Benzinli mühərrik

Dörd zamanlı içdən yanmalı, porşenli bir benzin mühərrikinin işləməsi

Benzinli mühərrik, bir növ içdən yanmalı motordur. Benzinli mühərriklərdə istifadə edilən yanacaq benzin olub, yanacaq dizel mühərrikdən fərqli olaraq karbürator adı verilən bir qurğu sayəsində, maye olaraq deyil buxarlanıb hava ilə qarışaraq silindrə girir.

İşləmə prosesi

Benzinin oksigen (hava) ilə meydana gətirdiyi qarışıq nəticəsində yanma reallaşar. Yanacaq hava qarışığının silindrin içində bir qığılcım ilə yanması nəticəsində bir partlama meydana gəlir. Burada yenə dizel mühərrikdən fərqli yanmağı təmin etmək üçün qığılcım yəni şam istifadə edilir. Partlamanın ortaya çıxardığı təzyiq, piston tərəfindən hərəkət enerjisinə çevrilir.

Tarixi

Benzinli mühərrikin iş prinsipini təşkil edən çevrim dörd zamanlı çevrim ya da Otto çevrimi olaraq da xatırlanır. Bu çevrim 1876-cı ildə Alman mühəndis Nikolaus Otto tərəfindən tapılmışdır. Çevrim dörd mərhələdən ibarətdir.

Proseslər

1. Əmmə: karbürator gələn benzin-hava qarışığı, əmmə sübabının açılması ilə silindr içinə çəkilər.
2. Sıxışdırma: Pistonlu yuxarı çıxaraq benzin-hava qarışığını sıxır.
3. Yanma: sıxdığı və istilənən qarışıq, BUJİ çıxan qığılcım ilə alovlanar. Yaranan partlama ilə porşen aşağı doğru itilir.Hareket gücü bu mərhələdə çıxarılmış olar.
4. Eqsoz: Bu mərhələdə isə porşenin yuxarı hərəkəti ilə yanma nəticəsində yaranan qazlar eqsoz sübabından çölə atılar və bir çevrim tamamlanaraq, digər çevrim yenidən başlar.