Yuxarı Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu: Redaktələr arasındakı fərq
k Kateqoriya:Azərbaycanın tarix-memarlıq qoruqları əlavə olundu HotCat ilə |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.6 |
||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
[[Fayl:068streetinshaki.jpg|300px|thumb|right|Yuxarı Başın əsas alış-veriş küçəsi]] |
[[Fayl:068streetinshaki.jpg|300px|thumb|right|Yuxarı Başın əsas alış-veriş küçəsi]] |
||
'''Yuxarı Baş''' — Azərbaycanın [[Şəki]] şəhərinin yuxarı{{sfn|Саламзаде, Исмаилов, Мамед-заде|1988|pp=200}}{{sfn|Ханларов|1972|pp=56}} (hündür{{sfn|Эфендизаде|1986|pp=35}}) tarixi{{sfn|Ханларов|1972|pp=56}} hissəsində tarix-memarlıq qoruğu. Bura Şəki şəhərinin ən qədim hissəsidir.{{sfn|Эфендизаде|1986|pp=35}} Qoruğun ərazisi 283 hektardır, direktoru isə Təranə Abdullayevadır.<ref name="sheki">{{cite web |
'''Yuxarı Baş''' — Azərbaycanın [[Şəki]] şəhərinin yuxarı{{sfn|Саламзаде, Исмаилов, Мамед-заде|1988|pp=200}}{{sfn|Ханларов|1972|pp=56}} (hündür{{sfn|Эфендизаде|1986|pp=35}}) tarixi{{sfn|Ханларов|1972|pp=56}} hissəsində tarix-memarlıq qoruğu. Bura Şəki şəhərinin ən qədim hissəsidir.{{sfn|Эфендизаде|1986|pp=35}} Qoruğun ərazisi 283 hektardır, direktoru isə Təranə Abdullayevadır.<ref name="sheki">{{cite web |
||
|url = http://sheki.mctgov.az/service/lang/az/page/131/sid/0/nid/966/n/1/ |
|url = http://sheki.mctgov.az/service/lang/az/page/131/sid/0/nid/966/n/1/ |
||
|title = "Yuxarı Baş" Dövlət Tarix - Memarlıq Qoruğu |
|title = "Yuxarı Baş" Dövlət Tarix - Memarlıq Qoruğu |
||
|publisher = Şəki şəhəri mədəniyyət və turizm şöbəsi. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi. |
|publisher = Şəki şəhəri mədəniyyət və turizm şöbəsi. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi. |
||
|accessdate = 2015-07-31 |
|accessdate = 2015-07-31 |
||
|lang = az |
|lang = az |
||
|archive-date = 2016-05-28 |
|||
|archive-url = https://web.archive.org/web/20160528203057/http://sheki.mctgov.az/service/lang/az/page/131/sid/0/nid/966/n/1/ |
|||
|url-status = dead |
|||
}}</ref> |
}}</ref> |
||
22:56, 13 yanvar 2022 tarixindəki versiya
Yuxarı Baş — Azərbaycanın Şəki şəhərinin yuxarı[1][2] (hündür[3]) tarixi[2] hissəsində tarix-memarlıq qoruğu. Bura Şəki şəhərinin ən qədim hissəsidir.[3] Qoruğun ərazisi 283 hektardır, direktoru isə Təranə Abdullayevadır.[4]
Qoruq ərazisinə Şəki xan sarayının da yerləşdiyi Nuxa qalası və karvansarayların və müxtəlif sənət növlərinə aid dükanların yerləşdiyi əsas alış-veriş küçəsi daxildir.[1] Alış-veriş küçəsinin ətrafında hələ də öz qədim adlarını daşıyan məhəllələr yerləşir: Gileyli, Qırıçı, Qullar, Duluzlar, Aqvanlar, Otaq eşiyi, Sarı torpaq və s.[3][5] Qoruq ərazisində həmçinin Şəkixanovların evi, məscidlər və hamamlar yerləşir.[6]
Yuxarı Baş 6 mart 1968-ci ildə Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin qərarı ilə memarlıq qoruğu elan edildi. Şəhərin tarixi hissəsi Şəki xan sarayı ilə birlikdə 2019-cu ildən Ümumdünya İrsidir.
Tarixi
Tədqiqatçılar fikirləşirdilər ki, Nuxa qədim Şəki şəhəridir. Ancaq tarixi mənbələrin analizinə və sahə araşdırmalarına əsaslanaraq müəyyən edilib ki, Nuxa və Şəki ayr-ayrı yaşayış məntəqələridir. Şəki şəhəri Kiş dərəsindən bir az aşağıda yerləşirdi. 1772-ci il Kiş çayının daşqınına görə şəhər dağılır. Şəhərin sakinləri çaydan 100 metr yuxarıda yerləşən Nuxa şəhərinə köçürlər.[7] Nəticədə Nuxa şəhəri inkişaf edir və genişlənir. Burada qala inşa edilir.[8]
"Yuxarı Baş" Tarix-Memarlıq Qoruğunu xəritəsi
İstinadlar
- ↑ 1 2 Саламзаде, Исмаилов, Мамед-заде, 1988. səh. 200
- ↑ 1 2 Ханларов, 1972. səh. 56
- ↑ 1 2 3 Эфендизаде, 1986. səh. 35
- ↑ ""Yuxarı Baş" Dövlət Tarix - Memarlıq Qoruğu" (az.). Şəki şəhəri mədəniyyət və turizm şöbəsi. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi. 2016-05-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-31.
- ↑ Саламзаде, Авалов, Салаев, 1979. səh. 66
- ↑ Саламзаде, Мамед-заде, 1987. səh. 117
- ↑ Рзаев Н. О происхождении Шеки и Нухи // Доклады Академии наук Азербайджанской ССР. — Б., 1973. — С. 88.
- ↑ Саламзаде, Авалов, Салаев, 1979. səh. 63
Ədəbiyyat
- Бретаницкий Л. С., Веймарн Б. В. Искусство Азербайджана IV–XVIII веков / Редактор И. А. Шкирич. — Москва: Искусство, 1976. — 272 с.
- Бретаницкий Л., Датиев С., Мамиконов Л., Мотис Д. Нуха (Азербайджан) / Под общей редакцией акад. В. А. Веснина и проф. Д. Е. Аркина. — М.: Издательство Академии архитектуры СССР, 1948.
- Город Нуха. Дом Шекихановых // Азербайджан (Исторические и достопримечательные места) / Под общей редакцией М. А. Казиева.. — Б.: Издательство АН Азербайджанской ССР, 1960.
- Мамед-заде К. М. Строительное искусство Азербайджана (с древнейших времён до XIX века) / Научный редактор aкадемик АН Азерб. ССР А. В. Саламзаде. — Баку: Элм, 1983.
- Саламзаде А. В., Авалов Э. В. и Салаев Р. Д. Проблемы сохранения и реконструкции исторических городов Азербайджана / Под ред М. А. Усейнова. — Б.: Элм, 1979. — 138 с.
- Саламзаде А. Р., Мамед-заде К. М. Архитектурные памятники Шеки / Под ред. М. А. Усейнова. — Б.: Элм, 1987. — 140 с.
- Саламзаде А. Р., Исмаилов А. И., Мамед-заде К. М. Шеки. Историко-архитектурный очерк / Под ред. М. А. Усейнова. — Б.: Элм, 1988. — 237 с.
- Ханларов Т. А. Архитектура Советского Азербайджана. — М.: Стройиздат, 1972. — 112 с.
- Эфендизаде Р. М. Архитектура Советского Азербайджана. — М.: Стройиздат, 1986. — 316 с.