Tokantins çayı: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k →‎top: Şəkil→Fayl, File→Fayl using AWB
Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2
 
Sətir 28: Sətir 28:
}}
}}
[[Fayl:Tocantins watershed.png|thumb|left]]
[[Fayl:Tocantins watershed.png|thumb|left]]
'''Tokantins''' ({{dil-pt|Tocantins}}) — [[Cənubi Amerika]]nın şərqindən keçən, [[Braziliya]]nın Qoyas, Tokantins, Marayan ştatları ərazisindən axan çay. Çayın uzunluğu 2850&nbsp;km təşkil edir<ref name=fao>{{cite book |last1=Ziesler |first1=R. |last2=Ardizzone |first2=G.D. |title=The Inland waters of Latin America |year=1979 |url=http://www.fao.org/docrep/008/ad770b/AD770B06.htm |publisher=Food and Agriculture Organization |isbn=92-5-000780-9 |chapter=Amazon River System |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131021061745/http://www.fao.org/docrep/008/ad770b/AD770B06.htm |archivedate=8 November 2014 |deadurl=no}}</ref>.
'''Tokantins''' ({{dil-pt|Tocantins}}) — [[Cənubi Amerika]]nın şərqindən keçən, [[Braziliya]]nın Qoyas, Tokantins, Marayan ştatları ərazisindən axan çay. Çayın uzunluğu 2850&nbsp;km təşkil edir<ref name=fao>{{cite book |last1=Ziesler |first1=R. |last2=Ardizzone |first2=G.D. |title=The Inland waters of Latin America |year=1979 |url=http://www.fao.org/docrep/008/ad770b/AD770B06.htm |publisher=Food and Agriculture Organization |isbn=92-5-000780-9 |chapter=Amazon River System |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131021061745/http://www.fao.org/docrep/008/ad770b/AD770B06.htm |archivedate=8 November 2014 |deadurl=no }}</ref>.


Başlanğıcını [[Marayan çayı|Marayan]] və [[Almas çayı|Almas]] çaylarının birləşməsindən götürür. Mənbə Serra-Dorada silsiləsinin şərq ətəklərində yerləşir. Braziliya öndağlığından Braziliya düzənliyinə keçir. Dağlıq ərazilərdə astanalar müşahidə edilir. Düzənlikdə 350&nbsp;km məsafədə naviqasiyaya yararlıdır. Ən böyük qolu [[Araquaya çayı]]dır. Əsasən yağışlarla qidalanır. Mart-aprel ayları gursululuq dövrüdür. Bu zaman suyun səviyyəsi 7–9 m qalxır. Orta su sərfiyyatı 16 300 m³/s-dir. Formal olaraq Tokantins-Araquaya çaylarını Amazona daxil etsələrdə ayrı sistemə malikdir. Hövzəsinin sahəsi 770 min. km²<ref name="britannica">[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/597818/Tocantins-River Tocantins River (river, Brazil)] — Britannica Online Encyclopedia</ref> təşkil edir.
Başlanğıcını [[Marayan çayı|Marayan]] və [[Almas çayı|Almas]] çaylarının birləşməsindən götürür. Mənbə Serra-Dorada silsiləsinin şərq ətəklərində yerləşir. Braziliya öndağlığından Braziliya düzənliyinə keçir. Dağlıq ərazilərdə astanalar müşahidə edilir. Düzənlikdə 350&nbsp;km məsafədə naviqasiyaya yararlıdır. Ən böyük qolu [[Araquaya çayı]]dır. Əsasən yağışlarla qidalanır. Mart-aprel ayları gursululuq dövrüdür. Bu zaman suyun səviyyəsi 7–9 m qalxır. Orta su sərfiyyatı 16 300 m³/s-dir. Formal olaraq Tokantins-Araquaya çaylarını Amazona daxil etsələrdə ayrı sistemə malikdir. Hövzəsinin sahəsi 770 min. km²<ref name="britannica">[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/597818/Tocantins-River Tocantins River (river, Brazil)] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150512081544/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/597818/Tocantins-River |date=2015-05-12 }} — Britannica Online Encyclopedia</ref> təşkil edir.


