Tokantins çayı: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Çaylar |
{{Çaylar |
||
|Adı = Tokantins çayı |
|Adı = Tokantins çayı |
||
|Yerli adı = {{ |
|Yerli adı = {{Dil-pt|Tocantins}} |
||
| Təsvir = Palmas, Tocantins.jpg |
| Təsvir = Palmas, Tocantins.jpg |
||
|Təsvirin izahı = |
|Təsvirin izahı = |
||
| Sətir 28: | Sətir 28: | ||
}} |
}} |
||
[[Şəkil:Tocantins watershed.png|thumb|left]] |
[[Şəkil:Tocantins watershed.png|thumb|left]] |
||
'''Tokantins''' ({{ |
'''Tokantins''' ({{Dil-pt|Tocantins}}) — [[Cənubi Amerika]]nın şərqindən keçən, [[Braziliya]]nın Qoyas, Tokantins, Marayan ştatları ərazisindən axan çay. Çayın uzunluğu 2850 km təşkil edir<ref name=fao>{{cite book |last1=Ziesler |first1=R. |last2=Ardizzone |first2=G.D. |title=The Inland waters of Latin America |year=1979 |url=http://www.fao.org/docrep/008/ad770b/AD770B06.htm |publisher=Food and Agriculture Organization |isbn=92-5-000780-9 |chapter=Amazon River System |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131021061745/http://www.fao.org/docrep/008/ad770b/AD770B06.htm |archivedate=8 November 2014 |deadurl=no}}</ref>. |
||
Başlanğıcını [[Marayan çayı|Marayan]] və [[Almas çayı|Almas]] çaylarının birləşməsindən götürür. Mənbə Serra-Dorada silsiləsinin şərq ətəklərində yerləşir. Braziliya öndağlığından Braziliya düzənliyinə keçir. Dağlıq ərazilərdə astanalar müşahidə edilir. Düzənlikdə 350 km məsafədə naviqasiyaya yararlıdır. Ən böyük qolu [[Araquaya çayı]]dır. Əsasən yağışlarla qidalanır. Mart-aprel ayları gursululuq dövrüdür. Bu zaman suyun səviyyəsi 7–9 m qalxır. Orta su sərfiyyatı 16 300 m³/s-dir. Formal olaraq Tokantins-Araquaya çaylarını Amazona daxil etsələrdə ayrı sistemə malikdir. Hövzəsinin sahəsi 770 min. km²<ref name="britannica">[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/597818/Tocantins-River Tocantins River (river, Brazil)] — Britannica Online Encyclopedia</ref> təşkil edir. |
Başlanğıcını [[Marayan çayı|Marayan]] və [[Almas çayı|Almas]] çaylarının birləşməsindən götürür. Mənbə Serra-Dorada silsiləsinin şərq ətəklərində yerləşir. Braziliya öndağlığından Braziliya düzənliyinə keçir. Dağlıq ərazilərdə astanalar müşahidə edilir. Düzənlikdə 350 km məsafədə naviqasiyaya yararlıdır. Ən böyük qolu [[Araquaya çayı]]dır. Əsasən yağışlarla qidalanır. Mart-aprel ayları gursululuq dövrüdür. Bu zaman suyun səviyyəsi 7–9 m qalxır. Orta su sərfiyyatı 16 300 m³/s-dir. Formal olaraq Tokantins-Araquaya çaylarını Amazona daxil etsələrdə ayrı sistemə malikdir. Hövzəsinin sahəsi 770 min. km²<ref name="britannica">[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/597818/Tocantins-River Tocantins River (river, Brazil)] — Britannica Online Encyclopedia</ref> təşkil edir. |
||
18:44, 21 aprel 2019 tarixindəki versiya
Tokantins (port. Tocantins) — Cənubi Amerikanın şərqindən keçən, Braziliyanın Qoyas, Tokantins, Marayan ştatları ərazisindən axan çay. Çayın uzunluğu 2850 km təşkil edir[1].
Başlanğıcını Marayan və Almas çaylarının birləşməsindən götürür. Mənbə Serra-Dorada silsiləsinin şərq ətəklərində yerləşir. Braziliya öndağlığından Braziliya düzənliyinə keçir. Dağlıq ərazilərdə astanalar müşahidə edilir. Düzənlikdə 350 km məsafədə naviqasiyaya yararlıdır. Ən böyük qolu Araquaya çayıdır. Əsasən yağışlarla qidalanır. Mart-aprel ayları gursululuq dövrüdür. Bu zaman suyun səviyyəsi 7–9 m qalxır. Orta su sərfiyyatı 16 300 m³/s-dir. Formal olaraq Tokantins-Araquaya çaylarını Amazona daxil etsələrdə ayrı sistemə malikdir. Hövzəsinin sahəsi 770 min. km²[2] təşkil edir.
Suyunun gücündən istifadə edilir. 2016-cı ildə üzərində beş bənd inşa edilmişdir ki, nəticədə Tukurui və Serra-da-Meza SES formalaşmışdır. Sahilində yerləşən şəhərlər: Usuasu, Portu-Nasiunal, Pedru-Afonnsu, Palmas, Mirasena-du-Tokantins, Karolina, Tоkantinopolis, İmperantis, Maraba, Tukurui. Zəngin flora və faunaya malikdir[3].
İstinadlar
- ↑ Ziesler, R.; Ardizzone, G.D. Amazon River System // The Inland waters of Latin America. Food and Agriculture Organization. 1979. ISBN 92-5-000780-9. 8 November 2014 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Tocantins River (river, Brazil) — Britannica Online Encyclopedia
- ↑ Provete, D.B. (2013). Tocantins River. 1237-1239