Süni qan dövranı aparatı: Redaktələr arasındakı fərq
k Bot redaktəsi əlavə edilir: ru:Аппарат искусственного кровообращения |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 2: | Sətir 2: | ||
'''Süni qan dövranı aparatı''' ('''SQDA''') və ya '''Ürək-ağciyər aparatı''' açıq ürəkdə aparılan cərrahi əməliyyatlar zamanı xəstənin həyativacib orqanlarının funksiyalarını qismən və tam öz üzərinə götürən xüsusi tibbi cihazdır.<br /> |
'''Süni qan dövranı aparatı''' ('''SQDA''') və ya '''Ürək-ağciyər aparatı''' açıq ürəkdə aparılan cərrahi əməliyyatlar zamanı xəstənin həyativacib orqanlarının funksiyalarını qismən və tam öz üzərinə götürən xüsusi tibbi cihazdır.<br /> |
||
Süni qan dövranı aparatı əsasən Ürək cərahiyyəsində tətbiq edilir. Reanimasiya şöbəsində isə intensiv tibbi yardıma ehtiyac olan xəstələrdə onun birqədər xüsusiləşdirilmiş formasından - ekstrakorporal membranoksigenator (ELMO) aparatından istifadə edilir. |
|||
Süni qan dövranı aparatına daşıdığı funksiyaya uyğun iki mühüm hissə daxildir<ref name="аппарат искусственного кровообращения (АИК)">[http://www.maquet.ru/catalog.aspx?id=96 Аппарат искусственного кровообращения (АИК), Maquet.ru]</ref>: |
Süni qan dövranı aparatına daşıdığı funksiyaya uyğun iki mühüm hissə daxildir<ref name="аппарат искусственного кровообращения (АИК)">[http://www.maquet.ru/catalog.aspx?id=96 Аппарат искусственного кровообращения (АИК), Maquet.ru]</ref>: |
||
* "Süni ürək" hissəyə, nasos, alıcı və ötürücü borular, qan dövranının sürət və həcmini tənzimləyən pult daxildir; |
* "Süni ürək" hissəyə, nasos, alıcı və ötürücü borular, qan dövranının sürət və həcmini tənzimləyən pult daxildir; |
||
* "Süni ağciyər" hissəyə qazlar mübadiləsini (venoz sistemdən [[aşağı boş vena]] və [[yuxarı boş vena]]dan alınan qanın oksigenləşməsi və əksinə karbon qazından təmizlənməsi) getdiyi membranlı oksigenator daxildir. |
* "Süni ağciyər" hissəyə qazlar mübadiləsini (venoz sistemdən [[aşağı boş vena]] və [[yuxarı boş vena]]dan alınan qanın oksigenləşməsi və əksinə karbon qazından təmizlənməsi) getdiyi membranlı oksigenator daxildir. |
||
== Tarixçə == |
|||
Süni qan dövranının tətbiqi 1916 cı ildə ''Jay McLean'' tərəfindən əldə edilmiş [[Heparin]] preparatının hesabına mümkün olmuşdur. Beləki heparin qanın laxtalanmasının qarşısını alır ki, bu da orqanizmdən kənarda qanın laxtalanmadan duru şəkildə borularda hərəkətini təmin etmiş olur. Günümüzdəki Süni qan dövranı aparatının diyircəkli nasos hissəsi hələ 1934 cü ildə icad edilmişdir. Qanın oksigenlə təmin edən qurğunun yaranma ideyası isə 1944 cü ildə adi henodializ müşahidəsi zamanı yaranmışdır. Belə ki, müəyən edilmişdir ki, hemodializdən keçib xəstəyə qayıdan qan rəngini bir qədər dəyişmiş (hava ilə bilavasitə kontaktan rəngi açılmış) olur. Experimentdə 1937 ci ildə amerikalı Con Gibbon {{lang-en|John Gibbon}} ekstrakorporal qan dövranını ugurla sınaqdan keçirmiş olur. Lakin aparat tibbdə ilk tətbiqini 6 may 1953 cü ildə tapmış olur. Con Gibbon bu aparatın köməyi ilə [[qulaqcıqlararası çəpərin qüsuru]] olan 18 yaşlı qadın xəstəsində əməliyyatı 45 dəqiqəlik süni qan dövranı şəraitində icra etmiş olur. |
|||
== Xarici keçidlər == |
== Xarici keçidlər == |
||
*[http://www.herz-lungen-maschine.de herz-lungen-maschine.de (alm.)] |
*[http://www.herz-lungen-maschine.de herz-lungen-maschine.de (alm.)] |
||
01:34, 2 noyabr 2010 tarixindəki versiya
Süni qan dövranı aparatı (SQDA) və ya Ürək-ağciyər aparatı açıq ürəkdə aparılan cərrahi əməliyyatlar zamanı xəstənin həyativacib orqanlarının funksiyalarını qismən və tam öz üzərinə götürən xüsusi tibbi cihazdır.
