Kaxeti: Redaktələr arasındakı fərq
k →top: Texniki düzəliş |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{İnzibati vahid}} |
|||
{|cellpadding="5" cellspacing="1" align="right" style="margin: 5px 5px 5px 1em; border: 1px solid black;" |
|||
|- |
|||
! colspan="2" bgcolor=#8B864E | <font size="+1" color=white>Kaxeti diyarı</font> |
|||
<font size="+1">კახეთის მხარე</font><br />kaxetis mxare |
|||
|- |
|||
| colspan="2" align="center" | [[Şəkil:KakhetiLocationinGeorgia.svg|250px|right|Location of Kakheti within Georgia]]<br /> |
|||
|- |
|||
! colspan="2" bgcolor=#CDC673 | |
|||
|- |
|||
| İxtisarı: || GE-KA |
|||
|- |
|||
| Sahəsi: || 11 309.5<ref name="ტომი I - საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის შედეგები">National Statistics Office of Georgia: [http://www.geostat.ge/cms/site_images/_files/georgian/census/2002/I%20tomi%20-%20saqarTvelos%20mosaxleobis%202002%20wlis%20pirveli%20erovnuli%20sayovelTao%20aRweris%20Sedegebi.pdf ტომი I - საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის შედეგები]</ref><ref name="Home: Regions and Cities: Divisions: Kvemo Kartli">About Georgia: [http://www.aboutgeorgia.ge/regions/divisions.html?page=10 Home: Regions and Cities: Divisions: Kvemo Kartli]</ref> km² |
|||
|- |
|||
| Əhalisi: || 407 100<ref name="Population by Municipalities for the Beginning of the Year (Thousands)">National Statistics Office of Georgia: [http://www.geostat.ge/cms/site_images/_files/english/population/01%20Population%20by%20municipalities%20for%20the%20beginning%20of%20the%20year.xls Population by Municipalities for the Beginning of the Year (Thousands)]. (official estimates)</ref> ([[2012-ci il|2012]]) |
|||
|- |
|||
| Mərkəz şəhəri: || [[Telavi]] |
|||
|- |
|||
| Qubernator: || Giorgi Qviniaşvili<ref name="Administrative Arrangement">Official İnformation Portal of Kakheti Region: [http://kakheti.gov.ge/eng/index.php?cat=30&par=28 Administrative Arrangement]</ref> |
|||
|- |
|||
|} |
|||
'''Kaxeti diyarı''' ({{dil-ka|კახეთის მხარე}}) — [[Gürcüstan|Gürcüstan Respublikasının]] doqquz diyarından ([[Gürcü dili|gürcücə]]: [[:ka:მხარე|მხარე]]) biridir. Tarixi və müasir elmi Azərbaycan mənbələrində bəzən '''Qaxet''' adıyla tanınır.<ref>[http://ebooks.preslib.az/pdfbooks/azbooks/eb-az_05092012_07.pdf Azərbaycan arxeologiyası], s. 311</ref> İnzibati mərkəzi [[Telavi|Telavi şəhəridir]]. Diyar [[Azərbaycan]] və [[Rusiya]] ilə həmsərhəddir. Kaxetinin cənubunda [[Keşiş dağ məbədi]] yerləşir. |
'''Kaxeti diyarı''' ({{dil-ka|კახეთის მხარე}}) — [[Gürcüstan|Gürcüstan Respublikasının]] doqquz diyarından ([[Gürcü dili|gürcücə]]: [[:ka:მხარე|მხარე]]) biridir. Tarixi və müasir elmi Azərbaycan mənbələrində bəzən '''Qaxet''' adıyla tanınır.<ref>[http://ebooks.preslib.az/pdfbooks/azbooks/eb-az_05092012_07.pdf Azərbaycan arxeologiyası], s. 311</ref> İnzibati mərkəzi [[Telavi|Telavi şəhəridir]]. Diyar [[Azərbaycan]] və [[Rusiya]] ilə həmsərhəddir. Kaxetinin cənubunda [[Keşiş dağ məbədi]] yerləşir. |
||
21:46, 14 may 2019 versiyası
Kaxeti | |
---|---|
კახეთის მხარე | |
|
|
Ölkə | |
İnzibati mərkəz | Telavi |
Tarixi və coğrafiyası | |
Sahəsi |
|
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
ISO kodu | GE-KA |
Rəsmi sayt | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Kaxeti diyarı (gürc. კახეთის მხარე) — Gürcüstan Respublikasının doqquz diyarından (gürcücə: მხარე) biridir. Tarixi və müasir elmi Azərbaycan mənbələrində bəzən Qaxet adıyla tanınır.[1] İnzibati mərkəzi Telavi şəhəridir. Diyar Azərbaycan və Rusiya ilə həmsərhəddir. Kaxetinin cənubunda Keşiş dağ məbədi yerləşir.
