Amfisbenlər: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 22: | Sətir 22: | ||
| mbmm = 52185 |
| mbmm = 52185 |
||
}} |
}} |
||
'''Amfisbenlər''' ({{lang-la|Amphisbaenia}}), ikiyerişlilər – pulcuqlu sürünənlər yarımdəstəsi. Torpağı eşməyə uyğunlaşmışlar. Gözlərinin üstündə dəri pərdə var. |
'''Amfisbenlər''' ({{lang-la|Amphisbaenia}}), ikiyerişlilər – pulcuqlu sürünənlər yarımdəstəsi. Torpağı eşməyə uyğunlaşmışlar. Gözlərinin üstündə dəri pərdə var. Amfisbenlər qurdvari heyvanlardır, üzəri pulcuqla deyil, ümumi qərni pərdə ilə örtülüdür, yeraltı-qazıcı yaşayışa uyğunlaşıblar. Bunlarda ətraf yoxdur. Torpağı qazmağa uyğunlaşma ilə əlaqədar olaraq başları xüsusi quruluşa malikdir, möhkəm qalxancıqlarla örtülüdür. Soxulcan kimi torpağın altında həm irəli, həm də geriyə hərəkət edə bilir. Ona görə bunlara ikiyerişliər deyilir <ref>ustafayev Q.T., Tağıyev Ə.N., Sadıqova N.A. Onurğalılar zoologiyası. Dərslik. Bakı: Bakı Universiteti Nəşriyyat, 2009, s.288-202</ref>. |
||
23 cinsə mənsub 184 növü məlumdur. Geniş yayılmış fəsiləsi 20-ədək cins dən və 120-ədək növdən ibarət ikiyerişlilərdir. [[Şimali Amerika]], [[Mərkəzi Amerika]] və [[Cənubi Amerika]], [[Afrika]] subtropik qurşaqlarında, [[Pireney yarımadası]] və [[Ərəbistan yarımadası]]nda yayılmışlar. Əsasən, həşərat və xırda onurğasızlarla qidalanır. [[Qarışqa]], [[termit]] və [[siçan]] yuvalarına 2–6 yumurta qoyur və çox vaxt orada da yaşayırlar. |
|||
== İstinadlar == |
|||
{{İstinad siyahısı}} |
|||
== Mənbə == |
== Mənbə == |
||
17:27, 11 mart 2020 tarixindəki versiya
| Amfisbenlər | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstəüstü: Dəstə: Fəsiləüstü: Klad: Amfisbenlər |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Amfisbenlər (lat. Amphisbaenia), ikiyerişlilər – pulcuqlu sürünənlər yarımdəstəsi. Torpağı eşməyə uyğunlaşmışlar. Gözlərinin üstündə dəri pərdə var. Amfisbenlər qurdvari heyvanlardır, üzəri pulcuqla deyil, ümumi qərni pərdə ilə örtülüdür, yeraltı-qazıcı yaşayışa uyğunlaşıblar. Bunlarda ətraf yoxdur. Torpağı qazmağa uyğunlaşma ilə əlaqədar olaraq başları xüsusi quruluşa malikdir, möhkəm qalxancıqlarla örtülüdür. Soxulcan kimi torpağın altında həm irəli, həm də geriyə hərəkət edə bilir. Ona görə bunlara ikiyerişliər deyilir [2].
23 cinsə mənsub 184 növü məlumdur. Geniş yayılmış fəsiləsi 20-ədək cins dən və 120-ədək növdən ibarət ikiyerişlilərdir. Şimali Amerika, Mərkəzi Amerika və Cənubi Amerika, Afrika subtropik qurşaqlarında, Pireney yarımadası və Ərəbistan yarımadasında yayılmışlar. Əsasən, həşərat və xırda onurğasızlarla qidalanır. Qarışqa, termit və siçan yuvalarına 2–6 yumurta qoyur və çox vaxt orada da yaşayırlar.
İstinadlar
- ↑ Pyron R. A., Burbrink F. T., Wiens J. J. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes (ing.). // BMC Evol. Biol. BMC, Springer Science+Business Media, 2013. Vol. 13, Iss. 1. P. 93. ISSN 1471-2148 doi:10.1186/1471-2148-13-93 PMID:23627680
- ↑ ustafayev Q.T., Tağıyev Ə.N., Sadıqova N.A. Onurğalılar zoologiyası. Dərslik. Bakı: Bakı Universiteti Nəşriyyat, 2009, s.288-202
Mənbə
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 439. ISBN 978-9952-441-02-4.