Süni qan dövranı aparatı əsasən Ürək cərahiyyəsində tətbiq edilir. Reanimasiya şöbəsində isə intensiv tibbi yardıma ehtiyac olan xəstələrdə onun birqədər xüsusiləşdirilmiş formasından - ekstrakorporal membranoksigenator (ELMO) aparatından istifadə edilir.
Süni qan dövranı aparatına daşıdığı funksiyaya uyğun iki mühüm hissə daxildir[1]:
- "Süni ürək" hissəyə, nasos, alıcı və ötürücü borular, qan dövranının sürət və həcmini tənzimləyən pult daxildir;
- "Süni ağciyər" hissəyə qazlar mübadiləsini (venoz sistemdən aşağı boş vena və yuxarı boş venadan alınan qanın oksigenləşməsi və əksinə karbon qazından təmizlənməsi) getdiyi membranlı oksigenator daxildir.
Tarixçə
Süni qan dövranının tətbiqi 1916 cı ildə Jay McLean tərəfindən əldə edilmiş Heparin preparatının hesabına mümkün olmuşdur. Beləki heparin qanın laxtalanmasının qarşısını alır ki, bu da orqanizmdən kənarda qanın laxtalanmadan duru şəkildə borularda hərəkətini təmin etmiş olur. Günümüzdəki Süni qan dövranı aparatının diyircəkli nasos hissəsi hələ 1934 cü ildə icad edilmişdir. Qanın oksigenlə təmin edən qurğunun yaranma ideyası isə 1944 cü ildə adi henodializ müşahidəsi zamanı yaranmışdır. Belə ki, müəyən edilmişdir ki, hemodializdən keçib xəstəyə qayıdan qan rəngini bir qədər dəyişmiş (hava ilə bilavasitə kontaktan rəngi açılmış) olur. Experimentdə 1937 ci ildə amerikalı Con Gibbon ing. John Gibbon ekstrakorporal qan dövranını ugurla sınaqdan keçirmiş olur. Lakin aparat tibbdə ilk tətbiqini 6 may 1953 cü ildə tapmış olur. Con Gibbon bu aparatın köməyi ilə qulaqcıqlararası çəpərin qüsuru olan 18 yaşlı qadın xəstəsində əməliyyatı 45 dəqiqəlik süni qan dövranı şəraitində icra etmiş olur.
Xarici keçidlər
- herz-lungen-maschine.de (alm.)
- Website der Akademie für Kardiotechnik am Deutschen Herzzentrum Berlin (alm.)
- Website der Deutschen Gesellschaft für Kardiotechnik (alm.)
- Website des European Board of Cardiovascular Perfusion (ing.)
- Erstmalig im Lufteinsatz: Die weltweit kleinste tragbare Herz-Lungen-Maschine bei innovations-report.de (alm.)
- Süni qan dövranı (rus.)