Saar Protektoratı: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə Təkmilləşdirilmiş mobil redaktə |
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə Təkmilləşdirilmiş mobil redaktə |
||
| Sətir 14: | Sətir 14: | ||
Bu gün bu bölgə coğrafi cəhətdən [[Saarland]] əyalətindədir ([[1 yanvar]] [[1957]]-ci ildə [[Qərbi Almaniya]] ilə birləşdirilmişdir). [[1951]]-ci ilə qədər bölgədəki müttəfiqlər tərəfindən sənayeləşmə siyasəti tətbiq edildi və [[1947]]-ci ildə [[Fransa]]nın himayəsinə verildi. [[Soyuq müharibə]] dövründə daha güclü bir Qərbi Almaniya üçün yenidən sənayeləşmə prosesi başladılmış və [[1957]]-ci ildə [[fransızlar]] bölgənin idarəsini Qərbi Almaniyaya təhvil vermişdirlər. |
Bu gün bu bölgə coğrafi cəhətdən [[Saarland]] əyalətindədir ([[1 yanvar]] [[1957]]-ci ildə [[Qərbi Almaniya]] ilə birləşdirilmişdir). [[1951]]-ci ilə qədər bölgədəki müttəfiqlər tərəfindən sənayeləşmə siyasəti tətbiq edildi və [[1947]]-ci ildə [[Fransa]]nın himayəsinə verildi. [[Soyuq müharibə]] dövründə daha güclü bir Qərbi Almaniya üçün yenidən sənayeləşmə prosesi başladılmış və [[1957]]-ci ildə [[fransızlar]] bölgənin idarəsini Qərbi Almaniyaya təhvil vermişdirlər. |
||
==Tarixi== |
|||
Bu bölgə [[Napoleon müharibələri]] dövründə [[Fransa]> tərəfindən işğal edildi və [[1798]]-[[1814]]-cü illər arasında Sarre departamenti adı ilə ([[Fransa departamentləri|Département]]) [[Birinci imperiya|Birinci Fransa İmperatorluğu]]na birləşdirilmişdir. |
|||
==Birinci Dünya Müharibəsindən sonra== |
|||
[[Versal sülh müqaviləsi]]nə uyğun olaraq Saar bölgəsi [[Böyük Britaniya|İngiltərə]] və Fransanın birgə işğalı altına alındı. [[1920]]-ci ildə [[ingilislər]] və [[fransızlar]] bu bölgədə Millətlər Liqasının mandat idarəçiliyini həyata keçirdilər və bu bölgəni əvvəllər bağlı olduğu Prussiya Reyn bölgəsindən çıxardılar. Bu mandat Millətlər Liqası tərəfindən 15 il müddətinə təsdiqləndi. Bu dövrdə Saarın kömür sənayesi bu bölgədə dominant olduğu üçün milliləşdirildi və fransızlar tərəfindən idarə olunmağa başlandı. 15 ilin sonunda, [[13 yanvar]] [[1935]]-ci ildə, bölgədə plebisit təşkil edildi, 0.4% Fransız Birliyi səsləri və 8.9% mandat sistemi qaydasında qalması səslərinə qarşı, 90.7% insan Almaniya ilə birləşmək üçün səs vermiş və Saar [[Üçüncü Reyx|Nasist Almaniyasına]] birləşdirilmişdir. |
|||
21:21, 30 aprel 2020 tarixindəki versiya
 | Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
| Tarixi dövlət | |||||
| Saar Protektoratı | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
|||||
 |
|||||
|
|
|||||
| Paytaxt | Saarbrükken | ||||
| Dilləri | alman dili, fransız dili | ||||
| İdarəetmə forması | protektorat, respublika | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
.svg)
Saar Protektoratı (Almanca: Protectorat de Sarre), Nasist Almaniyasından İkinci Dünya Müharibəsində məğlub olduqdan sonra ayrılan qısamüddətli bir protektoratdır. Dördüncü Fransa Respublikası tərəfindən idarə edilmişdir. 1957-ci ildə Qərbi Almaniyaya birləşdirildikdən sonra ən kiçik Almaniya regionuna çevrilmişdir (Bremen, Berlin və Hamburq şəhər dövlətləri istisna olmaqla). Adı Saar çayından götürülmüşdür.
Saar çayı və onun qolları ətrafında səpələnmiş ərazi etnik almanların yaşadığı minerallarla zəngin, iqtisadi cəhətdən əhəmiyyətli və sənayeləşmiş bir regiondur. Rur bölgəsindən və Yuxarı Sileziya kömür bölgəsindən sonra, 1900-cü illərdə Almaniya İmperiyasının üçüncü ən vacib kömür, dəmir və polad sənayesinə malik olub və sənaye inqilabından sonra Almaniyanın əhəmiyyətli nəqliyyat mərkəzlərindən biridir. 1920-1935-ci illər arasında Birinci Dünya Müharibəsinin nəticələrindən biri olaraq Millətlər Liqasının mandatı altında olan bölgə İkinci dünya müharibəsinin sonuna doğru strateji əhəmiyyətinə görə müttəfiqlər tərəfindən bombalanmışdı.
Bu gün bu bölgə coğrafi cəhətdən Saarland əyalətindədir (1 yanvar 1957-ci ildə Qərbi Almaniya ilə birləşdirilmişdir). 1951-ci ilə qədər bölgədəki müttəfiqlər tərəfindən sənayeləşmə siyasəti tətbiq edildi və 1947-ci ildə Fransanın himayəsinə verildi. Soyuq müharibə dövründə daha güclü bir Qərbi Almaniya üçün yenidən sənayeləşmə prosesi başladılmış və 1957-ci ildə fransızlar bölgənin idarəsini Qərbi Almaniyaya təhvil vermişdirlər.
Tarixi
Bu bölgə Napoleon müharibələri dövründə [[Fransa]> tərəfindən işğal edildi və 1798-1814-cü illər arasında Sarre departamenti adı ilə (Département) Birinci Fransa İmperatorluğuna birləşdirilmişdir.
Birinci Dünya Müharibəsindən sonra
Versal sülh müqaviləsinə uyğun olaraq Saar bölgəsi İngiltərə və Fransanın birgə işğalı altına alındı. 1920-ci ildə ingilislər və fransızlar bu bölgədə Millətlər Liqasının mandat idarəçiliyini həyata keçirdilər və bu bölgəni əvvəllər bağlı olduğu Prussiya Reyn bölgəsindən çıxardılar. Bu mandat Millətlər Liqası tərəfindən 15 il müddətinə təsdiqləndi. Bu dövrdə Saarın kömür sənayesi bu bölgədə dominant olduğu üçün milliləşdirildi və fransızlar tərəfindən idarə olunmağa başlandı. 15 ilin sonunda, 13 yanvar 1935-ci ildə, bölgədə plebisit təşkil edildi, 0.4% Fransız Birliyi səsləri və 8.9% mandat sistemi qaydasında qalması səslərinə qarşı, 90.7% insan Almaniya ilə birləşmək üçün səs vermiş və Saar Nasist Almaniyasına birləşdirilmişdir.