıb, kәnd әhlinin dolanacağı ilә tanış olmuşdur. Burada Qoqol malorusların eyş-işrәtlәrini, çalıb-oynamaqlarını, gözәl nәğmәlәrini, [[ənənə]] vә adәtlәrini, әxlaq vә adablarını mütəmadi müşahidә edib, sonralar gördüklәrini bütünlüklə mәharәtlә yazıb, özünün hәqiqәtyazan bir әdibi-kamil olduğunu aşkar etmişdir.


== Təhsil dövrü ==
== Təhsil dövrü ==
⚫
Qoqol 13 yaşına çatanda təlim üçün Nejin gimnaziyasına yazılır. Burada Qoqol istək və rəğbətini ədəbiyyata salıb, təlim işlərinə elədə şövq və həvəs göstərmir; [[1828-ci il]]də bir növ gimn 90 aziyanı qurtarıb qulluq etmək şövqünə düşür və bu niyyətlə [[Peterburq]] şəhərinə yollanır. Amma burada onun işləri istədiyi kimi getmir və bir müddət asrət ilə dolanıb, ancaq iki ildən sonra departamentlərin birisində özü üçün alçaq bir çinovniklik xidməti tapır.

⚫
Qoqol 13 yaşına çatanda tәlim üçün Nejin gimnaziyasına yazılır. Burada Qoqol istək vә rәğbәtini әdәbiyyata salıb, tәlim işlәrinә elədə şövq vә hәvәs göstәrmir; [[1828-ci il]]dә bir növ gimn 90 aziyanı qurtarıb qulluq etmәk şövqünә düşür vә bu niyyətlə [[Peterburq]] şәhәrinә yollanır. Amma burada onun işlәri istədiyi kimi getmir vә bir müddәt asrәt ilә dolanıb, ancaq iki ildәn sonra departamentlәrin birisindә özü üçün alçaq bir çinovniklik xidmәti tapır.


== İş dövru ==
== İş dövru ==
Peterburqda Qoqol mәşhur [[Jukovski]] ilә tanış olur vә onun vasitә vә kömәyi ilә kәnardan özünә bir iş tapıb, maaş sarıdan işini bir az yüngüllәşdirir. [[1831]]-ci ildә Qoqol [[Puşkin]] ilә tanış olur vә bu tanışlıqdan istifadә edir. Puşkinin ona tәsiri çox olur. Onun әvvәlinci әsәrlәrinә diqqәt yetirib tәqdir edir vә gәlәcәkdә Qoqolun böyük vә müqtәdir bir әdib olacağını bildirib, bununla onun tәbinә tab vә qәlәminә qüvvәt verir. Puşkin ilә yaxın olduqdan sonra Qoqola sanki tәzә bir hәyat verilir: onun tәbi, istiqamәti-qәlbi nuraniyyәt vә fikri cәladat kәsb edir. Bu vaxta kimi onun üçün qaranlıqda olan çox sirrlәr, pәrdәdә olan çox mәnalar açılıb aydınlığa çıxır.
Peterburqda Qoqol məşhur [[Jukovski]] ilə tanış olur və onun vasitə və köməyi ilə kənardan özünə bir iş tapıb, maaş sarıdan işini bir az yüngülləşdirir. [[1831]]-ci ildə Qoqol [[Puşkin]] ilə tanış olur və bu tanışlıqdan istifadə edir. Puşkinin ona təsiri çox olur. Onun əvvəlinci əsərlərinə diqqət yetirib təqdir edir və gələcəkdə Qoqolun böyük və müqtədir bir ədib olacağını bildirib, bununla onun təbinə tab və qələminə qüvvət verir. Puşkin ilə yaxın olduqdan sonra Qoqola sanki təzə bir həyat verilir: onun təbi, istiqaməti-qəlbi nuraniyyət və fikri cəladat kəsb edir. Bu vaxta kimi onun üçün qaranlıqda olan çox sirrlər, pərdədə olan çox mənalar açılıb aydınlığa çıxır.


