Edmund Halley: Redaktələr arasındakı fərq
k Doğum tarixi |
k Alim_şablonu_qaydaya_salınır |
||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Alim |
{{Alim |
||
|Adı = Edmund Halley |
|||
|Orijinal adı = {{Dil-en|Edmund Halley}} |
|||
|Digər adları = |
|||
|Şəkil = Edmund Halley.gif |
|||
|Şəklin ölçüsü = 200px |
|||
|Şəklin izahı = |
|||
|Piktoqram = |
|||
|Doğum tarixi = 8.11.1656 |
|||
|Doğum yeri = [[İngiltərə]] |
|||
|Vəfat tarixi = 25.1.1742 |
|||
|Vəfat yeri = [[İngiltərə]] |
|||
|Vəfat səbəbi = |
|||
|Dəfn yeri = |
|||
|Vətəndaşlığı = |
|||
|Milliyyəti = |
|||
|Həyat yoldaşı = |
|||
| ⚫ | |||
|Uşağı = |
|||
|Atası = |
|||
|Anası = |
|||
|Elm sahəsi = |
|||
|Elmi dərəcəsi = |
|||
|Elmi adı = |
|||
|İş yeri = |
|||
|Alma-mater = |
|||
|Təhsili = |
|||
|Elmi rəhbəri = |
|||
| ⚫ | |||
|Tanınır = |
|||
|Mühüm layihələri = |
|||
|Üzvlüyü = |
|||
|Mükafatları = |
|||
|İmzası = |
|||
|Saytı = |
|||
|Vikianbar = |
|||
}} |
}} |
||
'''Edmund Halley''' ({{Dil-en|Edmund Halley}}, [[8 noyabr]] [[1656]] – [[14 noyabr|25 yanvar]] [[1742]]) – İngilis kral astronomu, riyaziyyatçısı, fiziki, demoqrafı, meteoroloqu və geofiziki. Edmund Halley din cəhətdən ateist olub. |
'''Edmund Halley''' ({{Dil-en|Edmund Halley}}, [[8 noyabr]] [[1656]] – [[14 noyabr|25 yanvar]] [[1742]]) – İngilis kral astronomu, riyaziyyatçısı, fiziki, demoqrafı, meteoroloqu və geofiziki. Edmund Halley din cəhətdən ateist olub. |
||
05:33, 14 sentyabr 2020 tarixindəki versiya
| Edmund Halley | |
|---|---|
| ing. Edmond Halley | |
 | |
| Doğum tarixi | 29 oktyabr (8 noyabr) 1656[1] |
| Vəfat tarixi | 14 (25) yanvar 1742[2][3] (85 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Elm sahələri | Geofizika, meteorologiya, demoqrafiya, riyaziyyatçı, meteoroloq[d], fizik, astronomiya, astronom |
| İş yeri | |
| Təhsili |
|
| Üzvlüyü |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Edmund Halley (ing. Edmund Halley, 8 noyabr 1656 – 25 yanvar 1742) – İngilis kral astronomu, riyaziyyatçısı, fiziki, demoqrafı, meteoroloqu və geofiziki. Edmund Halley din cəhətdən ateist olub.
Həyatı
Edmund Halley 1656-cı ildə Xaqqerston kəndində anadan olmuşdur. Müqəddəs Pavl adına məktəbdə oxumuşdur. 1673-ci ildə təhsilini Kral Kollecində Oksfordda davam etdirmişdir. Cənub yarımkürəsindəki olan ulduzlar haqqında öyrənmək məqsədilə 1673-cü ildə Müqəddəs Yelena adasına səfərə çıxır.
1678-ci ildə İngiltərəyə qayıdaraq "Cənub göy haqqında kataloq"u çap etdirir. Bu kataloqda Cənub yarımkürəsindəki 341 ulduz haqqında informasiya var idi. Həmçinin Halley Nyutonun yaxın dostu olmuşdur. 1703-cü ildə Oksford həndəsə kafedrasının rəhbəri olmuşdur.Qalley 1715-ci ildə elmi məqaləsində sirli obyekt olan dumanlardan yazmışdır. 1680-1682-ci illərdə iki işıqsaçan komet müşahidə edilmişdir. Halley 1716-ci ildə söyləmişdir ki, bu komet 1785-ci ildə yenidən görünəcəkdir. İohan Georg Paliç 1758-ci il 25 dekabrda bu kometi müşahidə etmişdir.Kometin yenidən qayıtmasının izah edən Qalley ilk dəfə olaraq İsaak Nyutonun Ümumdünya cazibə qanununun triumfal elmi izahını vermişdir. Ona görə də, bu kometa hal-hazırda Qalley quyruqulduzu və ya 1P adlanır.
Halley ilk dəfə göstərmişdir ki, dumanlar işıqsaçan kosmik obyektdir. Ona 1720-ci ildə Qrinviç rəssədxanasında rəhbərlik vəzifəsi verilmişdir. Paris Elmlər Akademiyasının üzvü seçilmişdir. 1721-ci ildə fotometrik paradoks ideyasını kəşf etmişdir. Edmund Halley 1742-ci ildə Qrinviç şəhərində vəfat etmişdir.
Şərəfinə verilən adlar
- Qalley quyruq ulduzu
- Ayda ”Qalley” krateri
- Marsda ”Qalley” krateri
- Antarktidada ”Qalley” elmi stansiyası
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Эдмунд Галлей и его исследования.
- M. Hoskin, Stukeley’s Cosmology and the Newtonian Origins of Olber’s Paradox, J. Hist. Astr., V.16, p. 77, 1985.
- Edmund Halley and Stellar Proper Motions
- Edmond Halley in MacTutor Archiv
- ↑ Oxford Dictionary of National Biography (ing.). / C. Matthew Oxford: OUP, 2004.
- ↑ Eggen O. J., Bell A. Edmond Halley // Encyclopædia Britannica (brit. ing.). Encyclopædia Britannica, Inc., 1768.
- ↑ Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.
- 8 noyabrda doğulanlar
- 1656-cı ildə doğulanlar
- 25 yanvarda vəfat edənlər
- 1742-ci ildə vəfat edənlər
- 85 yaşında vəfat edənlər
- Oksford Universitetinin məzunları
- London Kral Cəmiyyətinin üzvləri
- Əlifba sırasına görə alimlər
- Astronomlar
- Böyük Britaniya riyaziyyatçıları
- Böyük Britaniya astronomları
- Londonda doğulanlar
- Londonda vəfat edənlər