İnzibati-ərazi bölgüsü
Kaxeti diyar səkkiz bələdiyyəyə bölünür:
- Telavi bələdiyyəsi (ərazisi 1,094 km², əhalisi 68.000)
- Axmeta bələdiyyəsi (ərazisi 2,248 km², əhalisi 44.100)
- Qurcaani bələdiyyəsi (ərazisi 849 km², əhalisi 73.200)
- Kvareli bələdiyyəsi (ərazisi 1,000 km², əhalisi 40.663)
- Dedoplistsğaro bələdiyyəsi (ərazisi 2,531 km², əhalisi 30.240)
- Laqodexi bələdiyyəsi (ərazisi 890 km², əhalisi 50.300)
- Saqareco bələdiyyəsi (ərazisi 1,515 km², əhalisi 60.396)
- Sığnaq bələdiyyəsi (ərazisi 1,251 km², əhalisi 42.652)[2]
Tarixi
VIII əsrdən başlayaraq Kaxeti müstəqil feodal knyazlıq olmuşdur. XI–XII əsrlərdə o, çar Qurucu Davidin səyləri nəticəsində birləşmiş Gürcüstan çarlığının tərkibidə girmişdir.
Gürcüstan çarlığının süqutundan sonra Kaxeti 1460-cı illərdə yenidən müstəqil olub yerli çar tabeliyində kiçik dövlət kimi mövcudluğunu davam eləmişdir. 1762-ci ildə Kaxeti çarlığı qonşu Kartli çarlığı ilə birləşmiş, Kaxetinin paytaxtı Telavi yeni birləşmiş Kartli-Kaxeti çarlığının paytaxtı olmuşdur. Səfəvilərin hücumu nəticəsində dövlət xeyli zəifləmişdir. Əhalisinin böyük hissəsi İranın ucqar bölgələrinə (Luristan, Mazandaran, Xorasan) sürgün edilmişdir. 1801-ci ildə Kartli-Kaxeti çar Rusiyasının tabeliyinə keçmişdir.
1918-ci ildə Kaxeti müstəqil Gürcüstan Demokratik Respublikasının tərkibinə girmişdir. Sovet vaxtında səkkiz rayona bölünmüş Kaxeti 1994-cü ildən bəri vahid inzibati bölgə kimi Gürcüstanın tərkibində olmaqdadır. İnzibati mərkəzi Telavi şəhəridir.
Əhalisi
2002-ci il əhalinin qeydiyyata alınmasına əsasən Kaxetinin 407.182 sakinindən 83,9%-i (341.503 nəf.) gürcülər, 9,8%-i (40.036 nəf.) azərbaycanlılar, 1,7%-i (6.997 nəf.) kistlər (çeçenlər), 1,5%-i (6.109 nəf.) osetinlər, 0,9%-i (3.844 nəf.) ruslar, 0,9%-i (3.789 nəf.) ermənilər, 0,1%-i (495 nəf.) yezdi kürdlər, 0,1%-i (285 nəf.) yunanlar, 0,05%-i (222 nəf.) ukraynalılar, 0,04%-i (175 nəf.) abxazlardır.[3]
Kaxeti diyarının ən böyük etnik azlığı olan azərbaycanlılar əksəriyyəti Saqareco (32%), Laqodexi (22%) və Telavi (12%) bələdiyyələrində, kiçik icmalar həmçinin Dedoplistskaro və Axmeta bələdiyyələrində yaşayır.
Kaxeti çeçenlərin qeydi-adi subetnik qrupu olan kistlərin sıxca yaşadığı yeganə yerdir.
İstinadlar
- ↑ Azərbaycan arxeologiyası, s. 311
- ↑ Kakheti municipalities. Regional Government of Kakheti.
- ↑ Gürcüstanın etnik tərkibi (2002) (ing.)