== Yaradıcılığı ==
== Yaradıcılığı ==
Rus әdiblәrinin әn mәşhurlarından birisi Qoqoldur.
Rus ədiblərinin ən məşhurlarından birisi Qoqoldur.


Rusların milli әdәbiyyatının binasını qoyan Puşkin vә Qoqol olubdur. Bu iki müqtәdir әdibin qәlәmi sayәsindә rusların әdәbiyyatı tәbii halına vә tәbii rәnginә düşüb, fransızların, ingilislәrin vә almanların әdәbiyyatı tәsirindәn xilas olmağa başlayıbdır.
Rusların milli ədəbiyyatının binasını qoyan Puşkin və Qoqol olubdur. Bu iki müqtədir ədibin qələmi sayəsində rusların ədəbiyyatı təbii halına və təbii rənginə düşüb, fransızların, ingilislərin və almanların ədəbiyyatı təsirindən xilas olmağa başlayıbdır.


Qoqol vә Puşkin milli әdәbiyyatlarını mәişәtlәrinin güzgüsü edib, özlәrindәn sonra gәlәn üdәba vә şüәraya sağlam bir mәslәk, düz bir yol açıblar. Qoqol hәqiqәtyazan әdiblәrin (realistlәrin) babası vә qabaqcıl örnəyidir.
Qoqol və Puşkin milli ədəbiyyatlarını məişətlərinin güzgüsü edib, özlərindən sonra gələn üdəba və şüəraya sağlam bir məslək, düz bir yol açıblar. Qoqol həqiqətyazan ədiblərin (realistlərin) babası və qabaqcıl örnəyidir.


Qoqol vә Puşkin vә bunlardan sonra [[Nikolay Nekrasov|Nekrasov]], [[İvan Turgenyev|Turgenev]], [[Fyodor Dostoyevski]], [[İvan Qonçarov|Qonçarov]], [[Lev Tolstoy]], [[Anton Çexov|Çexov]] vә hal-hazırda [[Maksim Qorki]] vә [[Leonid Andreyev]] әllәrindә mәşәl rusların mәişәtinә daxil olub, onun hәr sәmtinә vә küncünә işıq salıb, millәtin yaralarını, ruhani vә cismani qaranlıqları, qәm vә şadlıqlarını görüb vә gördüklәrinin surәtini vә şәklini mahir nәqqaş kimi eyni ilә çәkib, bütün alәmә göstәrib deyirlәr: "Baxın, görün! Budur bizim millәt; bu sayaqdır onun diriliyi vә dolanacağı; budur onun halı, fikirlәri, hissiyyatı vә xәyalatı!"
Qoqol və Puşkin və bunlardan sonra [[Nikolay Nekrasov]], [[İvan Turgenyev]], [[Fyodor Dostoyevski]], [[İvan Qonçarov]], [[Lev Tolstoy]], [[Anton Çexov]] və hal-hazırda [[Maksim Qorki]] və [[Leonid Andreyev]] əllərində məşəl rusların məişətinə daxil olub, onun hər səmtinə və küncünə işıq salıb, millətin yaralarını, ruhani və cismani qaranlıqları, qəm və şadlıqlarını görüb və gördüklərinin surətini və şəklini mahir nəqqaş kimi eyni ilə çəkib, bütün aləmə göstərib deyirlər: "Baxın, görün! Budur bizim millət; bu sayaqdır onun diriliyi və dolanacağı; budur onun halı, fikirləri, hissiyyatı və xəyalatı!"


