Çihori döyüşü: Redaktələr arasındakı fərq
k Kateqoriya:Döyüşlər əlavə olundu HotCat ilə |
|||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{iş gedir}} |
|||
{{Hərbi münaqişə |
{{Hərbi münaqişə |
||
|münaqişə |
|münaqişə = Çihori döyüşü |
||
|aiddir |
|aiddir = Gürcüstan ara müharibələri |
||
|şəkil |
|şəkil = Caucasus 1450 map de.png |
||
|şəklin ölçüsü |
|şəklin ölçüsü = |
||
|şəklin izahı |
|şəklin izahı = Gürcüsta əraziləri 1450-ci ildə |
||
|tarixi |
|tarixi = Avqust 1463 |
||
|yeri |
|yeri = Arqveti yaxınlığındakı Çihori qalasınd |
||
|səbəbi |
|səbəbi = Gürcüstanda hakimiyyət uğrunda mübarizə |
||
|nəticəsi |
|nəticəsi = İmeretinin qələbəsi |
||
|ərazi |
|ərazi = |
||
|tərəf1 |
|tərəf1 = {{flagicon image|Imereti_CoA_tr.png}}[[İmereti çarlığı]] |
||
*{{flagicon image|Geo odishi.PNG}}[[Minqrelia knyazlığı]] |
*{{flagicon image|Geo odishi.PNG}}[[Minqrelia knyazlığı]] |
||
*{{flagicon image|Banner_of_Guria.svg}}[[Quria knyazlığı]] |
*{{flagicon image|Banner_of_Guria.svg}}[[Quria knyazlığı]] |
||
*{{flagicon image|Abkhazia_princedom_coa.jpg}}[[Abxaziya knyazlığı]] |
*{{flagicon image|Abkhazia_princedom_coa.jpg}}[[Abxaziya knyazlığı]] |
||
*{{flagicon image|Geo_svan.JPG}}[[Svaneti knyazlığı]] |
*{{flagicon image|Geo_svan.JPG}}[[Svaneti knyazlığı]] |
||
|tərəf2 |
|tərəf2 = {{flag|Kingdom of Georgia}} [[Gürcüstan çarlığı]] |
||
|tərəf3 |
|tərəf3 = |
||
|tərəf4 |
|tərəf4 = |
||
|komandan1 |
|komandan1 = [[VI Baqrat]] |
||
|komandan2 |
|komandan2 = [[VIII Georgi (Gürcüstan çarı)|VIII Georgi]] |
||
|komandan3 |
|komandan3 = |
||
|komandan4 |
|komandan4 = |
||
|qüvvə1 |
|qüvvə1 = |
||
|qüvvə2 |
|qüvvə2 = |
||
|qüvvə3 |
|qüvvə3 = |
||
|qüvvə4 |
|qüvvə4 = |
||
|itkilər1 |
|itkilər1 = |
||
|itkilər2 |
|itkilər2 = |
||
|itkilər3 |
|itkilər3 = |
||
|itkilər4 |
|itkilər4 = |
||
|ümumi itkilər |
|ümumi itkilər = |
||
|vikianbar |
|vikianbar = |
||
}} |
}} |
||
'''Çihori döyüşü''' — 1463-cü ildə birləşmiş |
'''Çihori döyüşü''' — 1463-cü ildə birləşmiş [[Gürcüstan]]<nowiki/>ın kralı [[VIII Georgi (Gürcüstan çarı)|VIII Georgi]] və kraliyyət ailəsindən olan [[VI Baqrat]] öndərliyindəki üsyançı zadəganların birləşmiş ordusu arasındakı döyüşdür. Döyüş hal-hazırki [[Gürcüstan|Gürcüstan Respublikası]]<nowiki/>nın qəebində yerləşən Arqveti bölgəsindəki Çihori qalasının yaxınlığında baş vermiş və birləşmiş [[Gürcüstan]] kralının ordusunun məğlubiyyəti ilə nəticələnmişdir.<ref>{{cite web |
||
|url = https://opentripmap.com/en/card/Q2403565#15/42.2400/43.0700 |
|url = https://opentripmap.com/en/card/Q2403565#15/42.2400/43.0700 |
||
|archiveurl = |
|archiveurl = |
||
|archivedate = |
|archivedate = |
||
|title = Battle of Chikhori |
|title = Battle of Chikhori |
||
|author = |
|author = |
||
Sətir 43: | Sətir 42: | ||
|work = |
|work = |
||
|publisher = opentripmap.com |
|publisher = opentripmap.com |
||
|accessdate = |
|accessdate = |
||
|language = |
|language = |
||
}}</ref> |
}}</ref> |
||
== Arxa plan == |
== Arxa plan == |
||
Döyüş [[IV Vaxtanq]]<nowiki/>ın ( |
Döyüş [[IV Vaxtanq]]<nowiki/>ın (1442–1446) qısa müddət davam edən hakimiyyətindən sonra başlayan və çarlığın sonda parçalanması ilə nəticələnən ara müharibələri dövrünün zirvə nöqtəsi idi. Bu proses zamanı müxtəlif gürcü dövlətlərinin, knyazlarınin və bu dövlət qurumlarına rəhbərlik edən müxtəlif gürcü zadəganlarının son məqsədi bütün Gürcüstan üzərində öz hakimiyyətlərini qurmaq idi. Ara müharibələri uzun müddət dava etmiş və [[Gürcüstan]]<nowiki/>ın parçalanaıb, xeyli zəifləməsi ilə nəticələnmişdir.<ref>{{cite web |
