Siciliya: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
k →‎Xarici keçidlər: Şablonun Azərbaycan dilinə tərcümə edilməsi, qrammatik və texniki düzəlişlər
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1: Sətir 1:
{{İnzibati vahid}}
{{İtaliya regionu
|Regionun adı = {{PAGENAME}}
|Regionun şəkil adı =
|Regionun bayrağı = Sicilia-Bandiera.png
|Regionun gerbi = Coat of arms of Sicily.svg
|Regionun xəritəsi2 = {{İtaliya region/adm|Sicily in Italy.svg|center|281px}}
|Bayrağın ölçüsü = 190px
|Gerbin ölçüsü = 95px
|Xəritənin ölçüsü =
|Ölkə = {{ITA}}ya məxsus ada
|Əsası qoyulub =
|Orijinal adı = {{lang-it|Sicilia}}
|İnzibati mərkəz = [[Palermo]]
|Paytaxt =
|Rəsmi dili = [[İtalyan dili|İtalyan]]
|Yerli dili =
|Sahə = 25.426
|Əhali = 4.960.000
|Əhali il =
|Əhali sıxlığı = 195
|Pul vahidi = Avro
|Departamentlər =
|Əyalətlər =
|Kommunalar =
|İdarə üsulu = Muxtar vilayət
|Regionun prezidenti = Rozario Kroçetta
|Prefekt =
|Qubernator =
|Nəqliyyat vas. kodu =
|Telefon kodu =
|Poçt indeksi =
|Saat qurşağı =
|Domen =
|İnternet saytı = [http://pir.regione.sicilia.it/ pir.regione.sicilia.it]
|Dağlar =
|Vulkanlar = [[Stromboli]]
}}


'''Siciliya'''<ref name="ASE-VII-466">[[Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası|ASE]], VIII cild, Bakı, 1984, səh. 466</ref> - [[Aralıq dənizi]]ndə ən böyük ada. [[İtaliya muxtar vilayətləri]]ndən biri. Sahəsi 25,460&nbsp;km². [[Apennin yarımadası]]ndan cənubda yerləşir və [[Messina boğazı]] vasitəsi ilə ondan ayrılır. Sahilləri, əsəsən, dik və az girintili çıxıntılıdır. Dağlıq və təpəli relyef üstündür. Şimal sahili boyu Apennin yarımadasındakı dağların davamı olan silsilələr və ayrı-ayrı massivlər (Peloritan dağları, Nebrodi, Le-Madoniye) uzanır. Mərkəzi hissəsini alçaq dağlıq sahələr və təpəliklər tutur; cənub-şərqdə karstlı İblen platosu yerləşir. Şimal və qərb sahillərində akkumulyativ düzənliklər var. Adanın ən yüksək nöqtəsi [[Etna]] vulkanıdır (3340 m). Tez-tez zəlzələlər olur. Faydalı qazıntıları: kükürd, neft, təbii qaz və s. İqlimi Aralıq dənizi tipli subtropikdir. Etnanın zirvəsi ilin 9 ayı qarla örtülü olur. İllik yağıntı düzənliklərdə 400–600&nbsp;mm, dağlarda 1200–1400&nbsp;mm. Çayların çoxu yayda quruyur. Torpaqları əsasən, dağ-qəhvəyi və qırmızıdır. Makvis, qariqa və Aralıq dənizi tipli çöl bitkiləri geniş yayılmışdır. Adanı [[Siciliya boğazı]] Bon yarımadasından, [[Messin boğazı]] isə Apenin yarımadasından ayırır.
'''Siciliya'''<ref name="ASE-VII-466">[[Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası|ASE]], VIII cild, Bakı, 1984, səh. 466</ref> - [[Aralıq dənizi]]ndə ən böyük ada. [[İtaliya muxtar vilayətləri]]ndən biri. Sahəsi 25,460&nbsp;km². [[Apennin yarımadası]]ndan cənubda yerləşir və [[Messina boğazı]] vasitəsi ilə ondan ayrılır. Sahilləri, əsəsən, dik və az girintili çıxıntılıdır. Dağlıq və təpəli relyef üstündür. Şimal sahili boyu Apennin yarımadasındakı dağların davamı olan silsilələr və ayrı-ayrı massivlər (Peloritan dağları, Nebrodi, Le-Madoniye) uzanır. Mərkəzi hissəsini alçaq dağlıq sahələr və təpəliklər tutur; cənub-şərqdə karstlı İblen platosu yerləşir. Şimal və qərb sahillərində akkumulyativ düzənliklər var. Adanın ən yüksək nöqtəsi [[Etna]] vulkanıdır (3340 m). Tez-tez zəlzələlər olur. Faydalı qazıntıları: kükürd, neft, təbii qaz və s. İqlimi Aralıq dənizi tipli subtropikdir. Etnanın zirvəsi ilin 9 ayı qarla örtülü olur. İllik yağıntı düzənliklərdə 400–600&nbsp;mm, dağlarda 1200–1400&nbsp;mm. Çayların çoxu yayda quruyur. Torpaqları əsasən, dağ-qəhvəyi və qırmızıdır. Makvis, qariqa və Aralıq dənizi tipli çöl bitkiləri geniş yayılmışdır. Adanı [[Siciliya boğazı]] Bon yarımadasından, [[Messin boğazı]] isə Apenin yarımadasından ayırır.

21:12, 19 may 2019 tarixindəki versiya

Siciliya
Sicilia
Sicìlia
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb

37°35′59″ şm. e. 14°00′55″ ş. u.

