Çöldonuzu: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Bot redaktəsi əlavə edilir: ta:காட்டுப்பன்றி
TXiKiBoT (müzakirə | töhfələr)
k Bot redaktəsi əlavə edilir: sq:Derri i egër
Sətir 107: Sətir 107:
[[sk:Diviak lesný]]
[[sk:Diviak lesný]]
[[sl:Divja svinja]]
[[sl:Divja svinja]]
[[sq:Derri i egër]]
[[sr:Divlja svinja]]
[[sr:Divlja svinja]]
[[sv:Vildsvin]]
[[sv:Vildsvin]]

04:59, 2 oktyabr 2010 versiyası

Çöldonuzu
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Çöldonuzu
Beynəlxalq elmi adı

Çöldonuzu (lat. Sus scrofa) - donuzlar fəsiləsindən gövşəməyən cütdırnaqlı məməli heyvan. Bədənin uzunluğu 130-175 sm, kütləsi 60-150 kq. Qaban ölçüləri və proporsiyaları müxtəlifdir. Başı iri, pazşəkilli. Qulaqları uzun və enli, gözləri balaca. Bədəni qalın donuz tükülüdür, qışda o daha qalın və daşa uzun olur. Belində donuz tükü pipiyi əmələ gətirib, heyvan qızışanda pipik dik durur. Rəngi açıq bozdan tutmuş qarayadək olur. Bala donuzlar zolaqlı olurlar. Qar qabanların hərəkət etməylərinə maneçilik törədir, bu vəziyyətdə onlar yırtıcılar tərəfindən asanlıqla tutula bilərlər. Qar hətta yem axtarmasını da çətinləşdirir.

Ümumi məlumat

Qaban sürü qurur. Yayda sürü gün batana yaxın otlamağa çıxırlar taki gün çıxanacan. Soyuqlar gələndə qabanlar günorta vaxtı fəallaşırlar. Yem axtararaq, meşə yanğınlardan qaçaraq , qabaq uzun məsafələrə gedə bilir. Hər şeyi yeyir. Bitkilərin köklərini, kök yumrusunu, meyvə gilələrini, qozu, bitkilərin yaşıl hissələrini, həşəratları, xırda heyvanları - molyuskları, balıqları, gəmiriciləri və quşları yeyir. Yemin 2/3 hissəsini torpaqda eşələməklə tapır. Yaşadığı ərazinin ölçüsü yemin miqdarından asılıdır. Yaşadığı əraziyə yatdığı və çimdiyi yerlər(suyla, ya da çirklə doldurulmuş çalalar) də daxildir. İsti olanda heyvan daha tez-tez yuyunur. cüdlüklər noyabr-yanvar aylarında yaranır. Erkəklər xırda qabanları sürüdən qovub, dişiləri təqib edirlər. Yaqin ki, cüdlükolərin yaradılması prosesi ildə iki dəfə olur. Hamiləlik dövrü 124-140 gün çəkir. Orta hesabla, 4-6 bala doğulur, hərdən 12. 2,5-3,5 ayadək ana bala donuzları əmizdirir.

Bir həftəlik donuzlar artıq özbaşına yem axtara bilərlər. Qabanın əsas düşməni canavardır. Qarlı qışda heyvanlar yırtıcının əlindən daha çox itki verir. Amma tək canavarlar çox nadir hallarda qoca qabanlara atılır., çünki bu çox qorxuludur. Qaban ev donuzu növünün banisidir. Azərbaycanda ovçuluğun əsas obyektlərindən biridir..

Mənbə

  1. Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
  2. Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0