Azərbaycan ləzgiləri

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
border=none Əsas məqalə: Ləzgilər
Quba qəzasının (indiki Qusar rayonu) Laza kəndindən olan ləzgilər, 1880-ci il

Azərbaycan ləzgiləri[1][2][3] (ləzg. Azerbayjandin lezgiyar[4]) və ya Quba ləzgiləri[5] (ləzg. Qubapatan lezgiyar) — tarixən Azərbaycanın bəzi şimal bölgələrində yaşayan ləzgi etnik qrupunun bir hissəsi[6]. Say baxımından onlar ikinci (türklərdən sonra) millətdir və ölkənin ən böyük milli azlığıdır. Əksəriyyəti üçün ana dili ləzgi, nisbətən az qismi üçün isə Azərbaycanrus dilləridir.

Demoqrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müasir dövr[redaktə | mənbəni redaktə et]

1897-ci ildə Rusiya imperiyasında aparılan əhalinin siyahıyaalması zamanı Azərbaycan ərazisində ləzgi dilində danışan əhalinin sayı 63.700 nəfər olmuşdu, bu da ümumi əhalinin 3,5%-ni təşkil edirdi.[7] 1905-1907-ci illərdə erməni quldur dəstələrinin Azərbaycan xalqına qarşı törətdiyi qırğınlar zamanı ən çox itkiyə məruz qalan etnik qruplardan biri də ləzgilər olublar.[8]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Керимова С. КцӀар, кцӀарвияр (энциклопедиядин кӀватӀал) = Qusar, qusarlılar (ensiklopedik toplu). — Баку: Зия, 2011. — С. 613.
  2. Бедирханов С. А. Литература азербайджанских лезгин: проблемы и перспективы развития. — Махачкала: ИЯЛИ им. Г. Цадасы ДНЦ РАН, 2014. — 224 с.
  3. Ҹавадов Г. Азәрбајҹанын азсајлы халглары вә милли азлыглары (тарих вә мүасирлик). — Бакы: Елм, 2000. — С. 248, 264.
  4. Керимова С. КцӀар, кцӀарвияр (энциклопедиядин кӀватӀал) = Qusar, qusarlılar (ensiklopedik toplu). — Баку: Зия, 2011. — С. 613.
  5. Гаджиев В. Г. Сочинение И. Гербера «Описание стран и народов между Астраханью и рекою Курой находящихся» как исторический источник по истории народов Кавказа. — М.: Наука, 1979. — С. 226.
  6. "МСЭ/Лезгины. C.123". 2020-10-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-01-17.
  7. Первая всеобшaя перепись нaселения Rоссийской империи 1897 годa: 61, 63, 69, 71 cildlər; Народное хозяство Азербайджанской ССР к 60-летию Великого Октября, Баку, 1977, səh. 7
  8. AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASINDA ETNO-DEMOQRAFİK PROSESLƏR: tarixi dəyişikliklər və reallıqlar Arxivləşdirilib 2015-10-18 at the Wayback Machine Şahbaz Muradov, Çingiz Baxış