== Filmoqrafiya ==
== Filmoqrafiya ==
#[[Dikanka yaxınlığında xutor axşamları (film, 1961)]]
# [[Dikanka yaxınlığında xutor axşamları (film, 1961)]]
#[[Peterburqdan anonim adam (film, 1977)]]
# [[Peterburqdan anonim adam (film, 1977)]]


== Qaynaq ==
== Mənbə ==
* [http://www.anl.az/el/k/fk_s.e/nv001.htm anl.az saytı]
* [http://www.anl.az/el/k/fk_s.e/nv001.htm anl.az saytı]


Sətir 60: Sətir 67:
* [http://www.britannica.com/eb/article-9037198 Britanika ensiklopediyası]
* [http://www.britannica.com/eb/article-9037198 Britanika ensiklopediyası]
* [http://www.bartleby.com/65/go/Gogol-Ni.html Columbiya ensiklopediyası]
* [http://www.bartleby.com/65/go/Gogol-Ni.html Columbiya ensiklopediyası]

{{Yazıçı-qaralama}}


[[Kateqoriya:Rusiya yazıçıları]]
[[Kateqoriya:Rusiya yazıçıları]]
[[Kateqoriya:Ukrayna yazıçıları]]
[[Kateqoriya:Ukrayna yazıçıları]]
[[Kateqoriya:Ukraynalı yazıçılar]]
[[Kateqoriya:Ukraynalı yazıçılar]]
[[Kateqoriya:1809-cu ildə doğulanlar]]
[[Kateqoriya:1852-ci ildə vəfat edənlər]]
[[Kateqoriya:Moskvada vəfat edənlər]]
[[Kateqoriya:Moskvada vəfat edənlər]]

14:41, 26 dekabr 2018 tarixindəki versiya

Nikolay Qoqol
ukr. Микола Васильович Гоголь-Яновський гербу Яструбець
Doğum adı Микола Васильович Яновський
Николай Васильевич Яновский
Təxəllüsü В. Алов, П. Глечик, Н. Г., ОООО, Г. Янов, N. N., ***
Doğum tarixi 20 mart (1 aprel) 1809[1]
Vəfat tarixi 21 fevral (4 mart) 1852[2][3] (42 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Təhsili
Fəaliyyəti dramaturq, tarixçi, ədəbiyyat tənqidçisi, müəllim, şair, nasir, publisist, yazıçı
Fəaliyyət illəri 1827–1852
Əsərlərinin dili rus dili
Janrlar dram, nəsr
Tanınmış əsərləri
İmza
Vikimənbənin loqosu Nikolay Qoqol Vikimənbədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Nikolay Vasilyeviç Qoqol (rus. Николай Васильевич Гоголь; 20 mart (1 aprel) 1809, Bolşıye Soroçintsı, Poltava quberniyası - 21 fevral (4 mart) 1852, Moskva) — görkəmli rus yazıçısı, dramaturqu, şairi, tənqidçisi, publisisti. Rusiya və Ukrayna ədəbiyyatının klassiki hesab edilir.

Həyatı

Nikolay Vasilyeviç Qoqol 1809-cu ilin mart ayının 19-da Malorusiyanın Poltava quberniyasında, Soroçi qəsəbəsində anadan olmuşdur. Qoqolun atası Malorusiyanın xırda mülkədarlarından olub xoş xasiyyət, eyş-işrət sevən bir şəxs imiş ki, vaxtının çoxunu kefdə keçirirmiş. Anası isə sadədil bir qadın imiş ki, hər sözə inanarmış, çox vaxt ibadətə məşğul olarmış və bəzi vaxtları da səbəbsiz kədərlənər, darıxarmış. Qoqolun təbiət və məzacında valideynin bu müxtəlif cəhət və əxlaqı müşahidə olunurdu. Belə ki, Qoqol gah şad və xürrəm olub, insanları şirin söhbətləri ilə valeh edərmiş, gah da adamlardan qaçıb, bir bucağa sonsuz qəmə mübtəlaolub xəyal aləminə dalarmış.

Qoqol on üç yaşına kimi atasının mülkündə dinc və rahat yaşayıb, kənd əhlinin dolanacağı ilə tanış olmuşdur. Burada Qoqol malorusların eyş-işrətlərini, çalıb-oynamaqlarını, gözəl nəğmələrini, ənənə və adətlərini, əxlaq və adablarını mütəmadi müşahidə edib, sonralar gördüklərini bütünlüklə məharətlə yazıb, özünün həqiqətyazan bir ədibi-kamil olduğunu aşkar etmişdir.