Ölkə
İnzibati mərkəz Palermo
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 15 may 1946
Sahəsi
  • 25.711 km²
Hündürlük
 3.340 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 4.983.478 nəf. (2019)[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu IT-82
Rəsmi sayt
Siciliya xəritədə
Siciliya xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Siciliya[3] - Aralıq dənizində ən böyük ada. İtaliya muxtar vilayətlərindən biri. Sahəsi 25,460 km². Apennin yarımadasından cənubda yerləşir və Messina boğazı vasitəsi ilə ondan ayrılır. Sahilləri, əsəsən, dik və az girintili çıxıntılıdır. Dağlıq və təpəli relyef üstündür. Şimal sahili boyu Apennin yarımadasındakı dağların davamı olan silsilələr və ayrı-ayrı massivlər (Peloritan dağları, Nebrodi, Le-Madoniye) uzanır. Mərkəzi hissəsini alçaq dağlıq sahələr və təpəliklər tutur; cənub-şərqdə karstlı İblen platosu yerləşir. Şimal və qərb sahillərində akkumulyativ düzənliklər var. Adanın ən yüksək nöqtəsi Etna vulkanıdır (3340 m). Tez-tez zəlzələlər olur. Faydalı qazıntıları: kükürd, neft, təbii qaz və s. İqlimi Aralıq dənizi tipli subtropikdir. Etnanın zirvəsi ilin 9 ayı qarla örtülü olur. İllik yağıntı düzənliklərdə 400–600 mm, dağlarda 1200–1400 mm. Çayların çoxu yayda quruyur. Torpaqları əsasən, dağ-qəhvəyi və qırmızıdır. Makvis, qariqa və Aralıq dənizi tipli çöl bitkiləri geniş yayılmışdır. Adanı Siciliya boğazı Bon yarımadasından, Messin boğazı isə Apenin yarımadasından ayırır.

Tarixi

Siciliyadakı ilk yaşayış məskənlərinin əsası e.ə 8-ci yüzillikdən başlayaraq karfagenlilər və yunanlar tərəfindən qoyulub. E.ə. 734-cü ildə Etna dağının şərq yamacında əsası qoyulmuş Naksos Siciliyada ən qədim yunan koloniyası hesab edilir. E.ə. 431—404-cü illərdə baş vermiş Peloponnes müharibəsinin gedişatında Afinalar Siciliyanı tutmağa çalışsa da müvəffəqiyyətsizliyə uğradılar. E.ə. 241-ci ildə Birinci Pun müharibəsinin nəticəsində Siciliya Qədim Romanın ilk əyaləti kimi onun tərkibinə qatıldı və 440-cı ildə Roma imperiyasından ayrıldı. Erkən orta əsrlərdə Siciliya vandalların (V əsrdə), ostqotların (VI əsrdə) və Bizans imperiyasının (535-ci ildən etibarən) nəzarətində olub. 888-ci ildə ərəblər Siciliyanı tutaraq buraya İslam dinini gətiriblər. Ərəblərin hakimiyyətdə olduğu dövrdə adada yarımmüstəqil Siciliya əmirliyi mövcud olub. XI əsrdə adanı normanlar işğal edib. XII-XIII əsrlərdə Siciliya krallığı qurulub.

İnzibati bölgüsü

Əyalətlər İnzibati mərkəzlər Sahəsi (km2) Əhalisi[4] Əhali sıxlığı (nəfər/km2)
Aqriqento Aqriqento 3,042 453,594 149.1
Kaltanissetta Kaltanissetta 2,128 271,168 127.4
Kataniya Kataniya 3,552 1,090,620 307.0
Enna Enna 2,562 172,159 67.2
Messina Messina 3,247 652,742 201.0
Palermo Palermo 4,992 1,249,744 250.3
Raquza Raquza 1,614 318,980 197.6
Sirakuza Sirakuza 2,109 403,559 191.3
Trapani Trapani 2,460 436,240 177.3
Şəhərlər Əhalisi
31 dekabr 2008
Palermo
(Palermo əyaləti) 		656.358
Kataniya
(Kataniya əyaləti) 		295.155
Messina
(Messina əyaləti) 		242.812
Sirakuza
(Sirakuza əyaləti) 		123.448
Marsala
(Trapani əyaləti) 		82.565
Gela
(Kaltanissetta əyaləti) 		77.165
Raquza
(Raquza əyaləti) 		73.455
Trapani
(Trapani əyaləti) 		70.688
Vittoria
(Raquza əyaləti) 		63.033
Kaltanissetta
(Kaltanissetta əyaləti) 		60.225
Aqriqento
(Aqriqento əyaləti) 		59.108
Bageriya
(Palermo əyaləti) 		56.093
Modika
(Raquza əyaləti) 		55.074
Akireale
(Kataniya əyaləti) 		52.962
Mazara del Vallo
(Trapani əyaləti) 		51.429
Siciliya (Siciliya)
Siciliyanın yaşayış məntəqələri

İstinadlar

  1. ↑ 1 2 archINFORM (alm.). 1994.
  2. ↑ Italian National Institute of Statistics. 1926.
  3. ↑ ASE, VIII cild, Bakı, 1984, səh. 466
  4. ↑ Population May 2011, data from Demo Istat. Demo.istat.it. Retrieved on 2012-12-18.

Xarici keçidlər

Vikianbarda Siciliya ilə əlaqəli mediafayllar var.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Siciliya&oldid=4744140"