Suyunun gücündən istifadə edilir. [[2016]]-cı ildə üzərində beş bənd inşa edilmişdir ki, nəticədə Tukurui və Serra-da-Meza SES formalaşmışdır. Sahilində yerləşən şəhərlər: [[Usuasu]], [[Portu-Nasiunal]], [[Pedru-Afonnsu]], [[Palmas]], [[Mirasena-du-Tokantins]], [[Karolina (Maranyan)|Karolina]], [[Tоkantinopolis]], [[İmperantis]], [[Maraba]], [[Tukurui]]. Zəngin flora və faunaya malikdir<ref name=Provete>Provete, D.B. (2013). ''[http://diogoprovete.weebly.com/uploads/1/7/3/6/17367099/tocantins_river.pdf Tocantins River.]'' 1237-1239</ref>.
Suyunun gücündən istifadə edilir. [[2016]]-cı ildə üzərində beş bənd inşa edilmişdir ki, nəticədə Tukurui və Serra-da-Meza SES formalaşmışdır. Sahilində yerləşən şəhərlər: [[Usuasu]], [[Portu-Nasiunal]], [[Pedru-Afonnsu]], [[Palmas]], [[Mirasena-du-Tokantins]], [[Karolina (Maranyan)|Karolina]], [[Tоkantinopolis]], [[İmperantis]], [[Maraba]], [[Tukurui]]. Zəngin flora və faunaya malikdir<ref name=Provete>Provete, D.B. (2013). ''[http://diogoprovete.weebly.com/uploads/1/7/3/6/17367099/tocantins_river.pdf Tocantins River.] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20210919232748/http://diogoprovete.weebly.com/uploads/1/7/3/6/17367099/tocantins_river.pdf |date=2021-09-19 }}'' 1237-1239</ref>.


== İstinadlar ==
== İstinadlar ==

Səhifəsinin 22:06, 3 oktyabr 2022 tarixinə olan son versiyası

Tokantins çayı
port. Tocantins
Ölkə  Braziliya
Uzunluğu 2850 km
Su sərfi 11.364 m³/s
Su hövzəsi Atlantik okeanı
Hövzəsinin sahəsi 770000 km²
Tokantins çayı (Braziliya)
physical
mənsəbi
Tokantins çayı Braziliyanın fiziki xəritəsində:
1°43′43″ c. e. 49°10′34″ q. u.
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tokantins (port. Tocantins) — Cənubi Amerikanın şərqindən keçən, Braziliyanın Qoyas, Tokantins, Marayan ştatları ərazisindən axan çay. Çayın uzunluğu 2850 km təşkil edir[1].

Başlanğıcını MarayanAlmas çaylarının birləşməsindən götürür. Mənbə Serra-Dorada silsiləsinin şərq ətəklərində yerləşir. Braziliya öndağlığından Braziliya düzənliyinə keçir. Dağlıq ərazilərdə astanalar müşahidə edilir. Düzənlikdə 350 km məsafədə naviqasiyaya yararlıdır. Ən böyük qolu Araquaya çayıdır. Əsasən yağışlarla qidalanır. Mart-aprel ayları gursululuq dövrüdür. Bu zaman suyun səviyyəsi 7–9 m qalxır. Orta su sərfiyyatı 16 300 m³/s-dir. Formal olaraq Tokantins-Araquaya çaylarını Amazona daxil etsələrdə ayrı sistemə malikdir. Hövzəsinin sahəsi 770 min. km²[2] təşkil edir.

Suyunun gücündən istifadə edilir. 2016-cı ildə üzərində beş bənd inşa edilmişdir ki, nəticədə Tukurui və Serra-da-Meza SES formalaşmışdır. Sahilində yerləşən şəhərlər: Usuasu, Portu-Nasiunal, Pedru-Afonnsu, Palmas, Mirasena-du-Tokantins, Karolina, Tоkantinopolis, İmperantis, Maraba, Tukurui. Zəngin flora və faunaya malikdir[3].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Ziesler, R.; Ardizzone, G.D. Amazon River System // The Inland waters of Latin America. Food and Agriculture Organization. 1979. ISBN 92-5-000780-9. 8 November 2014 tarixində arxivləşdirilib.
  2. Tocantins River (river, Brazil) Arxivləşdirilib 2015-05-12 at the Wayback Machine — Britannica Online Encyclopedia
  3. Provete, D.B. (2013). Tocantins River. Arxivləşdirilib 2021-09-19 at the Wayback Machine 1237-1239