Təhsil dövrü

Qoqol 13 yaşına çatanda təlim üçün Nejin gimnaziyasına yazılır. Burada Qoqol istək və rəğbətini ədəbiyyata salıb, təlim işlərinə elədə şövq və həvəs göstərmir; 1828-ci ildə bir növ gimn 90 aziyanı qurtarıb qulluq etmək şövqünə düşür və bu niyyətlə Peterburq şəhərinə yollanır. Amma burada onun işləri istədiyi kimi getmir və bir müddət asrət ilə dolanıb, ancaq iki ildən sonra departamentlərin birisində özü üçün alçaq bir çinovniklik xidməti tapır.

İş dövru

Peterburqda Qoqol məşhur Jukovski ilə tanış olur və onun vasitə və köməyi ilə kənardan özünə bir iş tapıb, maaş sarıdan işini bir az yüngülləşdirir. 1831-ci ildə Qoqol Puşkin ilə tanış olur və bu tanışlıqdan istifadə edir. Puşkinin ona təsiri çox olur. Onun əvvəlinci əsərlərinə diqqət yetirib təqdir edir və gələcəkdə Qoqolun böyük və müqtədir bir ədib olacağını bildirib, bununla onun təbinə tab və qələminə qüvvət verir. Puşkin ilə yaxın olduqdan sonra Qoqola sanki təzə bir həyat verilir: onun təbi, istiqaməti-qəlbi nuraniyyət və fikri cəladat kəsb edir. Bu vaxta kimi onun üçün qaranlıqda olan çox sirrlər, pərdədə olan çox mənalar açılıb aydınlığa çıxır.

Yaradıcılığı

Rus ədiblərinin ən məşhurlarından birisi Qoqoldur.

Rusların milli ədəbiyyatının binasını qoyan Puşkin və Qoqol olubdur. Bu iki müqtədir ədibin qələmi sayəsində rusların ədəbiyyatı təbii halına və təbii rənginə düşüb, fransızların, ingilislərin və almanların ədəbiyyatı təsirindən xilas olmağa başlayıbdır.

Qoqol və Puşkin milli ədəbiyyatlarını məişətlərinin güzgüsü edib, özlərindən sonra gələn üdəba və şüəraya sağlam bir məslək, düz bir yol açıblar. Qoqol həqiqətyazan ədiblərin (realistlərin) babası və qabaqcıl örnəyidir.

Qoqol və Puşkin və bunlardan sonra Nikolay Nekrasov, İvan Turgenyev, Fyodor Dostoyevski, İvan Qonçarov, Lev Tolstoy, Anton Çexov və hal-hazırda Maksim Qorki və Leonid Andreyev əllərində məşəl rusların məişətinə daxil olub, onun hər səmtinə və küncünə işıq salıb, millətin yaralarını, ruhani və cismani qaranlıqları, qəm və şadlıqlarını görüb və gördüklərinin surətini və şəklini mahir nəqqaş kimi eyni ilə çəkib, bütün aləmə göstərib deyirlər: "Baxın, görün! Budur bizim millət; bu sayaqdır onun diriliyi və dolanacağı; budur onun halı, fikirləri, hissiyyatı və xəyalatı!"

Filmoqrafiya

  1. Dikanka yaxınlığında xutor axşamları (film, 1961)
  2. Peterburqdan anonim adam (film, 1977)

Mənbə

Xarici keçidlər

  1. ↑ Гоголь // Большая российская энциклопедия (rus.). Москва: Большая российская энциклопедия, 2004.
  2. ↑ Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  3. ↑ ГОГОЛЬ // Большая российская энциклопедия (rus.). Москва: Большая российская энциклопедия, 2004.
  4. ↑ Гоголь Николай Васильевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  5. ↑ Archivio Storico Ricordi. 1808.
  6. ↑ Новодевичье кладбище, Московский справочник ритуальных услуг.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Nikolay_Qoqol&oldid=4535187"