Xortisa
| Xortisa | |
|---|---|
| ukr. Хортиця | |
 Xortisanın kosmosdan görünüşü | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahəsi | 23,59 km² |
| Uzunluğu | 12,5 km |
| Eni | 2,5 km |
| Hündür nöqtəsi | 30 m |
| Yerləşməsi | |
| 47°49′ şm. e. 35°06′ ş. u. | |
| Ölkə |
 Ukrayna |
| Region | |
| Şəhər | |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Xortisa (ukr. Хортиця) — Dneprdə ən böyük ada, Zaporojye şəhəri yaxınlığında (indiki Dnepr HES) yerləşir. Milli Tarix və Mədəniyyət Qoruğudur[1][2]. Ada şimal-qərbdən cənub-şərqə doğru uzanır, uzunluğu 12,5 km, eni isə 2,5 km-dir.
Xortisa adı ilk dəfə Bizans imperatoru VII Konstantin Baqryanarodnının "İmperiyanın idarəsi haqqında" traktatında xatırlanmışdır[3].
2007-ci ildə Xortisa "Ukraynanın yeddi möcüzəsi"ndən biri adlandırılmışdır.
Etimologiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
"Xortisa" adının bir neçə versiyası mövcuddur. Adanın (mənbələrdə Xrtiç adası) adını qonşu çay Xortisadan alır, burada "xort" - < хъртъ, yəni "sürətli, cəld" deməkdir. Beləliklə, xortisa "sürətli su" anlamına gəlir[4].
İncəsənətdə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- 1981-ci ildə "Mən Xortisayam" adlı film çəkilmişdir (Rejissor: Aleksandr İgişev)[5].
Qalereya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Xortitsanın şimal qayalı hissəsi və Dnepr HES
Dnepr və Xortisanın şimal-şərq sahili
Elektrik enerjisi ötürücü xətləri və muzey kompleksinin binaları
1649-cu ildə Polşanın məğlub edilməsi xatirəsinə abidə
Xortisada kazak festivalı, 2005
Xortisada kazak festivalı, 2005
Xortisada kazak festivalı, 2005
Kazakların teatrda çıxışı
.jpg)
.jpg)
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Новицкий Я. П. Остров Хортица на Днепре, его природа, история, древности // Новицький Яків. Твори у 5 томах / упорядник Бойко А.. — Запоріжжя: Тандем-У, 2007. — Т. 1. — 508 с. — ISBN 978-966-488-001-2.
- Вилинов Ю. Остров в филиграни эпох и путей. Хортицкий коллаж. — Запорожье: «Полиграф», 2003. — 206 с.
- Супруненко В. П. Остров Хортица. Тайна географических названий: топонимика, природа, достопримечательности. — Запоріжжя: «Просвіта», 2006. — 48 с. — ISBN 966-653-180-1.
- Заповідна Хортиця: Збірник праць співробітників заповідника. Випуск 1. — Запоріжжя: Дике Поле, 2006. — 304 с.
Ensiklopedik məqalələr[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Хортица // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Хортица // Советская историческая энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия. Под ред. Е. М. Жукова. 1973—1982.
- Репченко П. С. Хортиця // Українська радянська енциклопедія. В 12-ти томах / За ред. М. Бажана. — 2-ге вид.. — К.: Гол. редакція УРЕ, 1974—1985.
- Хортиця // В. А. Смолій, В. К. Федорченко, В. І. Цибух. Енциклопедичний словник-довідник з туризму / Передмова В. М. Литвина. — К.: Видавничий Дім «Слово», 2006. — 372 с. <nowiki>ISBN 966-8407-55-5
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Акбаш Роман (16.02.2011). "«Главное запорожское событие апреля 1981-го — премьера художественного фильма «Я — Хортица»". 2012-09-19 tarixində arxivləşdirilib.
- Национальный заповедник «Хортица» (ukr.)
- Сайт-путеводитель по Хортице с интерактивной картой
- Галина и Максим Остапенко. "История нашей Хортицы". 2011-08-23 tarixində arxivləşdirilib.
- Интерактивная карта острова // ГИС Градостроитель
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Постановление Совета Министров УССР от 18.IX.1965 «Об увековечении памятных мест, связанных с историей запорожского казачества»
- ↑ Хортиця // В. А. Смолій, В. К. Федорченко, В. І. Цибух Енциклопедичний словник-довідник з туризму / Передмова В. М. Литвина. — К.: Видавничий Дім «Слово», 2006. — ISBN 966-8407-55-5
- ↑ Репченко П. С. Хортиця // Українська радянська енциклопедія. В 12-ти томах / За ред. М. Бажана. — 2-ге вид.. — К.: Гол. редакція УРЕ, 1974—1985.
- ↑ І. М. Желєзняк, А. П. Корепанова, Л. Т. Масенко, О. С. Стрижак. Етимологічний словник літописних географічних назв Південної Русі. — Академія наук Української РСР. Інститут мовознавства ім. О.О.Потебні. — Київ: Наукова думка, 1985. — С. 172. — 256 с.
- ↑ «Mən Xortisayam» — Internet Movie Database saytında.
