Məzmuna keç

Xose Muxika

Vikipediya, azad ensiklopediya
Xose Muxika
isp. José Mujica
Cənubi Amerika Millətləri Birliyinin müvəqqəti prezidenti
4 dekabr 2014 – 1 mart 2015
ƏvvəlkiDezi Bauterse[d]
SonrakıTabare Vaskes[d]
1 mart 2010 – 1 mart 2015
ƏvvəlkiTabare Vaskes[d]
SonrakıTabare Vaskes[d]
Uruqvayın heyvandarlıq, kənd təsərrüfatı və balıqçılıq naziri
1 mart 2005 – 3 mart 2008
Uruqvay Senatının üzvü
15 fevral – 20 oktyabr 2020
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı José Alberto Mujica Cordano
Doğum tarixi 20 may 1935(1935-05-20)[1][2]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 13 may 2025(2025-05-13)[3][4] (89 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi qida borusu xərçəngi[d][8]
Partiya
Fəaliyyəti siyasətçi, fermer, boyakar[d], partizan
Dini Panteizm
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi Orta Əsrlər fəlsəfəsi, politologiya, siyasət[9]

Təltifləri "Xilaskar San-Martin" ordeni (Argentina) — 2021 "Peru günəşi" ordeninin boyunbağılı böyük xaçı — 2011 "Fransisko Morasan" ordeni (Honduras) — 2025 "Manuel Amador Gerrero" ordeninin böyük xaçı (Panama) — 2017 "Astek qartalı" ordeni (Meksika) — 2014 "Ləyaqət" milli ordeni (Ekvador) — 2014 "San-Lorenso" milli ordeni (Ekvador) — 2014 "Ləyaqət" milli ordeni (Paraqvay) — 2010
İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Xose Muxika (20 may 1935[1][2], Montevideo[5][6]13 may 2025[3][4], Montevideo[7]) — 2010-2015-ci illərdə vəzifədə olmuş Uruqvayın 40-cı prezidenti.

Xose Muxika 1960–1980-ci illərdə diktatura əleyhinə silahlı mübarizədə iştirak edib. O, "Tupamaros" partizan qrupunun (rəsmi adı "Milli Azadlıq Hərəkatı"dır) üzvü olub və terror aktları, bank soyğunları, girov götürülməsi də daxil olmaqla müxtəlif qarşıdurma üsullarından istifadə edib. Xose Muxika bir neçə dəfə yaralanıb, işgəncələrə məruz qalıb və təxminən 15 il məhkum həyatı yaşayıb. Onun döyüş dostu Lusiya Topolanski də həbsxanadan keçib. Onlar 2005-ci ildə rəsmən evləniblər.

13 may 2025-ci ildə vəfat edib.[10]

Şəxsi həyatı

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Xose Muxika yalnız 2010-cu ildə maşın sahibi olub. Bu, 1987-ci ilin istehsalı və qiyməti 1945 ABŞ dolları olan Volkswagen Käfer idi. O, dünyada ən kasıb (əliaçıq) prezident sayılır. Prezidentlik dövründə prezident sarayında deyil, kənddə fermada yaşamışdır. 12500 ABŞ dolları ekvivalentində olan prezident maaşından yalnız 1250 ABŞ dollarını özündə saxlayaraq qalan hissəsini xeyriyyəçiliyə sərf edib. "Bu pul mənə bəs edər, çünki əhalinin bir hissəsinin bundan da az gəliri var" demişdir.

  1. 1 2 José (»Pepe«) Alberto Mujica Cordano // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  2. 1 2 Jose Mujica // Munzinger Personen (alm.).
  3. 1 2 324cat Mor als 89 anys José Mujica, carismàtic expresident de l'Uruguai (kat.). 2025.
  4. 1 2 José « Pepe » Mujica, ancien président de l’Uruguay et grande voix de l’Amérique latine, est mort (fr.). / J. Fenoglio Paris: Société éditrice du Monde, 2025. ISSN 0395-2037; 1284-1250; 2262-4694
  5. 1 2 Catalog of the German National Library (alm.).
  6. 1 2 Jose Mujica. NNDB.
  7. 1 2 El adiós a José "Pepe" Mujica: la muerte del expresidente de Uruguay, las reacciones y los preparativos para su funeral (isp.). 2025.
  8. El cáncer de esófago que mató a Pepe Mujica: el primer síntoma clave para detectarlo a tiempo (isp.). 2025.
  9. Mujica, José // Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
  10. ""Dünyanın ən kasıb prezidenti" kimi tanınan Xose Muxika vəfat etdi". Oxu.az (az.). İstifadə tarixi: 2025-05-13.

Xarici keçidlər

[redaktə | vikimətni redaktə et]