||
|url = https://frankensaurus.com/Battle_of_Chikhori |
|url = https://frankensaurus.com/Battle_of_Chikhori |
||
|archiveurl = |
|archiveurl = |
||
|archivedate = |
|archivedate = |
||
|title = |
|title = Battle of Chikhori |
||
|author = |
|author = |
||
|date = |
|date = |
||
|work = |
|work = |
||
|publisher = frankensaurus.com |
|publisher = frankensaurus.com |
||
|accessdate = |
|accessdate = |
||
|language = |
|language = |
||
}}</ref> |
}}</ref> |
||
Sətir 69: | Sətir 68: | ||
== Həmçinin bax == |
== Həmçinin bax == |
||
* [[Gürcüstan çarlığı]] |
* [[Gürcüstan çarlığı]] |
||
* [[Ertzuhi döyüşü |
* [[Ertzuhi döyüşü ]] |
||
== İstinadlar == |
== İstinadlar == |
09:38, 16 dekabr 2020 versiyası
Çihori döyüşü — 1463-cü ildə birləşmiş Gürcüstanın kralı VIII Georgi və kraliyyət ailəsindən olan VI Baqrat öndərliyindəki üsyançı zadəganların birləşmiş ordusu arasındakı döyüşdür. Döyüş hal-hazırki Gürcüstan Respublikasının qəebində yerləşən Arqveti bölgəsindəki Çihori qalasının yaxınlığında baş vermiş və birləşmiş Gürcüstan kralının ordusunun məğlubiyyəti ilə nəticələnmişdir.[1]
Arxa plan
Döyüş IV Vaxtanqın (1442–1446) qısa müddət davam edən hakimiyyətindən sonra başlayan və çarlığın sonda parçalanması ilə nəticələnən ara müharibələri dövrünün zirvə nöqtəsi idi. Bu proses zamanı müxtəlif gürcü dövlətlərinin, knyazlarınin və bu dövlət qurumlarına rəhbərlik edən müxtəlif gürcü zadəganlarının son məqsədi bütün Gürcüstan üzərində öz hakimiyyətlərini qurmaq idi. Ara müharibələri uzun müddət dava etmiş və Gürcüstanın parçalanaıb, xeyli zəifləməsi ilə nəticələnmişdir.[2]
Döyüş
IV Vaxtanqın qardaşı və varisi legitimliyi mübahisəli olan VIII Georgiyə qarşı qalxmış olan üsyan Gürcüstan çarlığının qərb və cənub bölgələrini təhrik etdi. Qərbi Gürcüstan knyazları Georginin qohumu olan Baqrata qatılaraq güclü bir koalisiya altında toplandılar və döyüş meydanı olan Çihoriyə doğru hərəkətə keçdilər. Döyüş əsnasında ordusu qarşı tərəfə nisbətən əzif olan Georgi qohumu Baqrata məğlub oldu. Döyüşdə qalib gələn Baqrat Kutaisi şəhərinə gedərək İmereti kralı elan edildi və kral tacını qəbul etdi. Ancaq qurulmuş olan yeni monarxiyada monarx ona taxta çıxmağa yardım etmiş dörd böyük müttəfiqinə knyaz rütbəsi verərək təşəkkür etdi. Bundan sonra gələcəkdə Gürcüstan tarixində mühüm rol oynamış ailələr müxtəlif gürcü knyazlıqlarının başına keçdilər və yeni hakim sülalələrin əsasını qoydular. Beləliklə, Gelovani ailəsi Svanetidə, Şervaşidze Abhazetidə, Dadiani ailəsi Sameqreloda, Vardanidze-Qurieli ailəsi isə Quriyada yarım müstəqil knyazlıqların hakim sülalələrinə çevrildilər.[3][4]
Nəticə
Gürcüstanda mərkəzi hakimiyyət qəti olaraq zəiflədi. Yarım müstəqil knyazlıqlarda hakimiyyətə gələn bu sülalərdən bəziləri hətta bölgədə rus imperiya hakimiyyəti qurulana qədər hakimiyyətdə qalmağı bacardı.
Həmçinin bax
İstinadlar
- ↑ "Battle of Chikhori". opentripmap.com.
- ↑ "Battle of Chikhori". frankensaurus.com.
- ↑ Suny, Ronald Grigor (1994), The Making of the Georgian Nation: 2nd edition. Indiana University Press, ISBN 0-253-20915-3
- ↑ Toumanoff, Cyril (1949–51). The Fifteenth-Century Bagratids and the Institution of Collegial Sovereignty in Georgia. Traditio 7: 192.